Brytyjski Sąd Najwyższy: pojęcie „kobieta” nie obejmuje mężczyzn identyfikujących się jako „trans-kobiety”

Adobe Stock

• Wyrokiem z 16 kwietnia Sąd Najwyższy Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii potwierdził, że definicja pojęcia „kobieta” z brytyjskiej ustawy równościowej z 2010 roku obejmuje wyłącznie kobiety biologiczne, nie mając zastosowania do mężczyzn, którzy samookreślają się jako „trans-kobiety”.

• To sukces organizacji For Women Scotland, działającej od 2018 r. na rzecz ochrony interesów kobiet i dziewcząt przed ideologicznymi roszczeniami trans-aktywistów, a także pisarki J. K. Rowling, która wsparła finansowo batalię prawną sumą 70 tysięcy funtów.

• Kilka dni temu również parlament Węgier przyjął poprawki do Konstytucji, ustanawiające zasadę dychotomicznego podziału społeczeństwa na dwie płcie.

• Polska również ma szansę bardziej zabezpieczyć swoich obywateli przed szkodliwymi działaniami aktywistów ruchu LGBT – od lipca 2024 r. w Sejmie znajduje się projekt ustawy autorstwa Instytutu Ordo Iuris, dotyczący zakazu przeprowadzania tzw. tranzycji na osobach małoletnich, ubezwłasnowolnionych oraz cierpiących na zaburzenia psychiczne uniemożliwiające świadome wyrażenie zgody.

W środę 16 kwietnia Sąd Najwyższy Zjednoczonego Królestwa ogłosił długo oczekiwany, przełomowy wyrok w sprawie For Women Scotland Ltd v. The Scottish Ministers (sygn. akt. UKSC/2024/0042). Zgodnie z orzeczeniem, mężczyźni identyfikujący się jako „trans-kobiety” nie mogą być uznawani za kobiety.

Skarżącym w tej sprawie była feministyczna organizacja For Women Scotland, założona w 2018 roku w ramach ogólnokrajowego ruchu sprzeciwu kobiet wobec ideologicznych planów szkockiego rządu, rozszerzających na mężczyzn prawo do urzędowego deklarowania się jako „kobieta”. Stroną skarżoną był natomiast rząd Szkocji, który w 2022 r. ogłosił nową, oficjalną interpretację pojęcia „kobieta” obecnego w szkockiej ustawie z 2018 r., rozciągając przywileje przysługujące kobietom również na mężczyzn posiadających „certyfikat uzgodnienia płci” (Gender Recognition Certificate). Sąd Najwyższy jednogłośnie uznał skargę For Women Scotland. Wiceprezes Sądu, lord Patrick Stewart Hodge, stwierdził: „terminy «kobieta» i «płeć» w ustawie równościowej z 2010 r. odnoszą się do biologicznej kobiety i biologicznej płci” i „chociaż słowo «biologiczny» nie pojawia się w tej definicji, zwykłe znaczenie tych prostych i jednoznacznych słów odpowiada biologicznym cechom, które czynią jednostkę mężczyzną lub kobietą”. Akcja złożenia skargi w niniejszej sprawie otrzymała wsparcie finansowe w wysokości 70 tysięcy funtów od znanej pisarki J. K. Rowling, która bezpośrednio po ogłoszeniu wyroku wyraziła swoją radość, pisząc na portalu X: „potrzeba było trzech niezwykłych, wytrwałych szkockich kobiet, które miały za sobą całą armię, aby doprowadzić do rozpatrzenia tej sprawy przez Sąd Najwyższy. Wygrywając, obroniły one prawa kobiet i dziewcząt w całym Zjednoczonym Królestwie”.

Wyrok ten, choć nominalnie zaledwie potwierdza jedną z podstawowych prawd o naturze człowieka, jest jednak w praktyce bardzo ważny, ponieważ – podobnie jak ubiegłoroczna decyzja rządu laburzystów o kontynuowaniu wprowadzonego przez brytyjskich konserwatystów zakazu udostępniania dzieciom „blokerów dojrzewania” mających na celu „zmianę płci” – wpisuje się w światowy trend zabezpieczania się społeczeństw przed ideologicznymi roszczeniami trans-aktywistów. Dwa dni wcześniej, w poniedziałek 14 kwietnia, parlament Węgier przytłaczającą większością głosów przyjął ustawę nr T/11152 o przyjęciu 15. poprawki do Konstytucji Węgier z 2011 r. Jednym z elementów tej poprawki jest nowelizacja artykułu L ustęp 1, dotyczącego ochrony małżeństwa. Przepis ten został wzbogacony o trzy nowe zdania: „podstawą stosunków rodzinnych jest małżeństwo oraz relacja rodzic-dziecko. Człowiek jest albo mężczyzną, albo kobietą. Matka jest kobietą, ojciec jest mężczyzną”. Z kolei artykuł XV ustęp 1, dotyczący ochrony dzieci, został uzupełniony o nowe zdanie: „Węgry chronią prawo dzieci do własnej tożsamości zgodnie z ich płcią urodzeniową i zapewniają wychowanie zgodnie z wartościami opartymi na konstytucyjnej tożsamości własnej i chrześcijańskiej kulturze naszego kraju”. Ustawa jeszcze tego samego dnia została podpisana przez prezydenta Tamása Sulyoka i opublikowana w Dzienniku Ustaw.

Instytut Ordo Iuris już przed 10 laty wziął udział w toczącej się wówczas debacie publicznej nad ideologicznym projektem ustawy „o uzgodnieniu płci” (zawetowanej ostatecznie przez prezydenta Andrzeja Dudę 2 października 2015 r. – było to pierwsze weto nowej głowy państwa na samym początku prezydentury), przypominał, że „projektowana ustawa de facto na nowo definiuje pojęcie płci, bowiem uzależnia możliwość jej zmiany wyłącznie od prywatnych odczuć osoby zainteresowanej. Traci zatem jakiekolwiek znaczenie cały biologiczny, zobiektywizowany wymiar ludzkiej płciowości”. Również prezydent Duda w uzasadnieniu swojego weta podkreślił, że pojęcie „tożsamość płciowa” (obecne już, choć tylko śladowo, w polskim porządku prawnym – w ustawie z 10 września 2015 r. dotyczącej cudzoziemców, przegłosowanej tego samego dnia, co projekt „o uzgodnieniu płci”) powinno oznaczać wyłącznie „świadomość bycia kobietą lub mężczyzną”. Z kolei dopuszczenie rozwiązań ułatwiających tranzycję na życzenie „stanowić będzie pokusę obejścia przepisów przewidujących istnienie jedynie małżeństw dwupłciowych i naruszać będzie zasadę dychotomicznego podziału społeczeństwa na dwie płcie, tworząc swoistą trzecią płeć w postaci osób, których cechy fizyczne należą do jednej płci, zaś status prawny do płci przeciwnej”. Proponowane zmiany „realnie mogą prowadzić do destabilizacji norm społecznych poprzez zaprzeczenie istnienia dychotomicznego podziału ludzi na kobiety i mężczyzn”.

Wskazując od lat na zagrożenia ze strony trans-aktywistów, które na Zachodzie zdążyły przerodzić się w tysiące życiowych dramatów i nieodwracalnych szkód zdrowotnych, Instytut Ordo Iuris zaproponował konkretne rozwiązania legislacyjne, mające na celu przynajmniej częściowe zabezpieczenie Polski przed tym ideologicznym szaleństwem. Już niemal 2 lata temu, 12 lipca 2023 r., prawnicy Ordo Iuris złożyli w Sejmie petycję zawierającą projekt ustawy dotyczący zakazu przeprowadzania tzw. tranzycji na osobach małoletnich, ubezwłasnowolnionych oraz cierpiących na zaburzenia psychiczne uniemożliwiające świadome wyrażenie zgody. 23 lipca 2024 r. sejmowa Komisja do spraw Petycji pozytywnie rozpatrzyła ten projekt, jednogłośnie przekazując do dalszych prac na forum komisji merytorycznych – Komisji Zdrowia oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Jednak pomimo upływu już prawie 9 miesięcy od posiedzenia komisji, projekt ten wciąż czeka na podjęcie prac przez te dwie komisje. Być może wyrok brytyjskiego Sądu Najwyższego będzie dla polskich parlamentarzystów dodatkową motywacją do wprowadzenia także w Polsce rozwiązań ustawowych chroniących dzieci przed szkodliwą działalnością aktywistów LGBT.