W ostatnim czasie media regularnie przywołują dramatyczne dane dotyczące dzietności w Polsce. W zeszłym roku liczba urodzonych dzieci spadła do poziomu 300 tys., co stanowiło wynik najniższy od zakończenia II wojny światowej. Nie oglądając się na rząd i polityczny kryzys, w Ordo Iuris od lat prowadzimy strategiczne prace badawcze i proponujemy konkretne rozwiązania w zakresie polityki rodzinnej.

Czy czeka nas demograficzna katastrofa?

Demograficzna zapaść dotyka całej Europy i wedle prognoz doprowadzi do spadku ludności poszczególnych państw nawet o 30% na przestrzeni dwóch pokoleń. Podczas otwarcia naszej przełomowej konferencji o kulturowej polityce rodzinnej, mec. Jerzy Kwaśniewski porównał groźbę wyludnienia do czasów średniowiecznej epidemii „czarnej śmierci”, z której nasza cywilizacja podnosiła się dwa wieki.

Coraz więcej ludzi i światowych przywódców dostrzega konieczność uznania demograficznego kryzysu za pierwszorzędne zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego. Prezydent Węgier – Katalin Novák – wskazała w jednym z wystąpień, że w „wielu krajach zima demograficzna zamieniła się w epokę lodowcową”. W podobnym tonie wypowiedziała się premier Włoch Georgia Meloni. Potrzebę promowania rodzicielstwa dostrzegają w swoim stylu także Amerykanie, którzy organizują konkurs piękności zamężnych kobiet Mrs. American Pageant. W tym roku zwyciężyła w nim matka siedmiorga dzieci – 33-letnia Hannah Neeleman.

Globalny charakter problemu nie może być jednak dla nas pocieszeniem. Tym bardziej, że jego skala w Polsce należy do największych na świecie.

Co gorsza, rządy w Polsce obejmą wkrótce ludzie, dla których rozwiązaniem na kryzys demograficzny – skutkujący ruiną polskiego systemu emerytalnego – jest masowa migracja z obcych kulturowo państw Afryki i Azji. Gdy apele do młodych Polaków o odrzucenie własnego egoizmu i otwarcie się na życie rodzinne formułował minister edukacji prof. Przemysław Czarnek lub przedstawiciele polskiego Episkopatu – liderzy dotychczasowej opozycji brutalnie ich krytykowali i wyśmiewali.

Prorodzinna kultura ma kluczowe znaczenie dla demografii!

Niemal od początku istnienia Instytutu Ordo Iuris, nasi eksperci zajmują się poszukiwaniem odpowiedzi na pytania o przyczyny i rozwiązania problemu kryzysu dzietności. Do naszego raportu „Jakiej polityki rodzinnej potrzebuje Polska” wprost odwoływał się rząd w czasie wprowadzania najważniejszych instrumentów polityki rodzinnej w 2016 roku. Później część naszych pomysłów została uwzględniona w rządowej Strategii Demograficznej 2040, a część była realizowana pośrednio w takich programach jak chociażby Rodzinny Kapitał Opiekuńczy.

Od samego początku zwracamy jednak uwagę na to, że priorytetem skutecznej polityki prorodzinnej i prodemograficznej nie mogą być tylko programy nastawione na finansowe wsparcie rodzin z dziećmi. Gdyby przyczyna niskiej dzietności leżała głównie w przeszkodach zewnętrznych, takich jak zła sytuacja finansowa i niepewność sytuacji zawodowej, wówczas poprawa sytuacji ekonomicznej przekładałaby się na boom narodzin. Rzecz w tym, że ogólny poziom życia Polaków poprawia się, a dzietność – jak spadała, tak spada. Nie jest też lepiej w zamożniejszych krajach Europy.

Chcąc podkreślić wagę polityki kulturowej, która afirmuje rodzicielstwo, 30 września zorganizowaliśmy w Warszawie międzynarodową konferencję naukową na ten temat. Wybitni, światowi naukowcy oraz przedstawiciele think-tanków z Polski, Węgier, Wielkiej Brytanii i USA prezentowali swe badania oraz dyskutowali na temat kulturowego tła kryzysu demograficznego w świecie zachodnim.

Wnioski są jednoznaczne: dobra polityka prorodzinna musi być promocją małżeństwa i rodzicielstwa. Kluczem do jej sukcesu jest nieustanne przekonywanie, że małżeństwo i rodzina pozytywnie wpływają na całe życie człowieka. Obecnie pracujemy nad publikacją pokonferencyjną. Pokażemy w niej główne kulturowe przeszkody w wyjściu z demograficznej zapaści i wskażemy sprawdzone metody promocji rodziny i rodzicielstwa.

W ten sposób wzmacniamy opór wobec całego nurtu zniechęcania Polaków do posiadania dzieci, którego promotorami były przez lata tak publiczne jak i prywatne media. W połowie września czytelnicy portalu „Gazety Wyborczej” mogli przeczytać artykuł, w którym pisano o „tysiącu powodów, żeby nie mieć dzieci”. Portal „Wysokie Obcasy” pod koniec sierpnia twierdził, że „bezdzietni z wyboru nie czują pustki” a także kreował obraz macierzyństwa jako „przekleństwa”. Niewiele w tyle pozostawały media publiczne, które często epatowały w swoich filmach i serialach rozwodami i promocją konsumpcyjnego stylu życia. Odpowiedzią na tę propagandę egoizmu musi być nasza aktywność – konkretne twarde argumenty i skuteczne metody odnowy kultury rodzinnej i dzietności.

Jak Węgrzy radzą sobie z kryzysem demograficznym?

Poszukując odpowiedzi na pytanie o skuteczne remedium na postępujący kryzys dzietności, analizujemy także politykę prorodzinną państw, które radzą sobie lepiej od nas. Obecnie eksperci Ordo Iuris analizują politykę prorodzinną Węgier. Przyglądamy się przy tym nie tylko zastosowanym nad Dunajem instrumentom polityki ekonomicznej, ale również kulturowej. Efektem naszych prac będzie raport, który opublikujemy jeszcze w tym roku.

Jako odpowiedzialny ośrodek strategiczny, nie możemy pozwolić, by zmiana rządu i ofensywa radykalnej lewicy zatopiła nas w działaniach reaktywnych i obronnych. Część naszych sił wciąż musimy – nawet bardziej zdecydowanie niż w przeszłości – poświęcać na strategiczny namysł i przygotowywanie odpowiedzi na największe zagrożenia dla naszej Ojczyny. Przemyślana polityka demograficzna, uwzględniająca kulturowe czynniki wpływające na dzietność, może ocalić nas przed tragicznym w skutkach wyludnieniem i jest merytoryczną odpowiedzią na postulaty głosicieli „nieuchronnej” masowej imigracji.

Jeśli w przeciągu nadchodzących kilku lat Polacy nie podejmą stanowczych działań i nie zbudują w Polsce kultury afirmującej posiadanie dzieci, w której rodziny wielodzietne nie będą wyjątkiem od normy, ale normą, to liczba Polaków ulegnie drastycznemu spadkowi. Będzie to oznaczało nie tylko odczuwane przez wszystkich pogorszenie sytuacji ekonomicznej, ale także osłabienie pozycji Polski na arenie międzynarodowej. Jako mniej licznemu narodowi będzie nam dużo trudniej bronić się przed presją międzynarodowego lobby aborcyjnego czy antyrodzinnego.

Wciąż jednak nie jest za późno. Nadal możemy skutecznie przeciwstawić się skrajnym ideologom burzącym realistyczne rozumienie ludzkiej płciowości i deformującym małżeństwo i rodzinę do postaci luźnego konglomeratu czasem zamieszkujących wspólnie jednostek. Musimy jednak działać szybko, zdecydowanie i kompleksowo.

Adw. Rafał Dorosiński – członek Zarządu Ordo Iuris

Czytaj więcej

„Dobre prawo dla Polski” – Ordo Iuris na dyskusji w Trybunale Konstytucyjnym
4 listopada 2025

„Dobre prawo dla Polski” – Ordo Iuris na dyskusji w Trybunale Konstytucyjnym

Podczas spotkania skupiono się na zagadnieniach dotyczących funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości…

Przeszkadzał w Mszy, ale nie złośliwie. Postępowanie w sprawie Piotra Wielgusa umorzone
4 listopada 2025

Przeszkadzał w Mszy, ale nie złośliwie. Postępowanie w sprawie Piotra Wielgusa umorzone

Instytut podkreślił, że zachowanie protestujących wywołało wśród wiernych uczestniczących w…

Jak polski rząd wdraża konwencję stambulską? Raport przekazany Radzie Europy
4 listopada 2025

Jak polski rząd wdraża konwencję stambulską? Raport przekazany Radzie Europy

W dokumencie zabrakło odniesienia do kwestii przejrzystości finansowania organizacji pozarządowych…

Surogacja jako forma sprzedaży dzieci i naruszenia praw kobiet – opinia Ordo Iuris dla Specjalnego Sprawozdawcy ONZ
3 listopada 2025

Surogacja jako forma sprzedaży dzieci i naruszenia praw kobiet – opinia Ordo Iuris dla Specjalnego Sprawozdawcy ONZ

Dzieci urodzone w wyniku surogacji często tracą prawo do pełnej…

Trybunał w Strasburgu: Włochy miały prawo unieważnić akt urodzenia z dwiema „matkami”
3 listopada 2025

Trybunał w Strasburgu: Włochy miały prawo unieważnić akt urodzenia z dwiema „matkami”

Wyrok ETPC wpisuje się w ugruntowaną linię orzeczniczą, zgodnie z…

Miniony tydzień w Ordo Iuris oraz Centrum Życia i Rodziny
31 października 2025

Miniony tydzień w Ordo Iuris oraz Centrum Życia i Rodziny

Przedstawiciele Ordo Iuris wzięli udział w ośmiu panelach konwencji programowej…

Prokuratura odmówiła wszczęcia postępowania w sprawie wytycznych Minister Leszczyny. Ordo Iuris składa zażalenie do sądu
31 października 2025

Prokuratura odmówiła wszczęcia postępowania w sprawie wytycznych Minister Leszczyny. Ordo Iuris składa zażalenie do sądu

Prokuratura odmówiła wszczęcia postępowania w sprawie tzw. wytycznych Minister Zdrowia…

Debata w Parlamencie Europejskim na temat strategii bezpieczeństwa wewnętrznego w UE
30 października 2025

Debata w Parlamencie Europejskim na temat strategii bezpieczeństwa wewnętrznego w UE

Dyskusja ukazała rosnące napięcia między zwolennikami dalszej integracji polityki bezpieczeństwa…

Krytyczne uwagi Ordo Iuris do projektu ustawy o bezpłatnej antykoncepcji. W tle katastrofalna sytuacja finansowa NFZ
30 października 2025

Krytyczne uwagi Ordo Iuris do projektu ustawy o bezpłatnej antykoncepcji. W tle katastrofalna sytuacja finansowa NFZ

Podstawowym, całkowicie błędnym założeniem projektu jest przyjęcie, że ciąża stanowi…

Chodzenie do kościoła powodem rozdzielenia rodziny. Szwecja pozwana do Strasburga
29 października 2025

Chodzenie do kościoła powodem rozdzielenia rodziny. Szwecja pozwana do Strasburga

Dochodzenie wykazało brak dowodów na znęcanie. Rodzice zostali wówczas przez…