Światowe Zgromadzenie Zdrowia może poszerzyć kompetencje WHO

Adobe Stock

· Podczas zbliżającego się posiedzenia Światowego Zgromadzenia Zdrowia, głosowaniu zostaną poddane propozycje zmian w Międzynarodowych Przepisach Zdrowotnych (IHR).

· Projektowane zmiany zakładają m.in. zwiększenie kompetencji WHO w zakresie globalnego zarządzania pandemicznego.

· Sformułowano także postulat utworzenia funkcji koordynatora na poziomie państwowym, w którego kompetencji leżałoby kierowanie rządowym i społecznym podejściem do kwestii zdrowotnych.

· Wdrożenie propozycji mogłoby również doprowadzić do stosowania cenzury i ograniczenia wolności wypowiedzi.

· Wydarzenie odbędzie się w dniach 22-28 maja w Genewie.

Jednym z przedmiotów obrad będzie gotowa już propozycja zmian w Międzynarodowych Przepisach Zdrowotnych przedstawiona przez Stany Zjednoczone. Prawdopodobnie poruszona zostanie również inicjatywa grupy roboczej WHO, która przygotowała zestaw rekomendacji w obszarze modyfikacji regulacji IHR, natomiast zgodnie z harmonogramem byłyby one opracowywane w dalszej części roku z przyszłoroczną perspektywą przyjęcia.

W przypadku zatwierdzenia projektu autorstwa Stanów Zjednoczonych powołano by tzw. Compliance Committee (art. 53) czyli komitet zajmujący się badaniem stosowania regulacji Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych, opiniowaniem ich stosowania oraz udzielaniem wsparcia w tym zakresie. Przyznano by także WHO większą inicjatywę w ramach reagowania na zagrożenia zdrowotne (art. 12, 13).

Wspomniany komitet tworzyłoby sześciu członków z każdego regionu, wybranych przez państwa członkowskie na czteroletnią kadencję, a jego posiedzenia odbywałyby się trzy razy do roku. Do jego zadań należałoby monitorowanie przestrzegania regulacji oraz doradzanie państwom w tym zakresie, natomiast nie posiadałby on kompetencji stosowania sankcji.

Kolejną zmianą (art. 12) byłoby nadanie Światowej Organizacji Zdrowia kompetencji wydawania publicznego ostrzeżenia zdrowotnego nawet w przypadku w braku spełnienia kryteriów stanu zagrożenia zdrowia publicznego o międzynarodowym znaczeniu. Zmieniono by również art. 13 mówiący o procedurze udzielania wsparcia państwom dotkniętym zagrożeniem zdrowotnym. Zamiast obecnego mechanizmu wnioskowania przez państwa o udzielenie pomocy, WHO z własnej inicjatywy proponowałoby wsparcie, natomiast w dalszym ciągu oferta takiej współpracy mogłaby być odrzucona przez dane państwo członkowskie.

Inicjatywą o potencjalnie dalej idących konsekwencjach jest szkic raportu grupy roboczej WHO zajmującej się wzmacnianiem przygotowań i reagowania pandemicznego. W założeniu, projekt ma być poddany akceptacji na najbliższym zgromadzeniu, by rozpocząć prace nad jego rekomendacjami, z opcją przyjęcia w następnym roku.

W projektowanych założeniach stwierdzono m.in., że „należy odnowić zaangażowanie w system wielostronny, w tym wzmocnić WHO jako bezstronną i niezależną organizację międzynarodową, odpowiedzialną za kierowanie i koordynację gotowości i reagowania na pandemię. W związku z tym potrzebne jest również przywództwo polityczne, aby zapewnić odpowiednią priorytetyzację i finansowanie w celu wzmocnienia krajowej, regionalnej i globalnych gotowości i zdolności reagowania na pandemię”. W tym punkcie mowa jest o wzmocnieniu roli WHO, tak aby pełniło kierującą i koordynującą rolę w kwestii zarządzania pandemicznego. Jest to dosyć ogólnie sformułowana idea, więc zakres ewentualnych konkretnych propozycji bazujących na tej podstawie mógłby być stosunkowo szeroki.

Zaproponowano również utworzenie funkcji koordynatora na poziomie państwowym, w którego kompetencji leżałoby kierowanie rządowym i społecznym podejściem do kwestii zdrowotnych (whole-of-government and whole-of society approaches). Byłoby to swego rodzaju ujednolicenie systemu zarządzania w poszczególnych państwach, co można by traktować jako krok na drodze globalizacji.

W kontekście roli niepaństwowych podmiotów (Non-State Actors), wezwano do współpracy z rządami w celu walki z dezinformacją. Kluczowa w tym aspekcie jest interpretacja pojęcia dezinformacji i ocena jego użycia w konkretnych przypadkach. W ostatnim bowiem okresie często w niewłaściwy sposób przywoływano ten termin jako narzędzie do walki z opiniami medycznymi, które odbiegają od mainstreamowej linii narracji. W praktyce bywa ono wykorzystywane do walki politycznej i medialnej, w tym także do nieusprawiedliwionej próby ocenzurowania niewygodnych oponentów.

„Niewątpliwie tegoroczne Światowe Zgromadzenie Zdrowia będzie ważnym wydarzeniem. Odbywa się ono bowiem również w atmosferze prac nad tzw. traktatem pandemicznym, więc z pewnością będziemy obserwować rozwój wydarzeń z perspektywy obrony polskich interesów i wolności obywatelskich” – podkreśla Michał Pełka, analityk Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris. 

PODPISZ PETYCJĘ PRZECIWKO MIĘDZYNARODOWEMU TRAKTATOWI ANTYPANDEMICZNEMU