Fundamenty Państwa – inauguracja Narodowych Konsultacji Konstytucyjnych

Adobe Stock

· Instytut Ordo Iuris i Collegium Intermarium zainaugurowały cykl Narodowych Konsultacji Konstytucyjnych „Fundamenty Państwa”.

· Pierwsze seminarium pt. „Ku wydoskonaleniu Konstytucji” miało miejsce w siedzibie CI.

· W wydarzeniu wzięli udział m.in. prof. Anna Łabno, prof. Maria Gintowt-Jankowicz czy dr hab. Jacek Majchrowski.

· Prelegenci ocenili 25 lat funkcjonowania polskiej Konstytucji i rozważyli zagadnienia możliwości jej korekty lub skuteczniejszego stosowania.

· Tematy wystąpień dotyczyły m.in. rozumienia dobra wspólnego i godności człowieka oraz podziału władzy.

STRONA NARODOWYCH KONSULTACJI KONSTYTUCYJNYCH

Narodowe Konsultacje Konstytucyjne mają na celu pobudzenie debaty o stanie praworządności w Polsce. Pierwsze wydarzenie z cyklu dotyczyło zagadnień podstawowych z punktu widzenia ustroju Rzeczypospolitej.

Seminarium otworzył prezes Ordo Iuris adw. Jerzy Kwaśniewski.

- Debata nad wydoskonaleniem Konstytucji narodowej, nad wydoskonaleniem ustroju Rzeczypospolitej, powinna się odbyć z jak najszerszym udziałem Polaków, z pełnym zaangażowaniem nie tylko ekspertów-konstytucjonalistów. Powinniśmy też zachęcić do jak największego zaangażowania obywateli w kształtowanie ustroju naszego kraju – zaznaczył.

O podstawach pojęcia dobra wspólnego w polskiej Konstytucji mówiła prof. Anna Łabno z Uniwersytetu Śląskiego.

- O naszej tożsamości ustrojowej decyduje nie tylko obecna Konstytucja, ale też cała przeszłość, która w Konstytucji musi być uwzględniona, niekoniecznie w sposób bezpośredni, ale poprzez pewne odwołania czy interpretacje. Ugruntowanie dobra wspólnego w przeszłości jest bardzo istotną kwestią – podkreśliła konstytucjonalistka.

Adw. dr Krzysztof Wąsowski zwrócił natomiast uwagę na konieczność skrócenia i uproszczenia Konstytucji. Mówił też o potrzebie powrotu do prawa naturalnego.

- Od co najmniej kilkudziesięciu lat nie mamy czegoś takiego, jak prawo naturalne i zapanował w naszym systemie pozytywizm prawniczy. Przestała się dzisiaj liczyć norma, a panuje przepis, który ustala ten, kto ma większość. Dzisiaj jedynym punktem odniesienia dla prawników jest to, co zadecyduje prawodawca – zauważył generał Zakonu Rycerzy Jana Pawła II.

Były sędzia Sądu Najwyższego dr hab. Jan Majchrowski zaznaczył z kolei, że pojęcie dobra wspólnego powinno być rozumiane przede wszystkim jako dobro tych, którzy poczuwają się do polskiej tożsamości.

- Polska to tysiąc lat naszej tradycji i wspólnoty oraz dobra wspólnego, które staraliśmy się tworzyć. Jest to tysiąc lat wzlotów i upadków, walk, cierpień, chwały i dobrobytu. Te dzieje stanowią o naszej tożsamości. Polska to kraj nie wszystkich, ale tych, którzy wybrali ją sobie jako swoją Ojczyznę – stwierdził wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego.

Uczestnicy debaty odnieśli się także do tematu trójpodziału władzy. Zwrócili uwagę na jego źródła oraz praktykę ustrojową.

- Konstrukcja podziału władzy, jaką znają konstytucje współczesnych państw demokratycznych, zerwała z pewnym istotnym tłem, jakie było obecne, gdy o trójpodziale władzy pisał Monteskiusz i inni autorzy zajmujący się tym zagadnieniem. Podział władzy ma sens tylko wówczas, gdy wiąże się z podziałem suwerenności, natomiast, gdy zabraknie podziału suwerenności, podział władzy zaczyna się sypać i staje się tylko dodatkiem do Konstytucji – podkreślił dr Filip Ludwin, dziekan Wydziału Prawa Collegium Intermarium.

Kwestię relacji pomiędzy władzami Polski a Unii Europejskiej skomentowała dr hab. Maria Gintowt-Jankowicz, była sędzia Trybunału Konstytucyjnego. 

- W Konstytucji nie jest nigdzie wyraźnie powiedziane, że Rzeczpospolita Polska może oddać część władzy organizacjom międzynarodowym. W tej materii mamy fundamentalny przepis art. 90, który mówi, że Polska może przekazać kompetencje organów publicznych w niektórych sprawach. Wobec tego, co się dookoła nas dzieje, gdyby więcej ludzi chciało czytać i rozumieć Konstytucję, to bylibyśmy w innym miejscu, również w kategoriach międzynarodowych – zaznaczyła.

Ostatni panel dotyczył zagadnienia rozumienia przez Konstytucję pojęcia godności człowieka.

- Godność nie jest konstrukcją wykreowaną przez prawodawcę. Jest ona cechą obiektywnie istniejącą, którą ustrojodawca przyjmuje do wiadomości. Powszechnie uznaje się, że jest to jeden z tych fragmentów Konstytucji RP, który wskazuje, że ponad ustawą zasadniczą istnieje jeszcze porządek ponadpozytywny, porządek prawa natury – zauważył dr Marcin Olszówka z Rządowego Centrum Legislacji.

Kolejne debaty dotyczyć będą m.in. suwerenności i obronności, rodziny i małżeństwa, przedsiębiorczości czy praw i obowiązków Polonii. W cykl włącza się szereg organizacji społecznych, m.in. Stowarzyszenie KoLiber, Zakon Rycerzy Jana Pawła II, Ośrodek Analiz Cegielskiego, Konfederacja Kobiet RP, Młodzież Wszechpolska czy Stowarzyszenie Kultury Chrześcijańskiej im. ks. Piotra Skargi.