Informujemy, że Pani/Pana dane osobowe są przetwarzane przez Fundację Instytut na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris z siedzibą w Warszawie przy ul. Zielnej 39, kod pocztowy 00-108 (administrator danych) w ramach utrzymywania stałego kontaktu z naszą Fundacją w związku z jej celami statutowymi, w szczególności poprzez informowanie o organizowanych akcjach społecznych. Podstawę prawną przetwarzania danych osobowych stanowi art. 6 ust. 1 lit. f rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO).

Podanie danych jest dobrowolne, niemniej bez ich wskazania nie jest możliwa realizacja usługi newslettera. Informujemy, że przysługuje Pani/Panu prawo dostępu do treści swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania, a także prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego.

Korzystanie z newslettera jest bezterminowe. W każdej chwili przysługuje Pani/Panu prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych. W takim przypadku dane wprowadzone przez Pana/Panią w procesie rejestracji zostaną usunięte niezwłocznie po upływie okresu przedawnienia ewentualnych roszczeń i uprawnień przewidzianego w Kodeksie cywilnym.

Do Pani/Pana danych osobowych mogą mieć również dostęp podmioty świadczące na naszą rzecz usługi w szczególności hostingowe, informatyczne, drukarskie, wysyłkowe, płatnicze. prawnicze, księgowe, kadrowe.

Podane dane osobowe mogą być przetwarzane w sposób zautomatyzowany, w tym również w formie profilowania. Jednak decyzje dotyczące indywidualnej osoby, związane z tym przetwarzaniem nie będą zautomatyzowane.

W razie jakichkolwiek żądań, pytań lub wątpliwości co do przetwarzania Pani/Pana danych osobowych prosimy o kontakt z wyznaczonym przez nas Inspektorem Ochrony Danych pisząc na adres siedziby Fundacji: ul. Zielna 39, 00-108 Warszawa, z dopiskiem „Inspektor Ochrony Danych” lub na adres poczty elektronicznej [email protected]

Przejdź do treści
PL | EN
Facebook Twitter Youtube

Agenda 2030: Przyszłość bez Rodziny

Data publikacji: 18.07.2018

Na obecnie trwającym Forum Politycznym Wysokiego Szczebla (High Level Forum, dalej jako „HLF”) działającym pod auspicjami Zgromadzenia Ogólnego ONZ oraz Rady Gospodarczej i Społecznej ONZ, Polska zaprezentowała 18 lipca br. raport z „Realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju w Polsce”[1]. Prezentacja Raportu odbywa się w ramach corocznej ewaluacji realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju określonych w Agendzie 2030.

W 2015 roku przyjęto plan działania nazwany „Agendą na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030”[2]  (dalej jako: Agenda 2030) na kolejne 15 lat, zastępujący dotychczasowe Milenijne Cele Rozwoju. Agenda 2030 przedstawia plan rozwiązania najbardziej palących problemów świata w obszarze gospodarczym, społecznym i środowiskowym. Określa 17 celów (w tym 169 zadań) znanych jako Cele Zrównoważonego Rozwoju, które należy osiągnąć do 2030 roku aby zapewnić wszystkim ludziom pokój i dobrobyt. W porównaniu do Milenijnych Celów Rozwoju rozszerza zakres działania na wszystkie państwa (a nie tylko na państwa rozwijające się) oraz  obejmuje nowe obszary takie jak: wzrost gospodarczy, godne miejsca pracy, miasta i osiedla przyjazne ludziom, industrializacja, energia, zmiany klimatu, konsumpcja i produkcja, pokój i sprawiedliwość, problemy nierówności.[3]

 

Zagrożenia dla Rodziny

 

Agenda 2030 to nie tylko plan działania dla poprawy dobrobytu ludzi i stanu środowiska, ale również polityczne narzędzie nacisku. Stwarza możliwość wywierania presji na państwach w celu przyjęcia tzw. „praw seksualnych i reprodukcyjnych” odnoszących się do nieograniczonego dostępu do procedury aborcyjnego zabicia dziecka nienarodzonego, przyjęcia praw postulowanych przez środowiska homoseksualne oraz feministyczne oraz do upowszechniania i wdrażania „kompleksowej edukacji seksualnej”[4]. Pomimo, że sama Agenda 2030 nie jest prawnie wiążącym dokumentem, to jednak już teraz widoczny jest jej istotny potencjał politycznego nacisku, jaki będzie wywierać na państwa. Po pierwsze liczne Cele Zrównoważonego Rozwoju zawierają zalecenia konkretnych zmian prawnych oraz polityk. Po drugie działania całego ONZ, w tym komitetów traktatowych oraz wszystkich agend około ONZ jak i największych organizacji pozarządowych podporządkowane są Agendzie 2030.

Z punktu widzenia dobra rodziny i dzieci Agenda 2030 zmierza do:

  1. Osłabienia rodziny poprzez podważenie małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny.
  2. Naruszenia dobra dziecka oraz podważenia praw i roli rodziców poprzez wzywanie do wprowadzenia bez wiedzy i zgody rodziców edukacji dzieci i nastolatków o życiu seksualnym człowieka nacelowanej na naukę o aborcyjnym zabijaniu dziecka nienarodzonego, środkach hamujących płodność  i czerpaniu przyjemności seksualnej. Jednocześnie umożliwia promowanie wprowadzenia dostępu do środków hamujących płodność i aborcyjnego zabijania dzieci nienarodzonych dla nastolatków bez wiedzy i zgody rodziców.

Powyższe niebezpieczeństwa stwarzają dwa narzędzia: ideologiczna interpretacja niejasnych terminów oraz wybiórcze dobieranie odpowiednich wskaźników mierzących postęp realizacji danych Celów Zrównoważonego Rozwoju. Przede wszystkim Agenda 2030 zawiera wiele niedookreślonych pojęć, które z punktu widzenia dotychczasowych działań komitetów, organów i agend ONZ już w chwili obecnej są interpretowane przez nie ze szkodą dla dobra rodziny i dzieci. Dotychczasowa praktyka ukazuje, że pojęcia takie jak: „gender”, „prawa reprodukcyjne i seksualne”, „inny status” czy „dyskryminacja” interpretowane są jako zawierające tzw. „prawo do aborcji”, „prawa osób LGBT” oraz „prawo  do kompleksowej edukacji seksualnej”. Natomiast postanowienia wzywające do ochrony rodziny, wzmacniające prawa i rolę rodziców w wychowaniu dzieci zostały odrzucone w trakcie negocjacji nad kształtem Agendy 2030. W ramach Celów Zrównoważonego Rozwoju rodzina pojawia się tylko trzy razy i to w marginalnym kontekście (podziału obowiązków domowych, prowadzenia rodzinnych gospodarstw rolnych oraz stwarzania środowiska przyjaznego dla rozwoju dziecka)[5]. Ponadto sam dobór niektórych wskaźników[6] (opisanych poniżej) budzi wiele zastrzeżeń z punktu widzenia ochrony dobra rodziny i jej członków.

 

Podważenie małżeństwa

 

Podważenie małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny umożliwia klauzula antydyskryminacyjna oraz podstawa dyskryminacji określana jako „inny status”. Dotychczasowe interpretowanie przez komitety ONZ podstawy dyskryminacyjnej „inny status” ukazało, że jest możliwe wywarcie presji na państwa w celu respektowania, ochrony oraz promowania praw osób wyróżniających się daną „orientacją seksualną” czy też „tożsamością płciową”. „Inny status” w interpretacji Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (Komentarz Ogólny Nr 20)[7] czy Komitetu Praw Dziecka (Komentarz Ogólny Nr 4)[8] odnosi się do „orientacji seksualnej” oraz „tożsamości płciowej”. „Inny status” jak i nakaz eliminacji dyskryminującego prawa, polityk i praktyk odnajdziemy w Celu nr 10 który mówi o zmniejszeniu nierówności w krajach i między krajami. W ramach tego Celu przyjęto niepokojący wskaźnik, 10.3.1. który ma mierzyć „Proporcję ludności zgłaszającej osobiste odczucie bycia dyskryminowanym oraz bycie molestowanym w przeciągu 12 ostatnich miesięcy  na podstawie dyskryminacji zabronionej zgodnie z międzynarodowym prawem człowieka”. W przypadku tego wskaźnika należy jednak pamiętać, że w ramach ONZ jako prawa człowieka traktuje się niejednokrotnie „prawa” które nie wynikają z żadnych obowiązujących traktatów a jedynie z opinii pojedynczych ekspertów lub ich szerszego grona. Po drugie osobiste odczucie bycia dyskryminowanym trudno uznać za miernik oddający rzeczywisty stan dyskryminacyjnych zachowań. Ponadto postulowanie przyznania wyłącznych praw małżonków i rodzin osobom ze względu na ich „orientację seksualną” czy „tożsamość płciową”  będzie również możliwe na podstawie silnie promowanej „równości gender”. Zadanie 5.c wyraźnie wskazuje na powinność państw „przyjęcia i wzmocnienia polityk oraz skutecznego ustawodawstwa promującego równość gender”. Jest ona na tyle silnie postulowanym celem w ramach Agendy 2030, że poświęcono jej jeden z głównych celów - Cel nr 5 „Osiągnięcie równości gender oraz wzmocnienie pozycji kobiet i dziewcząt”.

 

Podważenie dobra dziecka i rodziny

 

Postanowienia Agendy 2030 umożliwiają naruszenie dobra dziecka i rodziny w trzech wymiarach. Po pierwsze, w ramach Zadania 3.7 i Zadania 5.6, które odpowiednio dotyczą zdrowia i kobiet, wprowadzają postulat, aby państwa zapewniły kobietom i dziewczynkom powszechny i skutecznych dostęp do usług z zakresu „zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego” oraz  zapewniły efektywne korzystanie z „praw prokreacyjnych”. W praktyce oznacza to zapewnienie dostępu do procedury aborcyjnego zabicia dziecka nienarodzonego oraz do środków hamujących płodność. Potwierdzają to również same wskaźniki przyjęte dla Zadania 5.6, które zobowiązują do zbierania następujących danych: „Proporcji kobiet w wieku od 15 do 49 lat, które samodzielnie podjęły świadome decyzji odnośnie relacji seksualnych, stosowania antykoncepcji oraz ochrony zdrowia reprodukcyjnego” (5.6.1.) oraz „Liczby państw z ustawodawstwem i regulacjami, które gwarantują kobietom w wieku od 15 do 49 lat dostęp do opieki zdrowotnej z zakresu zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, informacji i edukacji”.  Po drugie  Zadanie 3.7 (zdrowie) i pośrednio Zadanie 4.7 i 4.a.  (kobiety) wprowadzają wymóg zapewnienia dzieciom i nastolatkom „kompleksowej edukacji seksualnej”.  Edukacja ta, wbrew swojej nazwie, nie dostarcza jednak wszechstronnej wiedzy o życiu seksualnym człowieka w kontekście całościowej wizji człowieka – w wymiarze moralnym, emocjonalnym czy społecznym. Jest to edukacja nastawiona na promowanie zaspokojenia seksualnego oraz szukania przyjemności od najmłodszych lat.[9]Jej celem jest taka zmiana norm społecznych w zakresie życia seksualnego człowieka, aby wchodzenie w związki intymne z wieloma partnerami tej samej czy odmiennej płci było powszechnie akceptowalne.  Ponadto edukacji tej towarzyszy jednocześnie promowanie dostępu do środków hamujących płodność oraz procedury aborcyjnego zabicia dziecka w prenatalnej fazie rozwoju. Po trzecie, promowanie dostępu do „kompleksowej edukacji seksualnej”, środków hamujących płodność oraz procedury aborcyjnej dla dzieci i nastolatków wiąże się często z ograniczaniem praw i roli rodziców. Najlepszym przykładem tego rodzaju podważania praw rodziców jest stanowisko Komitetu Praw Dziecka. W Komentarzu Ogólnym nr 4, Komitet doszedł do wniosku, że „W świetle artykułu 3, 17 i 24 Konwencji [przyp. autora: Konwencji Praw Dziecka], Państwa Strony powinny zapewniać nastolatkom dostęp do informacji seksualnych i reprodukcyjnych (…). Państwa Strony powinny zapewnić dostęp do odpowiednich informacji bez względu na status cywilny, oraz uprzednią zgodę od rodziców lub opiekunów prawnych”.[10]

 

Raport Polski 2018

 

W przypadku prezentowanego obecnie Raportu Polski warto wskazać, że zarówno Cel 3 „Zapewnić wszystkim ludziom w każdym wieku zdrowe życie oraz promować dobrobyt” jak i Cel 5 „Osiągnąć równość płci oraz wzmocnić pozycję kobiet i dziewcząt” w zakresie kontrowersyjnego „zdrowia reprodukcyjnego” oraz przemocy wobec kobiet, zostały osiągnięte na bardzo wysokim poziomie. W przypadku wskaźników „równości gender” (w Polsce mierzonej jako równość płci) czy też przemocy wobec kobiet Polska przewyższa osiągnięcie tych celów w porównaniu do średnich wskaźników w tym zakresie dla państw OECD.[11] Jednocześnie Raport Polski przywołał badania Agencji Praw Podstawowych z 2014 roku z zakresu poziomu przemocy wobec kobiet dla krajów Unii Europejskiej gdzie dla Polski poziom  przemocy wobec kobiet „był najniższy w skali UE i wynosił 19%, przy czym średnia dla UE wynosiła 33%”[12]. W przypadku zdrowia matek i dziecka współczynnik liczby zgonów niemowląt na 1000 żywych urodzeń wyniósł w Polsce (2017r.) 4 ‰. Ponadto Polska realizuje szereg programów związanych ze zdrowiem prokreacyjnym oraz zdrowiem matek i dzieci jak np.: „Program kompleksowej diagnostyki i terapii wewnątrzmacicznej w profilaktyce następstw i powikłań wad  rozwojowych i  chorób płodu – jako element poprawy stanu zdrowia płodów i noworodków na lata 2014–2017”; „Program kompleksowej ochrony zdrowia prokreacyjnego w Polsce” oraz „Koordynowana opieka nad kobietą w ciąży”.[13] Powyższy przykład Polski ilustruje, że faktyczne osiąganie Celów Zrównoważonego Rozwoju jest możliwe, gdy będzie nastawione na znalezienie faktycznych przyczyn problemów oraz na ich przeciwdziałaniu, a nie na realizowaniu ideologicznych wskaźników nie mających związku z rzeczywistymi problemami i potrzebną pomocą.

 

Pominięcie Rodziny

 

Agenda 2030 poza umożliwieniem naruszenia dobra rodziny i dziecka podważa rodzinę jeszcze w jeden istotny sposób.  Pomija rolę rodziny w osiąganiu Celów Zrównoważonego Rozwoju. Pomimo proklamowania celów jako „zorientowanych na ludzi” w żaden sposób nie odnosi się do działań i polityk na rzecz rodziny. Ten fakt budzi tym większe zdziwienie ponieważ to rodzina jest podstawową i pierwszą wspólnotą, w której żyje i dorasta każdy człowiek a ponadto realizacja wszystkich 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju rozpoczyna się właśnie w rodzinie. To rodzina kształtuje przyszłego człowieka – jego osobowość, umiejętność budowania i pielęgnowania relacji;  dobrobyt gospodarczy jej członków oraz społeczne więzi stanowiące podstawę do rozwoju lokalnych społeczności, partnerstwa i innych rodzajów współpracy. Analizując chociażby pierwszy Cel Zrównoważonego Rozwoju (eliminacja ubóstwa) widać, że bezpośrednie wsparcie finansowe rodziny oraz jego nieskrępowane wykorzystanie według potrzeb jej poszczególnych członków prowadzi do: „poprawy warunków życia, zmniejszenia częstotliwości występowania ubóstwa, zwiększenia wydatków na żywność, dostępu do edukacji i opieki zdrowotnej, zwiększenia inwestycji w kapitał ludzki oraz zwiększenie równości płci”[14]. Już na tym przykładzie widać jak wprowadzanie polityk pro-rodzinnych sprzyja realizacji wielu Celów Zrównoważonego Rozwoju, takich jak Cel nr: 1 (wyeliminowanie ubóstwa), 2 (wyeliminowanie głodu), 3 (zapewnienie zdrowego życia oraz dobrobytu), 4 (zapewnienie wszystkim dostępu do edukacji), 5 (osiągnięcie równości płci) oraz 8 (wzrost gospodarczy i wzrost zatrudnienia). W konsekwencji tylko realizacja Celów Zrównoważonego Rozwoju, która będzie uwzględniać rolę, funkcje oraz potencjał społeczno-gospodarczy rodziny jest w stanie w pełni je osiągnąć.

 

Rozwiązania Prawne na Rzecz Dobra Rodziny

 

Jednym z działań promowania oraz wspierania rodziny w realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju jest stworzenie prawa przyjaznego rodzinie oraz chroniącego jej podstawowe role oraz jej dobro. Przykładem takiego działania jest m.in. zaproponowana niedawno Konwencja o Prawach Rodziny[15], która stanowiąc kontynuację dotychczasowego prawa międzynarodowego w zakresie praw małżonków, dzieci i rodziny uszczegóławia i rozwija poszczególne prawa i wolności. Zaproponowane w niej rozwiązania prawne są wzorcowym przykładem kierunków działań  zarówno na poziomie prawa międzynarodowego jak i prawa krajowego,  które warto uwzględniać w tworzeniu praw, polityk i programów dotyczących rodziny. Jak podkreślił sam Sekretarz Generalny ONZ[16] „(…) osiągnięcie celów rozwoju zależy od tego jak dobrze rodziny są wzmocnione we wnoszenie swojego wkładu w osiągnięcie tych celów. Dlatego też polityki koncentrujące się na poprawie dobrobytu rodzin z pewnością przyniosą korzyść dla rozwoju.” Jak zauważył sekretarz Generalny ONZ takie polityki powinny nie tylko pomóc rodzinom w radzeniu sobie z ich licznymi obowiązkami, ale również powinny dążyć do wspierania różnych funkcji rodzinny zamiast ich zastępowania. Powyższe uwagi aktualne są nie tylko w odniesieniu do polityk, ale również co do prawa i programów tworzonych z myślą o rodzinie. Tylko budowanie rozwoju społeczno-ekonomicznego na rodzinie jest w stanie zrealizować Cele Zrównoważonego Rozwoju.

Autor: Rozalia Kielmans-Ratyńska

 


 


[1] Raport „Realizacja Celów Zrównoważonego Rozwoju w Polsce” przyjęty przez Radę Ministrów 5 czerwca 2018r.; dalej jako „Raport Polski”.

[2] Rezolucja nr 70/1 „Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030”  przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne w dniu 25 września 2015 roku, (A/RES/70/1); dalej jako „Agenda 2030”.

[5] Zob. par. 25, Zadanie 2.3 oraz Zadanie 5.4. Agendy 2030.

[6] Wskaźniki do 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju zostały przyjęte przez Radę Gospodarczą i Społeczną w dokumencie „Raport of the Inter-Agency and Expert Group on Sustainable Development Goal Indicators” z 17 grudnia 2015 roku (E/CN.3/2016/2).

[7] Komentarz Ogólny Nr 20 „Non-discrimination in economic, social and cultural rights (art. 2, para 2 of the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights) z 2 lipca 2009 roku (E/C.12/GC/20), par. 32.

[8] Komentarz Ogólny Nr 4 „Adolescent health and development in the context of the Convention on the Rights of the Child” z 1 lipca 2003 roku (CRC/GC/2003/4), par. 6.

[9] Zob. „Standardy edukacji seksualnej w Europie”z 2010 roku przygotowane przez Biuro Regionalne WHO dla Europy oraz Federalne biuro ds. Edukacji Zdrowotnej: https://www.bzga-whocc.de/fileadmin/user_upload/Dokumente/WHO_BzgA_Standards_polnisch.pdf .

[10] Komentarz Ogólny nr 4, dz. cyt., par. 28.

[11] Raport Polski, s. 27 i 44.

[12] Raport Polski, s. 45.

[13] Raport Polski, s. 35 i 36.

[14]Key Findings on Families, Family Policy and the Sustainable Development Goals: Synthesis Report”, UNICEF Office of Research –Innocenti, Florencja, Maj 2018 roku, s.14.

[16] Raport Sekretarza Generalnego ONZ „Follow-up to the tenth anniversary of the International Year of the Family and beyond” z 29 listopada 2010 roku (A/66/62-E/2011/4), par. 10.

Edukacja

Na co zezwala i czego zakazuje nauczycielom nowe rozporządzenie dotyczące prac domowych

Pierwszego kwietnia wejdą w życie regulacje przewidujące ograniczenia dla nauczycieli w szkołach podstawowych. Dotyczą one możliwości zadawania i oceniania prac domowych. W klasach I-III zabronione będzie zadawanie uczniom pisemnych i praktyczno-technicznych prac domowych z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą, czyli np. umiejętność pisania. W klasach IV-VIII pisemne i praktyczno-techniczne prace domowe będą mogły być proponowane do wykonania przez nauczyciela, ale nie będą one obowiązkowe dla ucznia i nie będą podlegały ocenie.

Czytaj Więcej

Wolność religii w szkole

Prawo ucznia do udziału w rekolekcjach. Analiza zarzutów stawianych dyrektorom szkół przez niektóre organizacje pozarządowe

Główne tezy

· Rekolekcje mogą być organizowane na terenie szkoły.

· Każdy uczeń, który tego chce może uczestniczyć w rekolekcjach. Fakt uczęszczania bądź nieuczęszczania na lekcje religii nie ma znaczenia.

· Niepowiadomienie dyrektora szkoły z miesięcznym wyprzedzeniem o terminie rekolekcji nie uniemożliwia ich organizacji.

Czytaj Więcej

Ochrona życia

Zagrożenie zdrowia psychicznego kobiety ciężarnej jako przesłanka legalizująca aborcję

· Od czasu wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku uznającego niezgodność z Konstytucją aborcji eugenicznej, podejmowane są próby rozszerzającej interpretacji przesłanki zagrożenia zdrowia kobiety. Miałaby ona uzasadniać poszerzenie dostępu do aborcji w Polsce.

Czytaj Więcej

Ochrona życia

Analiza projektu Paktu ONZ na rzecz Prawa do Rozwoju

· W Grupie Roboczej Rady Praw Człowieka ONZ trwają prace nad projektem nowego traktatu międzynarodowego - Paktu na rzecz Prawa do Rozwoju.

Czytaj Więcej