W warszawskim kinie Muranów rozpocznie się za tydzień festiwal filmów pornograficznych. Jedna z organizatorek przekonuje, że festiwal ma charakter edukacyjny. Jej zdaniem, ograniczanie powszechnego dostępu do pornografii „utrudnia jakąkolwiek dyskusję z nieletnimi o seksualności”. Organizatorzy zresztą wprost piszą na stronie pornograficznego festiwalu o „edukacji seksualnej”. Czy potrzeba mocniejszego dowodu na to, że to dzieci są dzisiaj głównym celem pornograficznego lobby?
Szkodliwość pornografii udowodniona
To wszystko dzieje się, mimo iż o szkodliwości pornografii mówią jednoznacznie dziesiątki wiarygodnych i powtarzalnych badań naukowych. Badania Bloomberg School of Public Health, dowiodły, że młodzi ludzie, którzy oglądają pornografię, blisko 6 razy częściej przyznają się do agresji w intymnych sytuacjach. Badania na grupie 967 osób wykazały, że chłopcy, którzy mieli styczność z pornografią we wczesnym okresie dojrzewania, częściej dopuszczają się molestowania seksualnego w późniejszym okresie dorastania. Badanie przeprowadzone z udziałem 325 chłopców w wieku około 14 lat wykazało spadek wydajności pracy dziecka w szkole pod wpływem konsumpcji pornografii.
Ten problem zauważają także kolejne rządy. I nie są to wcale rządy „skrajnej prawicy” czy „ultrakonserwatystów”. Konkretne działania w kierunku ograniczenia dostępu dzieci do pornografii podjęły Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Izrael i poszczególne stany USA.
W 2018 roku opublikowaliśmy raport „Dzieciństwo wolne od pornografii”. W grudniu 2019 roku rząd powołał Radę Rodziny oraz zespół ekspertów, który miał zająć się technicznymi aspektami ograniczania dostępu małoletnich do pornografii w internecie. Jak zwykle, gdy sprawę przejmuje biurokracja, temat utknął.
Dlatego musimy wymusić na rządzących pilne rozwiązanie tego palącego problemu. Nasi eksperci kończą już pracę nad aktualnym raportem, w którym szczegółowo przeanalizujemy rozwiązania prawne, wprowadzane w krajach, które realnie walczą z dostępem nieletnich do pornografii. Na ich podstawie przedstawimy rekomendacje na temat tego, w jaki sposób uchronić polskie dzieci przed nieograniczonym dostępem do pornografii. Wkrótce przedstawimy też projekt ustawy, zawierający te rozwiązania i przygotujemy petycję, w której wezwiemy do ich przyjęcia.
Warto też zwrócić uwagę na to, że nieograniczony dostęp do pornografii, szczególnie w odniesieniu do dzieci, jest jednoznacznie zakazany w obowiązującym w Polsce prawie.
Pornografia jednoznacznie zakazana
Stosowne przepisy zawiera art. 200 i art. 202 Kodeksu karnego, w którym możemy przeczytać:
- Art. 200 § 3. Kto małoletniemu poniżej lat 15 prezentuje treści pornograficzne lub udostępnia mu przedmioty mające taki charakter albo rozpowszechnia treści pornograficzne w sposób umożliwiający takiemu małoletniemu zapoznanie się z nimi, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
- Art. 200 § 5. Karze określonej w § 3 podlega, kto prowadzi reklamę lub promocję działalności polegającej na rozpowszechnianiu treści pornograficznych w sposób umożliwiający zapoznanie się z nimi małoletniemu poniżej lat 15.
- Art. 202 § 1. Kto publicznie prezentuje treści pornograficzne w taki sposób, że może to narzucić ich odbiór osobie, która tego sobie nie życzy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Przepisy Kodeksu karnego nie są jednak łatwe do egzekwowania. Tym samym, obowiązuje dziś praktycznie martwe prawo, które nie jest dostosowane do wyzwań, związanych z ogólnodostępną pornografią internetową. Tymczasem badania naukowe potwierdzają, że to właśnie internet jest dziś podstawowym źródłem dostępu do pornografii (81% u dziewcząt i 95% u chłopców).
Aby ochronić dzieci przed uzależnieniem od pornografii, będziemy dążyć do wprowadzenia w Polsce rozwiązań prawnych, dzięki którym wymusimy na stronach, rozpowszechniających filmy dla osób dorosłych, skuteczne weryfikowanie wieku swoich użytkowników. W najbliższych tygodniach opublikujemy raport, w którym przedstawimy możliwe kierunki ochrony małoletnich przed dostępem do treści pornograficznych w internecie na przykładzie państw, które już podjęły podobne próby.
Przykłady skutecznego przeciwdziałania
Takie przepisy wprowadzono już w Wielkiej Brytanii, gdzie ustawa o bezpieczeństwie w sieci nakłada na komercyjne strony pornograficzne obowiązek weryfikowania wieku swoich użytkowników. Dotyczy to jednak tylko stron, które za dostęp do treści pornograficznych wymagają wnoszenia opłat. Teraz brytyjski minister cyfryzacji Chris Philp zapowiedział, że to samo czeka darmowe portale pornograficzne. Jeśli ich właściciele nie dostosują się do przepisów, to rządowa agencja kontrolująca rynek medialny będzie mogła zablokować dostęp do danej strony na terenie całego Zjednoczonego Królestwa, a nawet nałożyć na dany podmiot karę w wysokości do 10% ich rocznych globalnych przychodów.
Z kolei francuski sąd ma w najbliższych tygodniach wydać wyrok w sprawie wytoczonej przez tamtejszego regulatora rynku medialnego ARCOM. Paryski sąd może wkrótce zdecydować o zablokowaniu pięciu najpopularniejszych stron pornograficznych, które do dziś nie wprowadziły skutecznej weryfikacji wieku użytkowników.
W Niemczech od kilku lat funkcjonuje natomiast Komisja ds. Ochrony Młodzieży w Mediach (Kommission für Jugendmedienschutz), która regularnie podejmuje działania mające na celu ograniczenie dostępu małoletnich do treści pornograficznych w ramach obowiązujących przepisów prawnych. Sukcesem tego ruchu w Niemczech był chociażby wyrok sądu administracyjnego w Düsseldorfie, blokujący dostęp do stron pornograficznych należących do przedsiębiorstw zarejestrowanych na Cyprze. Komisja współpracuje z psychologami, wskazującymi na negatywne skutki konsumpcji treści pornograficznych przez dzieci. Ocenia również coraz bardziej skuteczne i zaawansowane technicznie systemy weryfikacji wieku użytkowników, których liczba sięga już kilkudziesięciu.
Czas na Polskę
W raporcie przedstawimy rekomendacje konkretnych rozwiązań prawnych, dzięki którym będzie można ograniczyć dostęp do pornografii dla polskich dzieci. W tym celu proponujemy powołanie podmiotu, odpowiedzialnego za rozstrzyganie, co do charakteru udostępnianych treści i umieszczania poszczególnych domen na liście stron objętych domyślnym filtrowaniem przez dostawców usług internetowych. Taki podmiot, oprócz czynnika rządowego, współpracowałby z cieszącymi się uznaniem społecznym organizacjami pozarządowymi. Każdy pełnoletni użytkownik internetu mógłby zrezygnować z blokady dostępu do pornografii, poprzez dokonanie zmiany w umowie z dostawcą internetu.
Drugą propozycją, zawartą w raporcie, jest wprowadzenie obowiązku weryfikacji pełnoletności przez podmioty, udostępniające treści pornograficzne. Strony, które nie wprowadziłyby skutecznej weryfikacji, otrzymałyby dotkliwe kary finansowe.
Francuzi, Niemcy czy Brytyjczycy robią wszystko, aby uchronić swoje dzieci przed pornografią, która może prowadzić do długich i dramatycznych w skutkach uzależnień oraz trwale niszczyć umysły dzieci w kluczowym dla ich rozwoju momencie życia. Dlaczego zatem my, jako Polacy, mielibyśmy dbać o przyszłość naszych dzieci w mniejszym stopniu? Wielu z nas bagatelizuje problem, nie rozumiejąc, że pornografia dawno nie jest tym, czym była jeszcze kilkanaście lat temu. Dziś to już nie gazetki z kiosku, ale setki milionów (nawet najbardziej brutalnych) filmów, które są dla naszych dzieci dostępne zawsze i wszędzie – na jedno kliknięcie. Czas powiedzieć temu STOP.
Adw. Rafał Dorosiński – członek Zarządu Ordo Iuris
