Ministerstwo łamie Konstytucję – szkoły nie wiedzą co robić. Opinia prawna Ordo Iuris

Bezprawne działania rządu podważają konstytucyjny porządek

Jak wynika z opinii przygotowanej przez dr. Łukasza Bernacińskiego, dr. Artura Góreckiego i mec. Marka Puzio, minister edukacji Barbara Nowacka, pomimo jednoznacznego wyroku Trybunału Konstytucyjnego stwierdzającego niezgodność jej rozporządzenia z Konstytucją RP, odmawia uznania orzeczenia i kontynuuje bezprawne działania.

– Trybunał Konstytucyjny orzekł, że rozporządzenie ograniczające wymiar nauczania religii do jednej godziny tygodniowo jest w całości niezgodne z Konstytucją. Rząd Tuska nie tylko nie respektuje tego wyroku, ale wręcz planuje kontrole szkół, które będą postępować zgodnie z prawem – podkreśla dr Bernaciński.

Praktyczne skutki kryzysu praworządności odczuwają już dziś polskie szkoły. Dyrektorzy placówek oświatowych znaleźli się w sytuacji bez precedensu – muszą wybierać między przestrzeganiem Konstytucji a uleganiem naciskom politycznym władzy wykonawczej. Do Instytutu Ordo Iuris spływają zgłoszenia o kontrolach szkół organizujących drugą godzinę religii, co stanowi jawne zastraszanie dyrektorów. 

Finansowy chaos w samorządach

Bezprawne działania rządu generują także poważne problemy finansowe dla samorządów. Organy prowadzące szkoły, które zdecydują się sfinansować drugą godzinę religii ze środków własnych, mogą być narażone na żądania zwrotu dotacji jako wykorzystanych „niezgodnie z przeznaczeniem”.

Jednocześnie, jak zauważają eksperci Instytutu, te same samorządy będą miały podstawy do sądowego dochodzenia odszkodowania od Skarbu Państwa za brak finansowania nauczania religii w wymiarze zgodnym z obowiązującym prawem.

– Przypomnijmy, że na Śląsku samorządy organizujące dodatkową godzinę języka niemieckiego ze środków własnych uzyskały korzystny wyrok zasądzający odszkodowanie od Skarbu Państwa. Oczywiście sytuacja nie jest porównywalna w każdym aspekcie i rozstrzygnięcie w zakresie ewentualnego tego typu roszczenia należeć będzie do sądu – wskazuje dr Górecki.

Bezprawie wobec woli rodziców

Szczególnie bulwersującym aspektem działań rządu jest lekceważenie konstytucyjnych praw rodziców. Ograniczenie wymiaru nauczania religii bez wymaganego prawem porozumienia z przedstawicielami kościołów narusza fundamentalne prawo rodziców do zapewnienia dzieciom wychowania religijnego zgodnego z własnymi przekonaniami.

– Minister edukacji uniemożliwia realizację podstawy programowej nauczania religii, skracając czas przewidziany na jej realizację o połowę. To bezpośredni atak na prawa rodziców zagwarantowane w Konstytucji – podkreśla mec. Marek Puzio.

Wzorzec łamania praworządności

W ocenie Ordo Iuris, sprawa nauczania religii jest kolejnym przykładem systematycznego podważania praworządności przez obecny rząd. Odmowa publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego stanowi bezprecedensowe naruszenie art. 190 ust. 2 Konstytucji RP i prowadzi do całkowitego chaosu prawnego.

Jak czytamy w opinii, „organy władzy publicznej nie mogą swobodnie decydować o publikacji wyroku TK. Pogląd przeciwny prowadzi do niekonstytucyjnego uzależnienia Trybunału od Rady Ministrów”.

Opinia prawna Instytutu Ordo Iuris stanowi ważny głos w obronie praworządności i konstytucyjnych praw Polaków. Pokazuje jednocześnie, jak poważne mogą być konsekwencje polityki rządu, który stawia partyjne interesy ponad fundamenty demokratycznego państwa prawa.

Instytut Ordo Iuris zadeklarował udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej szkołom, które doświadczą negatywnych konsekwencji postępowania zgodnie z prawem. To wyraźny sygnał, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego są gotowe bronić konstytucyjnego porządku prawnego przed bezprawiem władzy wykonawczej.

Czytaj też:

Obowiązkowa religia lub etyka: projekt Ordo Iuris z poparciem większości społeczeństwa. Czas na parlamentarzystów!