Doroczne spotkanie Komisji ONZ – genderowe i proaborcyjne postulaty zablokowane przez sprzeciw państw

Adobe Stock

· W Nowym Jorku miała miejsce 57. sesja Komisji ONZ ds. Ludności i Rozwoju.

· Podczas spotkania podjęto próby przeforsowania poparcia dla polityki realizującej postulaty ideologii gender, koncepcji „praw reprodukcyjnych i seksualnych” czy swobodnego dostępu do aborcji.

· W trakcie dyskusji wyrażane przez niektóre państwa zaniepokojenie spadkiem dzietności uznano za „irracjonalną obawę”.

· Ostatecznie, w deklaracji podsumowującej sesję nie znalazły się odniesienia do ideologii gender czy „praw reprodukcyjnych i seksualnych”.

· Zablokowanie ideologicznych odniesień umożliwił sprzeciw wielu państw, w tym m.in. Stolicy Apostolskiej i Krajów Afrykańskich.

· Przed posiedzeniem Instytut Ordo Iuris przedstawił swoje stanowisko, podkreślając, że koncepcja „prawa do aborcji” nie ma podstaw w prawie międzynarodowym.

Komisji ds. Ludności i Rozwoju jest odpowiedzialna za ocenę realizacji Międzynarodowej Konferencji na temat Ludności i Rozwoju, która odbyła się w Kairze w 1994 roku. Komisja została zobowiązana do corocznej oceny realizacji Programu Działań Konferencji Kairskiej z 1994 r., równolegle z jej wkładem w realizację celów Agendy na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030. Pod koniec ostatniego dorocznego spotkania i dyskusji przyjęto deklarację z okazji 30. rocznicy Konferencji.

Konferencja w Kairze w 1994 r. wprowadziła do oficjalnego dyskursu międzynarodowego terminy „zdrowie reprodukcyjne”, „zdrowie seksualne” i „prawa reprodukcyjne”. Choć nie mają one wiążącej definicji, to są wykorzystywane na arenie międzynarodowej jako narzędzia nacisku na państwa celem zalegalizowania aborcji. Dokument z Kairu stanowi jednak, że aborcja nie może być promowana jako metoda planowania rodziny. Mimo to, szereg międzynarodowych instytucji definiuje tzw. prawa reprodukcyjne i seksualne jako zawierające w sobie m.in. prawo do aborcji czy antykoncepcji.

Przed tegorocznym posiedzeniem Komisji, Instytut Ordo Iuris, jako organizacja pozarządowa, przedstawił Komisji swoje stanowisko, podkreślając, że koncepcja „prawa do aborcji” nie ma podstaw w prawie międzynarodowym, podczas gdy istnieje wyraźna podstawa do ochrony prawa do życia każdej istoty ludzkiej, w tym nienarodzonych dzieci.

Podczas posiedzenia podjęto jednak wiele prób przeforsowania i umieszczenia w dokumencie końcowym spotkania kontrowersyjnych terminów, dotyczących ideologii gender czy swobodnego dostępu do aborcji. Przykładowo, w swoim wystąpieniu otwierającym konferencję, Amina Mohamed, zastępca sekretarza generalnego ONZ, zauważyła, że „musimy zachować czujność i nadal zajmować się sytuacjami, w których zdrowie seksualne i reprodukcyjne oraz prawa są ograniczane” i podkreśliła konieczność „zapewnienia powszechnego dostępu do usług w zakresie zdrowia reprodukcyjnego i opieki zdrowotnej oraz niezakłóconego korzystania z praw reprodukcyjnych”. Z kolei Sarita Gupta z Fundacji Forda w swojej prezentacji wskazała, że „wykroczyliśmy poza tradycyjne inicjatywy planowania rodziny, aby objąć szerszą wizję zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, praw i sprawiedliwości, która stoi na straży praw cielesnych. [...] Jesteśmy zaangażowani we wspieranie organizacji walczących z ograniczaniem praw do aborcji”.

W trakcie spotkania poruszono temat spadku wskaźników dzietności. Chociaż niektóre kraje wyraziły zaniepokojenie negatywnymi skutkami i szerokimi reperkusjami tego scenariusza, temat ten nie tylko nie został poruszony w dokumencie końcowym, ale został również uznany za „irracjonalną obawę”. Irańska misja wskazała, że planowanie rodziny i walka ze spadkiem współczynnika dzietności były jednymi z celów konferencji w Kairze. Spadek liczby ludności został zbagatelizowany przez ekspertów ONZ. W związku z tym, w raporcie Sekretarza Generalnego Rady Gospodarczej i Społecznej podkreślono, że „zwiększony dostęp do usług w zakresie zdrowia reprodukcyjnego, w tym bezpiecznych i skutecznych metod planowania rodziny, ułatwia spadek wskaźników dzietności i spowalnia wzrost liczby ludności, co z kolei przyczynia się do rozwoju gospodarczego i społecznego. [...]. Kraje i regiony rozwijające się, którym uda się rozszerzyć dostęp do edukacji i usług opieki zdrowotnej, w tym w zakresie zdrowia reprodukcyjnego i planowania rodziny, mogą przyspieszyć przejście od wysokiego do niskiego wskaźnika dzietności, z korzyścią dla gospodarek krajowych i ograniczenia skrajnego ubóstwa. [...] Wczesna stabilizacja liczby ludności na świecie przyczyniłaby się w znacznym stopniu do realizacji nadrzędnego celu, jakim jest zrównoważony rozwój”. Z drugiej strony, przedstawiciel Stolicy Apostolskiej wskazał, że wzrost liczby ludności jest często błędnie postrzegany jako główna przyczyna braku bezpieczeństwa dostaw żywności, podczas gdy ostatnie kilka dekad pokazało, że wzrost liczby ludności jest w pełni zgodny z dobrobytem i rozwojem człowieka, a prawdziwym lekarstwem musi być polityka promująca zatrudnienie i polityka społeczna, która w szczególności wspiera rodzinę. Stolica Apostolska podkreśliła, że rodzina jest podstawową komórką społeczeństwa.

Pomimo nacisków wielu delegacji i organizacji społeczeństwa obywatelskiego na wprowadzenie do dokumentu końcowego postulatów związanych z ideologią gender, „prawami reprodukcyjnymi” i antykoncepcją, przyjęta deklaracja nie zawiera żadnych odniesień do tych zagadnień. Było to możliwe, dzięki zdecydowanemu sprzeciwowi niektórych państw. Szczególnie delegacje krajów afrykańskich, w tym Tanzanii, argumentowały, że negocjacje powinny były nadać znaczenie działaniom mającym na celu wyeliminowanie ubóstwa, ochronę rodziny, a także poszanowanie suwerenności, kultury i religii, zamiast poświęcać tak wiele uwagi polityce dotyczącej kwestii seksualnych, która dzieli i wobec której nie ma konsensusu wśród państw członkowskich ONZ. Delegacja Kamerunu wezwała również Fundusz Ludnościowy Narodów Zjednoczonych (UNFPA) i jego partnerów do zapewnienia, że rozwój, a nie „zdrowie seksualne i reprodukcyjne”, pozostanie kamieniem węgielnym ich działań.

- Termin „prawa seksualne i reprodukcyjne” nigdy nie został zdefiniowany na poziomie międzynarodowym. Mimo to, kierownictwo Organizacji Narodów Zjednoczonych ciągle skupia się na tym zagadnieniu. Pokazuje to, że zamiast dążyć do konsensusu między państwami i poszanowania tradycji narodowych każdego kraju, władze ONZ zmierzają do narzucenia państwom ideologicznej polityki mającej przekształcić, jeśli nie całkowicie zniszczyć rodzinę - podkreśla Veronica Turetta, analityk Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris.