główne PUNKTY

1

Rezolucja „Promoting Universal Health Coverage” (2627 (2025)), przygotowana na podstawie raportu o tym samym tytule przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy (PACE) została przyjęta 2 października 2025 r. podczas jesiennej sesji – przy nieobecności ogromnej większości parlamentarzystów.

2

Dokument akcentuje konieczność budowy systemów powszechnej ochrony zdrowia (Universal Health Coverage, UHC), obejmujących opiekę podstawową, finansowanie i solidarność społeczną.

3

W treści raportu znalazł się jednak kontrowersyjny zapis, że UHC musi „w pełni obejmować zdrowie seksualne, reprodukcyjne i psychiczne”, które jest często interpretowane jako obejmujące pełny dostęp do aborcji.

4

Wniesiono poprawki, które wskazują na konieczność zajęcia się zagrożeniami związanymi z pornografią i jej wpływem na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży, ale nie zostały one uwzględnione.


W dniu 2 października 2025 r. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy (PACE) przyjęło rezolucję nr 2627 (2025), na podstawie raportu „Promoting Universal Health Coverage” (Doc. 16243), który został przygotowany przez przygotowane przez Austriaka z partii socjaldemokratycznej (SPÖ) Stefana Schennacha, w ramach Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy i przedstawiony 21 marca 2023 r. w Komitecie ds. Spraw Społecznych, Zdrowia i Zrównoważonego Rozwoju. Jest on częścią szerszych działań organizacji międzynarodowych na rzecz powszechnego dostępu do ochrony zdrowia. Dokument wskazuje, że UHC (Uniwersalne Ubezpieczenie Zdrowotne) powinno zapewniać każdemu obywatelowi niezbędne świadczenia zdrowotne bez nadmiernych kosztów i jednocześnie chronić osoby szczególnie narażone na wykluczenie.

Największe kontrowersje budzi punkt 4 raportu, w którym czytamy: „(…) W rezolucji tej przypomina się, że podstawowa opieka zdrowotna jest podstawą powszechnego dostępu do opieki zdrowotnej, zapewniając profilaktykę, promocję zdrowia, leczenie i ochronę finansową, i wymaga zrównoważonego finansowania. W tym kontekście, ponieważ zapobieganie dyskryminacji ze względu na płeć i zwalczanie jej są niezbędne, powszechny dostęp do opieki zdrowotnej musi w pełni obejmować zdrowie seksualne, reprodukcyjne i psychiczne, a także kompleksową opiekę nad ofiarami przemocy.” (Doc. 16243, część A: Draft resolution, pkt 4).

Włączenie „zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego” (SRHR) do katalogu usług, które „muszą być w pełni uwzględnione” w ramach uniwersalnej ochrony zdrowia (UHC) budzi wątpliwości, ponieważ pojęcie to bywa interpretowane szeroko. W międzynarodowej debacie bowiem SRHR jest często utożsamiane w rozumieniu pewnych grup wpływu z tzw. prawem do aborcji, dostępem do antykoncepcji oraz wczesną edukacją seksualną.

Na tym tle warto odnotować inicjatywy części posłów, którzy 2 października 2025 r. zgłosili poprawki. Irlandzki parlamentarzysta Rónán Mullen (EPP/CD) wraz z grupą współsygnatariuszy z Węgier, Włoch, Wielkiej Brytanii, Rumunii, Turcji i Luksemburga zaproponował uzupełnienie projektu rezolucji o odniesienie do zagrożeń wynikających z wczesnego kontaktu dzieci i młodzieży z pornografią. W poprawce nr 2 zaproponowano wprost, aby w ramach UHC „zająć się problemem wczesnego narażenia na pornografię, jego wpływem na zdrowie psychiczne i rozwój psychoseksualny dzieci oraz ryzykiem kompulsywnych i agresywnych zachowań seksualnych”.

W kolejnej poprawce nr 3 sygnatariusze (m.in. Mullen, Bartos, Bonetti, Leigh, Sighiartău, Tan) zaproponowali zmianę kontrowersyjnego punktu 4 raportu. Fragment o konieczności „pełnego uwzględnienia zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego” miał zostać zastąpiony nową treścią: „zajęcie się pojawiającymi się zagrożeniami, w tym konsumpcją pornografii i jej wpływem na zdrowie psychiczne, oraz zapewnienie kompleksowej opieki ofiarom przemocy w kontekście usług związanych ze zdrowiem seksualnym, reprodukcyjnym i psychicznym.”

Poprawki zgłoszone przez część parlamentarzystów, zwracają uwagę na potencjalne zagrożenia związane z rozszerzaniem definicji UHC o kwestie ideologiczne. Poprawki te miały na celu nadanie raportowi bardziej zrównoważonego charakteru, z większym naciskiem na realne problemy zdrowotne, takie jak uzależnienia i szkody wynikające z pornografii. Nie zostały one jednak uwzględnione w przyjętym tekście rezolucji, którego punkt 4 stanowi: „(…) Podstawowa opieka zdrowotna stanowi fundament powszechnego systemu opieki zdrowotnej, zapewniając profilaktykę, promocję zdrowia, leczenie i ochronę finansową, a także wymaga zrównoważonego finansowania. W tym kontekście, ponieważ zapobieganie dyskryminacji ze względu na płeć i zwalczanie jej są sprawą zasadniczą, powszechny system opieki zdrowotnej musi w pełni obejmować zdrowie seksualne, reprodukcyjne i psychiczne, a także kompleksową opiekę nad ofiarami przemocy.” (Rezolucja nr 2627 (2025), punkt 4). 

Ostateczna wersja rezolucji przyjętej 46 głosami przez PACE pozostawiła więc odniesienia do „zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego”. 3 osoby się wstrzymały, a 6 było przeciw, w tym parlamentarzysta z Polski – Jan Filip Libicki (z Europejskiej Partii Ludowej). A to oznacza, że 55 członków tego Zgromadzenia na 306 brało udział w tym konkretnym głosowaniu. Ci parlamentarzyści biorący udział w głosowaniu wezwali także państwa do korzystania z instrumentów Rady Europy, w tym z Europejskiej Karty Społecznej i Konwencji z Oviedo, przy opracowywaniu kierunków krajowej polityki zdrowotnej. 


„Przyjęcie raportu PACE pokazuje, że w Europie trwa zmaganie o to, czy prawo do ochrony zdrowia będzie rozumiane w duchu solidarności i pomocy osobom słabszym, czy też będzie wykorzystywane do promowania agenda ideologicznych. Sam cel – powszechny dostęp do opieki medycznej – jest słuszny i zgodny z międzynarodowymi zobowiązaniami państw, ale zapis o „zdrowiu seksualnym i reprodukcyjnym” może być instrumentalizowany dla celów sprzecznych z prawem do życia i ochrony rodziny. Pozytywnie należy ocenić inicjatywy posłów, którzy zwrócili uwagę na realne zagrożenia dla dzieci, takie jak pornografia, pokazując, że debatę o zdrowiu można prowadzić w sposób rzeczowy i ukierunkowany na dobro człowieka” – Julia Książek, Centrum Prawa Międzynarodowego.

Przeczytaj też:

Źródło zdjęcia okładkowego: iStock

Wesprzyj nas

Czytaj więcej

Czy Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy wspiera aborcję i dostęp dzieci do pornografii?
9 października 2025

Czy Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy wspiera aborcję i dostęp dzieci do pornografii?

Przyjęcie raportu PACE pokazuje, że w Europie trwa zmaganie o…

Prześladowany za obronę chrześcijan: rozmowa z Adamem S. – prezesem Fidei Defensor (WIDEO)
9 października 2025

Prześladowany za obronę chrześcijan: rozmowa z Adamem S. – prezesem Fidei Defensor (WIDEO)

Fidei Defensor i Ordo Iuris razem w obronie chrześcijan –…

Wolność sumienia gwarantowana każdemu – przypomina szpitalom Ordo Iuris
8 października 2025

Wolność sumienia gwarantowana każdemu – przypomina szpitalom Ordo Iuris

Instytut Ordo Iuris wysłał do szpitali wyjaśnienia dotyczące korzystania z…

Międzynarodowe Przepisy Zdrowotne wchodzą w życie, prace nad uzupełnieniem Traktatu pandemicznego kontynuowane
8 października 2025

Międzynarodowe Przepisy Zdrowotne wchodzą w życie, prace nad uzupełnieniem Traktatu pandemicznego kontynuowane

Prace prowadzone nad poprawkami do Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych od samego…

Holenderski parlament przeciwko dodaniu „prawa do aborcji” do kategorii praw człowieka
7 października 2025

Holenderski parlament przeciwko dodaniu „prawa do aborcji” do kategorii praw człowieka

Głosowanie, a właściwie jego wynik, jest wielkim sukcesem holenderskich środowisk…

Ordo Iuris w międzynarodowej koalicji wspierającej raport przeciwko surogacji
6 października 2025

Ordo Iuris w międzynarodowej koalicji wspierającej raport przeciwko surogacji

Dokument stwierdza, że surogacja jest nie do pogodzenia z godnością…

Miniony tydzień w Ordo Iuris
3 października 2025

Miniony tydzień w Ordo Iuris

Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepisy nowelizacji ustawy o „mowie nienawiści”…

Rada Praw Człowieka ONZ forsuje aborcję pod pretekstem ochrony zdrowia matek
3 października 2025

Rada Praw Człowieka ONZ forsuje aborcję pod pretekstem ochrony zdrowia matek

Dokument został obudowany szeregiem ideologicznych sformułowań, w tym wielokrotnymi odniesieniami…

Upolityczniona PKW i niejasne finansowanie kampanii – wybory prezydenckie w Polsce pod lupą Rady Europy
2 października 2025

Upolityczniona PKW i niejasne finansowanie kampanii – wybory prezydenckie w Polsce pod lupą Rady Europy

W raporcie wskazano, że skład Państwowej Komisji Wyborczej jest zbytnio…

Niespójne zachowanie prokuratury w kwestii tzw. „wątku polskiego” sprawy Sławomira Nowaka
1 października 2025

Niespójne zachowanie prokuratury w kwestii tzw. „wątku polskiego” sprawy Sławomira Nowaka

Wcześniejsze zeznania świadków, które były podstawą oskarżeń, nagle przestały być…