chojnice https://ordoiuris.pl/chojnice pl Analiza uchwały Rady Miasta Chojnice w sprawie przyjęcia do realizacji programu polityki zdrowotnej pn. „Program wsparcia prokreacji dla mieszkańców Chojnic na lata 2017-2020” wraz z dołączonym do niej programem polityki zdrowotnej https://ordoiuris.pl/ochrona-zycia/analiza-uchwaly-rady-miasta-chojnice-w-sprawie-przyjecia-do-realizacji-programu <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'field' --> <!-- FILE NAME SUGGESTIONS: x field--node--title--analiza-prawna.html.twig * field--node--title.html.twig * field--node--analiza-prawna.html.twig * field--title.html.twig * field--string.html.twig * field.html.twig --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'themes/custom/ordoiuris/templates/analyses_block/field--node--title--analiza-prawna.html.twig' --> Analiza uchwały Rady Miasta Chojnice w sprawie przyjęcia do realizacji programu polityki zdrowotnej pn. „Program wsparcia prokreacji dla mieszkańców Chojnic na lata 2017-2020” wraz z dołączonym do niej programem polityki zdrowotnej <!-- END OUTPUT from 'themes/custom/ordoiuris/templates/analyses_block/field--node--title--analiza-prawna.html.twig' --> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'field' --> <!-- FILE NAME SUGGESTIONS: * field--node--uid--analiza-prawna.html.twig x field--node--uid.html.twig * field--node--analiza-prawna.html.twig * field--uid.html.twig * field--entity-reference.html.twig * field.html.twig --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/field/field--node--uid.html.twig' --> <span> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'username' --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/user/username.html.twig' --> <span lang="" about="/user/109" typeof="schema:Person" property="schema:name" datatype="">pawel.grabowski</span> <!-- END OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/user/username.html.twig' --> </span> <!-- END OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/field/field--node--uid.html.twig' --> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'field' --> <!-- FILE NAME SUGGESTIONS: * field--node--created--analiza-prawna.html.twig x field--node--created.html.twig * field--node--analiza-prawna.html.twig * field--created.html.twig * field--created.html.twig * field.html.twig --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/field/field--node--created.html.twig' --> <span>czw., 05/10/2018 - 10:59</span> <!-- END OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/field/field--node--created.html.twig' --> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'links__node' --> <!-- FILE NAME SUGGESTIONS: * links--node.html.twig x links.html.twig --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/navigation/links.html.twig' --> <!-- END OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/navigation/links.html.twig' --> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'field' --> <!-- FILE NAME SUGGESTIONS: x field--node--body--analiza-prawna.html.twig * field--node--body.html.twig * field--node--analiza-prawna.html.twig * field--body.html.twig * field--text-with-summary.html.twig * field.html.twig --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'themes/custom/ordoiuris/templates/analyses_block/field--node--body--analiza-prawna.html.twig' --> <p><strong>Przedmiot </strong></p> <p>Przedmiotem analizy jest uchwała Rady Miasta Chojnice nr XLIII/507/18 w sprawie przyjęcia do realizacji programu polityki zdrowotnej pn. „Program wsparcia prokreacji dla mieszkańców Chojnic na lata 2017-2020” (dalej jako: uchwała) wraz z dołączonym do niej programem polityki zdrowotnej pod kątem zgodności z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (dalej jako: ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej)<a href="#_ftn1" name="_ftnref1" title="" id="_ftnref1">[1]</a> oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej jako: u.f.p.)<a href="#_ftn2" name="_ftnref2" title="" id="_ftnref2">[2]</a>.</p> <p> </p> <p><strong>Główne tezy</strong></p> <p>Uchwała Rady Miasta Chojnice wraz z dołączonym do niej „Programem wsparcia prokreacji dla mieszkańców Chojnic na lata 2017-2020” (dalej jako: „Program”) narusza przepisy będące podstawą do jej przyjęcia w zakresie dotyczącym art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 48 ust. 1 i art. 48a ust. 1-3, 16 w zw. z art. 5 pkt 29 i 29a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej oraz art. 233 w zw. z art. 238 u.f.p.</p> <p>Uchwała Rady Miasta Chojnice – jako sprzeczna z prawem – jest nieważna, co podlega stwierdzeniu w ramach nadzoru weryfikacyjnego właściwego organu nadzorczego, tj. wojewody lub regionalnej izby obrachunkowej, prowadzonego w trybie przewidzianym w art. 91 ustawy o samorządzie gminnym.</p> <p> </p> <ol><li><strong>Art. 48 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej jako podstawa prawna uchwały rady miasta</strong></li> </ol><p>W pierwszej kolejności należy podkreślić, że zabieg zapłodnienia pozaustrojowego nie może być finansowany w ramach programu polityki zdrowotnej na podstawie art. 48 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej. Uchwała wprowadzająca finansowanie w ramach programu polityki zdrowotnej tzw. leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego jest niezgodna z art. 7 Konstytucji RP (zasada legalizmu) oraz art. 48 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej. Uchwała, wprowadzając refundację zabiegów sztucznego zapłodnienia, została podęta z przekroczeniem granic upoważnienia ustawowego, które uprawnia organy stanowiące samorządu terytorialnego do angażowania środków publicznych jedynie na cele lecznicze tzn. polegające na działaniach medycznych służących w szczególności profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia. Zapłodnienie pozaustrojowe nie jest działaniem leczniczym, ponieważ nie prowadzi do usunięcia stanu niepłodności. Nie może więc być finansowane w ramach programu polityki zdrowotnej.</p> <p>Pojęcie programu polityki zdrowotnej zostało wprowadzone uchwaloną 22 lipca 2014 r. nowelizacją ustawy świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. w celu uregulowania w ustawie praktyki finansowania przez Ministra Zdrowia świadczeń zdrowotnych nieobjętych tzw. koszykiem świadczeń gwarantowanych<a href="#_ftn3" name="_ftnref3" title="" id="_ftnref3">[3]</a>. Impuls do nowelizacji dały wystąpienia Najwyższej Izby Kontroli, w których zwracano uwagę na bezprawność ustanawiania przez Ministra Zdrowia programów polityki zdrowotnej<a href="#_ftn4" name="_ftnref4" title="" id="_ftnref4">[4]</a>. Z pewnością nie było intencją ustawodawcy ustanowienie podstawy prawnej do sfinansowania kontrowersyjnego świadczenia niemającego leczniczego charakteru, które nigdy wcześniej nie było finansowane ze środków publicznych.</p> <p>Jednocześnie ustawodawca konsekwentnie unikał wprowadzenia przepisów regulujących finansowanie sztucznego zapłodnienia ze środków publicznych, świadom naukowych, moralnych i politycznych kontrowersji z nim związanych<a href="#_ftn5" name="_ftnref5" title="" id="_ftnref5">[5]</a>. Tego stanu rzeczy nie zmieniła ustawa z 25 czerwca 2015 r. o leczeniu niepłodności (Dz. U. z 2017 r. poz. 865), która uregulowała procedury sztucznie wspomaganego rozrodu, w tym <em>in vitro</em>, w aspektach techniczno-organizacyjnych oraz karnych, natomiast pominęła kwestię finansowania ze środków publicznych. Pominięcie aspektów finansowych było świadomą decyzją ustawodawcy – jak wynika z uzasadnienia do projektu tej ustawy, „ustawa nie reguluje kwestii finansowania świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu leczenia niepłodności, w tym procedury medycznie wspomaganej prokreacji. Intencją projektodawcy nie jest bowiem zwiększenie dostępności do przedmiotowych świadczeń, ale stworzenie ram prawnych do ich wykonywania, a tym samym zapewnienie właściwego postępowania z komórkami rozrodczymi i zarodkami”<a href="#_ftn6" name="_ftnref6" title="" id="_ftnref6">[6]</a>. Ustawa o leczeniu niepłodności nie zmieniła art. 48 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, a więc nie podważyła dotychczasowego rozumienia programu polityki zdrowotnej jako narzędzia finansowania świadczeń leczniczych.</p> <p>Prawo finansów publicznych stanowi gałąź prawa publicznego, w którym obowiązuje zakaz domniemywania kompetencji oznaczający obowiązek ścisłej i literalnej wykładni przepisów kompetencyjnych. Przepis ustawy upoważniający do zaangażowania środków publicznych musi być więc interpretowany zgodnie z jego językowym brzmieniem, a poszerzanie jego zastosowania ze względów słusznościowych – np. współczucia dla par cierpiących na niepłodność – jest niedopuszczalne. W obecnym stanie prawnym nie ma przepisu, który wyraźnie upoważniałby organ stanowiący samorządu terytorialnego do finansowania świadczeń nieleczniczych ze środków publicznych. W braku wyraźnego przepisu należy więc przyjąć, że organ stanowiący samorządu terytorialnego nie ma kompetencji do angażowania środków publicznych w refundację sztucznego zapłodnienia.</p> <p> </p> <p style="margin-left:14.2pt;"><strong>2. Analiza uchwały i Programu w świetle wymogów art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 48 i art. 48a ust. 1, art. 48c w zw. z art. 5 pkt 29 i 29a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej</strong></p> <p>Jeśli nawet przyjmie się założenie, że dopuszczalne jest finansowanie <em>in vitro</em> w ramach programu polityki zdrowotnej, to taki program musi zostać sporządzony z poszanowaniem obowiązujących przepisów prawa. Kluczowe znaczenie dla oceny omawianej uchwały pod tym kątem mają art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 48 i art. 48a ust. 1, art. 48c w zw. z art. 5 pkt 29 i 29a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej. Jednostka samorządu terytorialnego jest uprawniona do opracowywania, wdrażania, realizacji i finansowania programów polityki zdrowotnej na podstawie map potrzeb zdrowotnych, o których mowa w art. 95a ust. 1 i 6 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, oraz dostępnych danych epidemiologicznych. Przy czym ustawodawca wskazał, że do zadań własnych gminy w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej należy opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów polityki zdrowotnej wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej).</p> <p>Z tych przepisów jednoznacznie wynika, co potwierdził również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, że <strong>projekt programu polityki zdrowotnej</strong>, do którego opracowania, przygotowania, wdrożenia czy też realizacji przystępuje gmina, <strong>musi uwzględniać rozpoznane potrzeby zdrowotne mieszkańców danej gminy</strong>. Zdaniem sądu „nie chodzi tu jedynie o abstrakcyjne odniesienie się do uśrednionych statystycznych danych, krajowych, czy światowych populacji, lecz o »potrzeby zdrowotne« mieszkańców jako pojęcie zdefiniowane w art. 5 pkt 29 ustawy, rozpoznane i uwzględnione na podstawie map potrzeb zdrowotnych”<a href="#_ftn7" name="_ftnref7" title="" id="_ftnref7">[7]</a>. Co więcej, z przepisów powyższych wynika jednoznacznie, że gmina może realizować i finansować jedynie taki program polityki zdrowotnej, którego projekt opracowała i sporządziła na podstawie map potrzeb zdrowotnych (art. 48a ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej).</p> <p>Ponadto program polityki zdrowotnej, o którym mowa w art. 48 ust. 3 pkt 2 i 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, powinien odpowiadać kilku cechom tj. 1) powinien dotyczyć istotnego problemu zdrowotnego, określonej choroby lub określonego problemu zdrowotnego; 2) zapewniać możliwości eliminowania bądź ograniczania tego problemu; 3) być skierowany do określonej grupy świadczeniobiorców lub zdefiniowanej populacji docelowej. Projektowany program bez wątpienia dotyczy istotnego problemu zdrowotnego, jakim jest niepłodność.</p> <p>Wątpliwości budzi jednak spełnienie przez program dwóch pozostałych cech, a mianowicie (1) proponowane przez niego rozwiązanie nie zapewnia możliwości eliminacji ani nawet ograniczenia problemu niepłodności, ani (2) nie odnosi się do rozpoznanych potrzeb mieszkańców Chojnic (określonej grupy świadczeniobiorców).</p> <p> </p> <p style="margin-left:1.0cm;"><strong>2. 1. Eliminowanie bądź ograniczanie problemów zdrowotnych </strong></p> <p>W świetle wymogów ustawowych program polityki zdrowotnej, którego celem ma w założeniu ustawodawcy być eliminowanie bądź ograniczanie problemów zdrowotnych, określonej choroby lub określonego problemu zdrowotnego, powinien uwzględniać dostęp do kompleksowych rozwiązań, w tym do świadczeń z zakresu diagnostyki i leczenia (tu niepłodności).</p> <p>Zgodnie z przepisami art. 5 ust. 1 ustawy o leczeniu niepłodności leczenie niepłodności obejmuje: poradnictwo medyczne, diagnozowanie przyczyn niepłodności, zachowawcze leczenie farmakologiczne, leczenie chirurgiczne, zabezpieczenie płodności na przyszłość oraz procedury medycznie wspomaganej prokreacji, w tym zapłodnienie pozaustrojowe prowadzone w ośrodku medycznie wspomaganej prokreacji.</p> <p>Trzeba ponadto podkreślić, iż zgodnie z art. 5 ust. 2 przywołanej ustawy decyzja o zastosowaniu zapłodnienia pozaustrojowego może zostać podjęta po wyczerpaniu innych metod leczenia prowadzonych przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy oraz jeżeli zgodnie z aktualną wiedzą medyczną nie jest możliwe uzyskanie ciąży w wyniku zastosowania tych metod.</p> <p>Z przepisów tych jednoznacznie wynika, że procedura medycznie wspomaganej prokreacji nie jest jedynym dostępnym postępowaniem terapeutycznym dla par, u których zdiagnozowano niepłodność. Zatem stosowanie tej metody jako samoistnej, z pominięciem pełnej diagnostyki i wykorzystania dostępnych metod leczenia niepłodności, jest więc niezgodne z przyjętymi standardami w postępowaniu z parą niepłodną i nie powinno być praktykowane, gdyż nie prowadzi do realizacji zdefiniowanych przez ustawodawcę celów programów polityki zdrowotnych, tj. poprawy stanu zdrowia określonej grupy świadczeniobiorców.</p> <p>Zapłodnienie pozaustrojowe w swojej istocie nie prowadzi bowiem do „poprawy stanu zdrowia” w rozumieniu art. 5 pkt 29 powyższej ustawy tj. do eliminacji ani nawet ograniczenia problemu zdrowotnego, jakim jest niepłodność, ponieważ nawet w przypadku pomyślnego przebiegu procedury i poczęcia dziecka para pozostaje niepłodna. Na nieleczniczy charakter zapłodnienia <em>in vitro</em> wskazywał również Sąd Najwyższy w opinii dla Sejmu na temat rządowego projektu ustawy o leczeniu niepłodności: „Czynności takie trudno jednak uznać za czynności terapeutyczne. Nie są one bowiem zasadniczo procedurą usuwającą stan niepłodności, a więc leczniczą.”<a href="#_ftn8" name="_ftnref8" title="" id="_ftnref8">[8]</a> Innymi słowy, charakter zapłodnienia <em>in vitro </em>powoduje zasadnicze wątpliwości co do dopuszczalności zastosowania art. 48 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej jako jedynej szczegółowej podstawy do ustanowienia programu polityki zdrowotnej.</p> <p style="margin-left:18.0pt;"> </p> <p style="margin-left:1.0cm;"><strong>2.2. Diagnoza potrzeb zdrowotnych określonej populacji</strong></p> <p> </p> <p>Analiza treści Programu stanowiącego załącznik do analizowanej uchwały, w świetle powyższych przepisów, wskazuje na jego ogólnikowość oraz brak jednoznacznej konkretyzacji do potrzeb lokalnej społeczności. „Program wsparcia prokreacji mieszkańców Chojnic na lata 2017-2020” nie odnosi się w jakikolwiek sposób do map potrzeb zdrowotnych. I tak w punkcie „Uzasadnienie potrzeby wdrożenia programu” w części odnoszącej się do „Programu wsparcia psychologicznego w zakresie zdrowia prokreacyjnego” wskazano: „Szacuje się, że około 15-20% niepłodnych par odczuwa ujemne skutki terapii niepłodności i wymaga opieki psychologicznej”<a href="#_ftn9" name="_ftnref9" title="" id="_ftnref9">[9]</a>. Nie określono przy tym populacji, do jakiej szacunki te się odnoszą, ani populacji kwalifikującej się do włączenia do programu.</p> <p>Co więcej, w części III Programu w pkt I.2 „Epidemiologia” wskazano szacunkowy procent niepłodnych par na świecie oraz w Polsce wg danych WHO. Natomiast w pkt. I.3 i pkt II.5 określono rachunkowy sposób obliczenia wielkości populacji wymagającej leczenia, w tym populacji Chojnic, w oparciu o dane statystyczne, bez wskazania źródła, oraz danych porównawczych pochodzących z innych krajów (Czechy, Skandynawia), gdzie przecież potrzeby zdrowotne mogą być diametralnie różne, nie tylko od obywateli Polski, lecz przede wszystkim mieszkańców Chojnic<a href="#_ftn10" name="_ftnref10" title="" id="_ftnref10">[10]</a>.</p> <p>W analizowanym Programie brak jest ponadto odniesienia do map potrzeb zdrowotnych, które jest warunkiem opracowywania, wdrażania, realizacji i finansowania programów polityki zdrowotnej przez jednostkę samorządu terytorialnego (art. 48a ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej).</p> <p>Analizowana uchwała wraz z dołączonym do niej Programem nie spełnia więc wymogów określonych przepisami prawa stanowiącymi podstawę do jego przyjęcia przez to, że nie rozpoznaje rzeczywistych potrzeb zdrowotnych danej populacji, a poprzestaje jedynie na ich abstrakcyjnym określeniu w oparciu o dane statystyczne krajowe bądź zagraniczne.</p> <p>Bez tak jednoznacznego określenia potrzeb zdrowotnych nie jest możliwa realizacja celów, dla których ustawodawca przewidział możliwość ustanawiania programów polityki zdrowotnej. Zgodnie bowiem z art. 5 pkt 29a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej program polityki zdrowotnej to zespół zaplanowanych i zamierzonych działań z zakresu opieki zdrowotnej ocenianych jako skuteczne, bezpieczne i uzasadnione, umożliwiających osiągnięcie w określonym terminie założonych celów, polegających na wykrywaniu i zrealizowaniu określonych potrzeb zdrowotnych oraz poprawy stanu zdrowia określonej grupy świadczeniobiorców, opracowany, wdrażany, realizowany i finansowany przez ministra albo jednostkę samorządu terytorialnego. Przepis jednoznacznie wskazuje na „poprawę stanu zdrowia określonej grupy świadczeniobiorców” jako konstytutywny element charakterystyki programu polityki zdrowotnej.</p> <p style="margin-left:1.0cm;"> </p> <p style="margin-left:1.0cm;"><strong>2.3. Wymogi formalne</strong></p> <p>Przede wszystkim program nie odzwierciedla aktualnego stanu prawnego w zakresie sposobu jego opracowania. Przepis art. 48a ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej określa 11 elementów, które obligatoryjnie powinny być określone w programie polityki zdrowotnej. Ponadto zgodnie z art. 48a ust. 3 w zw. z ust. 16 projekt programu polityki zdrowotnej powinien być opracowany według wzoru określonego w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw zdrowia, tj. na podstawie załącznika do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie wzoru programu polityki zdrowotnej, wzoru raportu końcowego z realizacji programu polityki zdrowotnej oraz sposobu sporządzania projektu programu polityki zdrowotnej i raportu końcowego z realizacji programu polityki zdrowotnej (Dz. U. poz. 2476). Dodać należy, że zgodnie z art. 48a ust. 6 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, jeżeli projekt programu polityki zdrowotnej nie został opracowany według określonego wzoru, Prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji wzywa podmiot, który opracował projekt, do jego poprawienia. Prowadzi to do wniosku, że niezachowanie wymaganej określonej wzorem formy skutkuje wadą prawną programu, która po uchwaleniu nie podlega konwalidacji.</p> <p>Należy zwrócić szczególną uwagę na braki związane z wymaganiami dotyczącymi sposobu określenia budżetu programu polityki zdrowotnej. Zgodnie z art. 48a ust. 2 pkt 11 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej określenie „budżet” obejmuje także koszty jednostkowe i całkowite oraz źródła finansowania programu polityki zdrowotnej. Określony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia opis sposobu sporządzenia projektu programu wyjaśnia ponadto, że:</p> <p>- „w złożonych programach polityki zdrowotnej należy podzielić koszty na poszczególne usługi i świadczenia zdrowotne oferowane w ramach programu polityki zdrowotnej”;</p> <p>- „planowane nakłady należy przedstawić w układzie tabelarycznym”, a w przypadku programów wieloletnich, „należy wskazać łączny koszt realizacji programu polityki zdrowotnej za cały okres jego realizacji oraz w podziale na poszczególne lata (…) w zależności od źródła finansowania”;</p> <p>- „budżet programu polityki zdrowotnej powinien uwzględniać wszystkie koszty poszczególnych składowych (tj. m.in. koszty interwencji, wynagrodzeń, wynajmu pomieszczeń, działań edukacyjnych, promocji i informacji)”<a href="#_ftn11" name="_ftnref11" title="" id="_ftnref11">[11]</a>.</p> <p>Przyjęty przez Radę Miasta Chojnice Program nie zawiera tak opracowanego budżetu, a posługuje się jedynie ogólnymi szacunkowymi kosztami, oddzielnie dla każdej części programu. Nie ulega wątpliwości, że z uwagi na wieloetapowość programu oraz stosowanie skomplikowanych i kosztownych procedur medycznych, budżet powinien zostać określony z należytą starannością. Natomiast w brzmieniu przyjętym przez Radę Miasta Chojnice, koszty Programu nie zostały przedstawione w określony we wzorze sposób, tj. w ujęciu tabelarycznym z podziałem na poszczególne usługi i koszty składowe. Program posługuje się także jedynie szacunkowymi kwotami w podziale na kolejne lata i nie wskazuje łącznego kosztu za cały okres realizacji Programu, jako całości.</p> <p>Ponadto, wyraźnie zauważalny jest brak opisu sytuacji lokalnej, brak charakterystyki populacji docelowej w danym regionie, brak sformułowania celów i organizacji programu, w tym brak określenia procedury wyboru realizatora programu polityki zdrowotnej. Jak już wspomniano, Program w sposób lakoniczny odnosi się do wymogu rozpoznania potrzeb zdrowotnych mieszkańców gminy. W przyjętym kształcie każda z trzech części Programu wskazuje różne cele niepodporządkowane jednemu głównemu oraz, ze strukturalnego organizacyjnego punktu widzenia, nie wpisuje się w schemat określony we wzorze. Program przyjęty przez Radę Miasta Chojnice nie zawiera także bibliografii, w szczególności wykazu publikacji zawierających dane epidemiologiczne podawane w Programie i uzasadniające wybór problemu zdrowotnego.</p> <p>Niezależnie od powyższych uwag, należy podnieść, że projekt uchwały zawierał usterki natury legislacyjnej. Zasady prawidłowej legislacji wymagają bowiem, aby ze względu na wagę regulowanej kwestii oraz przepisy prawa, w uzasadnieniu projektu uchwały odnieść się przynajmniej do podstaw przyjęcia programu polityki zdrowotnej i uzasadnić – odwołując się do mapy potrzeb zdrowotnych, dostępnych danych epidemiologicznych, treści opinii Agencji – oraz wykazać zasadność podejmowanej uchwały z uwagi na rozpoznane potrzeby zdrowotne i stan zdrowia mieszkańców gminy.</p> <p> </p> <p><strong>3. </strong><strong>Budżet Programu określony w uchwale w świetle art. 233 i 238 u.f.p.</strong></p> <p>Zgodnie z §2 uchwały „Środki finansowe na realizację Programu zostały zabezpieczone w budżecie Gminy Miejskiej Chojnice na lata 2017-2020, w Dziale 851, Rozdziale 85149, w kwocie: 2018 r. – 225.000 zł, w 2019 r. – 225.000 zł oraz w 2020 r. – 225.000 zł.”. Przepis ten stwierdza <em>de facto</em>, że środki w nim określone zostały zarezerwowane <em>pro futuro</em>, to jest na kolejne lata – 2019 i 2020. Trudno traktować ten przepis inaczej niż zobowiązujący Burmistrza Miasta Chojnice do uwzględnienia w projektach budżetu ma kolejne lata środków na realizację Programu. Takie sformułowanie przepisu stanowi obejście prawa regulującego zasady inicjatywy uchwałodawczej w zakresie uchwały budżetowej. Zgodnie z art. 233 ustawy o finansach publicznych inicjatywa w sprawie sporządzenia projektu uchwały budżetowej przysługuje wyłącznie zarządowi (organowi wykonawczemu) jednostki samorządu terytorialnego. Do czasu przedłożenia projektu uchwały budżetowej organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego, organ ten nie może postulować uwzględnienia w budżecie określonych pozycji (art. 238 u.f.p.). W przypadku Chojnic – jak każdej gminy – organem stanowiącym jest rada miasta, a organem wykonawczym jest burmistrz miasta.</p> <p>Wyłączność kompetencji organu wykonawczego gminy w zakresie przygotowania i wnoszenia projektu uchwały budżetowej należy interpretować rygorystycznie<a href="#_ftn12" name="_ftnref12" title="" id="_ftnref12">[12]</a>. Oznacza to, że organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie może wkraczać w kompetencję zarządu do projektowania sposobu wykorzystania środków budżetowych.</p> <p>Zgodnie z orzecznictwem regionalnych izb obrachunkowych wszelkie próby ingerencji rady gminy w kompetencję burmistrza miasta do przygotowania projektu uchwały budżetowej są niedopuszczalne: „organ stanowiący nie może w tym zakresie oddziaływać na organ wykonawczy w sposób wiążący, przez wydawanie wskazówek czy zaleceń dotyczących zarówno zadań, jak i wielkości środków, jakie powinny być ujęte w budżecie na realizację tych zadań. Uchwała zobowiązująca organ wykonawczy do zamieszczenia w budżecie wydatków na określony cel jest dotknięta wadą istotnego naruszenia prawa, jako podjęta bez podstawy prawnej”<a href="#_ftn13" name="_ftnref13" title="" id="_ftnref13">[13]</a>. Także w doktrynie prawa administracyjnego nie ulega wątpliwości, że żaden organ poza organem wykonawczym nie może decydować o kształcie projektu uchwały budżetowej<a href="#_ftn14" name="_ftnref14" title="" id="_ftnref14">[14]</a>.</p> <p>Rada Miasta Chojnice nie może więc formułować poprawek na przyszłość do budżetu, którego projekt jeszcze nie powstał i który nie został jeszcze przedłożony przez Burmistrza Miasta Chojnice. Co więcej, dotyczą one okresu wykraczającego poza kadencję obecnej Rady Miasta.</p> <p> </p> <p><strong>Wnioski</strong></p> <p>Powyższa analiza prowadzi jednoznacznie do konstatacji, że uchwała Rady Miasta Chojnice wraz z dołączonym do niej „Programem wsparcia prokreacji dla mieszkańców Chojnic na lata 2017-2020” (dalej jako: „Program”) narusza przepisy będące podstawą do jej przyjęcia, a to z kilku powodów:</p> <ol><li>W ramach programu polityki zdrowotnej nie może być finansowana refundacja zabiegów zapłodnienia pozaustrojowego, gdyż nie prowadzą one do usunięcia stanu niepłodności, a więc nie mają charakteru leczniczego, który jest warunkiem ustanawiania programu zgodnie z upoważnieniem ustawowym określonym w art. 48 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej;</li> <li>Analizowana uchwała wraz z dołączonym do niej Programem nie spełnia wymogów będących podstawą do formułowania programów polityki zdrowotnej (art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 48 ust. 1 i art. 48a ust. 1-2 w zw. z art. 5 pkt 29 i 29a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej), gdyż nie opiera się o rozpoznane potrzeby zdrowotne danej populacji oraz nie będzie prowadzić do eliminowania bądź ograniczania problemów zdrowotnych z uwagi na ograniczony zakres interwencji przewidzianych w Programie;</li> <li>Program przyjęty przez Radę Miasta Chojnice zawiera wady prawne pod względem zgodności z obowiązującym wzorem określonym przepisami prawa, szczególnie w zakresie wymogów dotyczących ustalenia budżetu programu polityki zdrowotnej (art. 48a ust. 2-3 i 16 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej);</li> <li>Uchwała Rady Miasta Chojnice narusza przepisy ustawy o finansach publicznych przez to, że ingeruje w kompetencję burmistrza miasta do przygotowania projektu uchwały budżetowej (art. 233 w zw. z art. 238 u.f.p.).</li> </ol><p>W świetle powyższej argumentacji uzasadnione jest stanowisko, że analizowana uchwała Rady Miasta Chojnice – jako sprzeczna z prawem – jest nieważna, co podlega stwierdzeniu w ramach nadzoru weryfikacyjnego właściwego organu nadzorczego, tj. wojewody lub regionalnej izby obrachunkowej, prowadzonego w trybie przewidzianym w art. 91 ustawy o samorządzie gminnym.</p> <div>  <div id="ftn14"> </div> </div> <!-- END OUTPUT from 'themes/custom/ordoiuris/templates/analyses_block/field--node--body--analiza-prawna.html.twig' --> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'field' --> <!-- FILE NAME SUGGESTIONS: x field--node--field-zdjecie2--analiza-prawna.html.twig * field--node--field-zdjecie2.html.twig * field--node--analiza-prawna.html.twig * field--field-zdjecie2.html.twig * field--image.html.twig * field.html.twig --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'themes/custom/ordoiuris/templates/analyses_block/field--node--field-zdjecie2--analiza-prawna.html.twig' --> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'image_formatter' --> <!-- FILE NAME SUGGESTIONS: * image-formatter--node--analiza-prawna--field-zdjecie2.html.twig x image-formatter.html.twig --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/field/image-formatter.html.twig' --> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'image_style' --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/field/image-style.html.twig' --> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'image' --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/field/image.html.twig' --> <img src="/sites/default/files/styles/artykul_full/public/default_images/zaslepka_0.png?itok=_FoH7507" width="250" height="250" alt="" typeof="foaf:Image" /> <!-- END OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/field/image.html.twig' --> <!-- END OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/field/image-style.html.twig' --> <!-- END OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/field/image-formatter.html.twig' --> <!-- END OUTPUT from 'themes/custom/ordoiuris/templates/analyses_block/field--node--field-zdjecie2--analiza-prawna.html.twig' --> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'field' --> <!-- FILE NAME SUGGESTIONS: x field--node--field-kategoria--analiza-prawna.html.twig * field--node--field-kategoria.html.twig * field--node--analiza-prawna.html.twig * field--field-kategoria.html.twig * field--entity-reference.html.twig * field.html.twig --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'themes/custom/ordoiuris/templates/analyses_block/field--node--field-kategoria--analiza-prawna.html.twig' --> <a href="/ochrona-zycia">Ochrona życia</a> <!-- END OUTPUT from 'themes/custom/ordoiuris/templates/analyses_block/field--node--field-kategoria--analiza-prawna.html.twig' --> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'field' --> <!-- FILE NAME SUGGESTIONS: x field--node--field-ekspert--analiza-prawna.html.twig * field--node--field-ekspert.html.twig * field--node--analiza-prawna.html.twig * field--field-ekspert.html.twig * field--entity-reference.html.twig * field.html.twig --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'themes/custom/ordoiuris/templates/page_node/field--node--field-ekspert--analiza-prawna.html.twig' --> <span>Autor: </span> Olaf Szczypiński <!-- END OUTPUT from 'themes/custom/ordoiuris/templates/page_node/field--node--field-ekspert--analiza-prawna.html.twig' --> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'field' --> <!-- FILE NAME SUGGESTIONS: * field--node--field-tagi--analiza-prawna.html.twig x field--node--field-tagi.html.twig * field--node--analiza-prawna.html.twig * field--field-tagi.html.twig * field--entity-reference.html.twig * field.html.twig --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'themes/custom/ordoiuris/templates/page_node/field--node--field-tagi.html.twig' --> <hr> <ul class="tags_list"> <li class="label label-ordo2"><a href="/nieplodnosc" hreflang="pl">niepłodność</a></li> <li class="label label-ordo2"><a href="/zaplodnienie-pozaustrojowe-vitro" hreflang="pl">zapłodnienie pozaustrojowe in vitro</a></li> <li class="label label-ordo2"><a href="/chojnice" hreflang="pl">chojnice</a></li> <li class="label label-ordo2"><a href="/dofinanswanie" hreflang="pl">dofinanswanie</a></li> <li class="label label-ordo2"><a href="/leczenie" hreflang="pl">leczenie</a></li> <li class="label label-ordo2"><a href="/srodki-publiczne" hreflang="pl">środki publiczne</a></li> </ul> <!-- END OUTPUT from 'themes/custom/ordoiuris/templates/page_node/field--node--field-tagi.html.twig' --> <!-- THEME DEBUG --> <!-- THEME HOOK: 'field' --> <!-- FILE NAME SUGGESTIONS: * field--node--field-przypisy--analiza-prawna.html.twig * field--node--field-przypisy.html.twig * field--node--analiza-prawna.html.twig * field--field-przypisy.html.twig * field--text-long.html.twig x field.html.twig --> <!-- BEGIN OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/field/field.html.twig' --> <div><div id="ftn1"> <p><a href="#_ftnref1" name="_ftn1" title="" id="_ftn1">[1]</a> Dz. U. z 2017 r. poz. 1938 ze zm.</p> </div> <div id="ftn2"> <p><a href="#_ftnref2" name="_ftn2" title="" id="_ftn2">[2]</a> Dz. U. z 2017 r. poz. 2077 ze zm.</p> </div> <div id="ftn3"> <p><a href="#_ftnref3" name="_ftn3" title="" id="_ftn3">[3]</a> Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, druk sejmowy nr 2505 (VII kadencja), s. 13.</p> </div> <div id="ftn4"> <p><a href="#_ftnref4" name="_ftn4" title="" id="_ftn4">[4]</a> Zob. <em>Informacja o wynikach kontroli wykonania w 2011 roku budżetu państwa w części 46 Zdrowie oraz wykonania planu finansowego Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych</em>, Warszawa 2012, s. 12-13 oraz <em>Informacja o wynikach kontroli wykonania budżetu państwa w 2012 roku w części 46 Zdrowie oraz wykonania planu finansowego Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych</em>, Warszawa 2013, s. 7.</p> </div> <div id="ftn5"> <p><a href="#_ftnref5" name="_ftn5" title="" id="_ftn5">[5]</a> W trakcie prac parlamentarnych nad ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej w ogóle nie poruszano problemu finansowania zabiegu <em>in vitro</em>. Zob. przebieg prac nad projektem ustawy (druk nr 2976) - <a href="http://orka.sejm.gov.pl/proc4.nsf/opisy/2976.htm">http://orka.sejm.gov.pl/proc4.nsf/opisy/2976.htm</a> (08/02/2018).</p> </div> <div id="ftn6"> <p><a href="#_ftnref6" name="_ftn6" title="" id="_ftn6">[6]</a> Uzasadnienie do projektu ustawy o leczeniu niepłodności, druk sejmowy nr 3245 (VII kadencja), s. 7.</p> </div> <div id="ftn7"> <p><a href="#_ftnref7" name="_ftn7" title="" id="_ftn7">[7]</a> Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 6 września 2017 r., sygn. akt II SA/Bd 762/17.</p> </div> <div id="ftn8"> <p><a href="#_ftnref8" name="_ftn8" title="" id="_ftn8">[8]</a> <em>Opinia o projekcie ustawy o leczeniu niepłodności</em>, 13 maja 2015 r., nr BSA I/II-021-104/15, s. 17.</p> </div> <div id="ftn9"> <p><a href="#_ftnref9" name="_ftn9" title="" id="_ftn9">[9]</a> Biuletyn Rady Miasta Chojnice nr 42/18 z 26 marca 2018 r., s. 99.</p> </div> <div id="ftn10"> <p><a href="#_ftnref10" name="_ftn10" title="" id="_ftn10">[10]</a> Tamże, s. 105, 107.</p> </div> <div id="ftn11"> <p><a href="#_ftnref11" name="_ftn11" title="" id="_ftn11">[11]</a> Zob. załącznik 1 – Program polityki zdrowotnej (wzór) do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie wzoru programu polityki zdrowotnej, wzoru raportu końcowego z realizacji programu polityki zdrowotnej oraz sposobu sporządzania projektu programu polityki zdrowotnej i raportu końcowego z realizacji programu polityki zdrowotnej, Dz. U. poz. 2476, s. 7.</p> </div> <div id="ftn12"> <p><a href="#_ftnref12" name="_ftn12" title="" id="_ftn12">[12]</a> A. Mikos-Sitek, <em>Art. 233</em>, [w:] W. Misiąg (red.), <em>Ustawa o finansach publicznych. Komentarz</em>, Warszawa 2014, Legalis, pkt 2.</p> </div> <div id="ftn13"> <p><a href="#_ftnref13" name="_ftn13" title="" id="_ftn13">[13]</a> Uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu nr 30/2011 z 2 marca 2011 r., Legalis. Zob. też uchwałę RIO we Wrocławiu z 4 kwietnia 2007 r., nr 44/2007, OwSS 2007, nr 3, s. 65; uchwałę RIO w Katowicach z 25 lipca 2007 r. nr 81/XXIII/07, OwSS 2007, nr 4, poz. 103; uchwałę Kolegium RIO w Kielcach nr 9/2010 z 24 lutego 2010 r.; uchwałę Kolegium RIO we Wrocławiu nr 25/2010 z 31 marca 2010 r.; uchwałę Kolegium RIO w Zielonej Górze nr 261/2010 z 28 lipca 2010 r., niepubl.; uchwałę Kolegium RIO we Wrocławiu nr 30/2011 z 2 marca 2011 r., Legalis.</p> </div> <div id="ftn14"> <p><a href="#_ftnref14" name="_ftn14" title="" id="_ftn14">[14]</a> J. M. Salachna, <em>Art. 233</em>, [w:] E. Ruśkowski, J. M. Salachna (red.), <em>Nowa ustawa o finansach publicznych wraz z ustawą wprowadzającą. Komentarz praktyczny</em>, Gdańsk 2010, s. 734–735; A. Gorgol, <em>Art. 233</em>, [w:] P. Smoleń (red.), <em>Ustawa o finansach publicznych. Komentarz</em>, Warszawa 2014, Legalis – pkt 2; M. Bogucka-Felczak, <em>Art. 233</em>, H. Dzwonkowski (red.), G. Gołębiowski (red.), <em>Ustawa o finansach publicznych. Komentarz prawno-finansowy</em>, Warszawa 2014, LEX; C. Kosikowski, <em>Art. 233</em>, [w:] C. Kosikowski, <em>Ustawa o finansach publicznych. Komentarz</em>, LEX 2011, pkt 2.</p> </div> </div> <!-- END OUTPUT from 'core/themes/stable/templates/field/field.html.twig' --> Thu, 10 May 2018 08:59:59 +0000 pawel.grabowski 985 at https://ordoiuris.pl