· Sąd Okręgowy w Przemyślu uwzględnił odwołanie od decyzji wójta Gminy Przeworsk, zakazującej manifestacji rolników na autostradzie A4.

· Początkowo wójt zgodził się na zgromadzenie, jednak później zakazał jego przeprowadzenia w części dotyczącej organizacji blokady autostrady.

· Rolnik organizujący manifestację złożył w tej sprawie odwołanie do sądu w Przemyślu.

· Prawnicy Ordo Iuris, którzy reprezentowali organizatora, wskazywali na naruszenie przez wójta przepisów Konstytucji RP i aktów prawa międzynarodowego, poprzez nieuzasadnione i nieproporcjonalne ograniczenie wolności zgromadzeń.

· Pełnomocnicy rolnika podkreślali też, że wójt błędnie ocenił, iż demonstracja narusza prawo karne.

· Sąd Okręgowy podzielił argumentację Ordo Iuris i uchylił decyzję o zakazie manifestacji.

Zawiadomienie o zgromadzeniu mającym się odbyć 20 marca wpłynęło do wójta Gminy Przeworsk 13 marca. Dotyczyło ono demonstracji na drodze nr 835 Gwizdaj – Gorliczyna oraz blokady autostrady A4. Dzień po zgłoszeniu, wójt przekazał wnioskodawcy informację o pozytywnym rozpatrzeniu zgłoszenia. Jednak 15 marca zapadła decyzja o zakazie organizacji zgromadzenia publicznego w części dotyczącej przeprowadzenia blokady autostrady A4. Od tej decyzji zostało złożone odwołanie do Sądu Okręgowego w Przemyślu.

18 marca w godzinach popołudniowych sąd poinformował o wyznaczeniu rozprawy w tej sprawie na godz. 9 następnego dnia. Szybkość postępowania wynikała z tego, że przepisy Prawa o zgromadzeniach określają specyficzny 24-godzinny tryb postępowania. Zgodnie z tym trybem, organizator zgromadzenia ma 24 godziny na złożenie odwołania od decyzji wójta, a następnie Sąd Okręgowy ma 24 godziny na rozpoznanie odwołania.

Pełnomocnicy organizatora z Instytutu Ordo Iuris zarzucali, że decyzja wójta narusza przepisy Konstytucji RP oraz Karty Praw Podstawowych UE i Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Wskazywali przy tym na nieuzasadnione i nieproporcjonalne ograniczenie wolności zgromadzeń. Ponadto argumentowali, że organ, wydając skarżoną decyzję, naruszył przepisy ustawy Prawo o zgromadzeniach, błędnie uznając, że odbycie zgromadzenia narusza przepisy karne.

Prawnicy Ordo Iuris wskazywali, że wolność zgromadzania się i wolność stowarzyszania się jest gwarantowana na wszystkich poziomach, a zatem zarówno na poziomie narodowym (czyli państw członkowskich), jak i na poziomie ponadnarodowym – całej Unii Europejskiej. Jest to wolność, która stanowi jeden z podstawowych elementów demokratycznego państwa prawa i ustroju demokratycznego. Z uwagi na ten fakt, wszelkie ograniczenia wolności zgromadzeń powinny być traktowane jako wyjątek, a przesłanki umożliwiające zakaz przeprowadzenia zgromadzenia nie mogą być interpretowane rozszerzająco. W szczególności nie mogą opierać się wyłącznie na ogólnych prognozach, domysłach lub przypuszczeniach, a wykładnia art. 14 Prawo o zgromadzeniach uwzględniać musi wspomniane wartości i normy wyższego rzędu, wynikające z Konstytucji RP i przepisów prawa międzynarodowego. Co więcej, postępowanie, które uniemożliwia realizację wolności pokojowych zgromadzeń z powodu utrudnień w ruchu, jest sprzeczne z wykładnią art. 57 Konstytucji RP.

Ponadto, w ocenie prawników, wójt, uzasadniając decyzję o zakazie zgromadzenia, nie przeprowadził analizy, tylko wydał decyzję uwzględniającą żądanie Komendanta Powiatowego Policji, który w ogóle nie był uczestnikiem postępowania. Prawnicy w toku postępowania wskazywali również, że protesty rolników odbywają się od pewnego czasu w całym kraju i polegają na manifestacjach na drogach różnych kategorii (także autostradach). Dotychczasowe doświadczenia z tymi protestami przemawiają za przyjęciem pokojowego charakteru zgromadzeń, podczas których nie odnotowano jakichkolwiek szkód w mieniu lub zagrożenia zdrowia albo życia. Sąd Okręgowy w Przemyślu podzielił argumentację Ordo Iuris, uwzględnił odwołanie i uchylił zaskarżoną decyzję.

Postanowienie Sądu nie jest prawomocne. Wójtowi przysługuje prawo do złożenia zażalenia do sądu apelacyjnego w terminie 24 godzin od jego wydania, a sąd apelacyjny takie zażalenie rozpoznaje także w terminie 24 godzin. Jednak, zgodnie z art. 16 ust. 6 Prawa o zgromadzeniach, postanowienie sądu pierwszej instancji podlega natychmiastowemu wykonaniu. Oznacza to, że pomimo braku prawomocnego orzeczenia w tej sprawie zaplanowane jutrzejsze zgromadzenie będzie mogło się odbyć.

 

Czytaj więcej

Miniony tydzień w Ordo Iuris oraz Centrum Życia i Rodziny
5 grudnia 2025

Miniony tydzień w Ordo Iuris oraz Centrum Życia i Rodziny

Rafał Dorosiński z Zarządu Ordo Iuris został powołany w skład…

Instytut Ordo Iuris oraz Centrum Życia i Rodziny z wizytą u Polaków na Litwie
4 grudnia 2025

Instytut Ordo Iuris oraz Centrum Życia i Rodziny z wizytą u Polaków na Litwie

Przedstawiciele Instytutu na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris oraz Centrum…

Łukasz Bernaciński z Ordo Iuris na Zgromadzeniu Ogólnym Sędziów Trybunału Konstytucyjnego
3 grudnia 2025

Łukasz Bernaciński z Ordo Iuris na Zgromadzeniu Ogólnym Sędziów Trybunału Konstytucyjnego

Prezydent wskazał, że „od czasu wyborów parlamentarnych w 2023 roku…

Rafał Dorosiński z Ordo Iuris członkiem prezydenckiej Rady Rodziny i Demografii
3 grudnia 2025

Rafał Dorosiński z Ordo Iuris członkiem prezydenckiej Rady Rodziny i Demografii

Rada będzie się zajmować analizowaniem uwarunkowań dotyczących życia polskich rodzin…

Europosłowie debatują o finansowaniu aborcji. Ordo Iuris przypomina o ochronie życia
2 grudnia 2025

Europosłowie debatują o finansowaniu aborcji. Ordo Iuris przypomina o ochronie życia

Memorandum Ordo Iuris miało na celu zwrócenie uwagi na potencjalne…

NSA: Strefa Czystego Transportu w Krakowie ingeruje w wolności konstytucyjne. Sprawa przekazana do ponownego rozpoznania
2 grudnia 2025

NSA: Strefa Czystego Transportu w Krakowie ingeruje w wolności konstytucyjne. Sprawa przekazana do ponownego rozpoznania

NSA podkreślił, że wprowadzenie tego rodzaju strefy dalece ingeruje w…

Rzekome wykroczenia drogowe pretekstem do skazania działacza prolife. Ordo Iuris składa apelację
1 grudnia 2025

Rzekome wykroczenia drogowe pretekstem do skazania działacza prolife. Ordo Iuris składa apelację

Wolontariusz, w trakcie odbywającej się w Katowicach manifestacji ruchu LGBT,…

Miniony tydzień w Ordo Iuris oraz Centrum Życia i Rodziny
28 listopada 2025

Miniony tydzień w Ordo Iuris oraz Centrum Życia i Rodziny

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że Polska musi respektować zawarte…

Aborcja eugeniczna dyskryminacją osób niepełnosprawnych. Opinia Ordo Iuris dla ONZ
28 listopada 2025

Aborcja eugeniczna dyskryminacją osób niepełnosprawnych. Opinia Ordo Iuris dla ONZ

Instytut rekomenduje Komitetowi, aby w przygotowywanych wytycznych wyraźnie potępił praktykę…

W obronie rodziny i prawa naturalnego – Ordo Iuris na VI Zgromadzeniu Forum Organizacji Katolickich w Rzymie
28 listopada 2025

W obronie rodziny i prawa naturalnego – Ordo Iuris na VI Zgromadzeniu Forum Organizacji Katolickich w Rzymie

W stanowiskach Ordo Iuris podkreślono rolę rodziny jako fundamentu społecznego…