Instytut Ordo Iuris złożył skargę do Trybunału w Strasburgu na Szwecję w sprawie polskiej rodziny Klamanów

Instytut Ordo Iuris nie ustaje we wspieraniu Państwa Ewy i Roberta Klamanów w walce o powrót ich córek do rodziców. Prawnicy Instytutu Ordo Iuris wnieśli skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu w imieniu Pana Roberta Klamana, ojca czterech dziewczynek, które zostały odebrane przez szwedzkich urzędników i umieszczone w trzech różnych rodzinach zastępczych.

Skarga dotyczy naruszenia przez władze szwedzkie Artykułu 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, gwarantuje prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego. Niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa, z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności innych osób.

Pozytywna opinia kuratora i opieki społecznej w Polsce

W ocenie prawników Instytutu Ordo Iuris odebranie Robertowi Klamanowi córek, zabranie ich przez urzędników szwedzkich z Polski do Szwecji na początku lipca 2024 r., umieszczenie ich w różnych rodzinach zastępczych w Szwecji, zatajenie przed rodzicami miejsca pobytu córek decyzją szwedzkiej Komisji do spraw opieki społecznej (Socialnämnden) oraz uniemożliwienie bezpośrednich kontaktów z córkami, stanowiło naruszenie jego prawa do życia rodzinnego. Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu wielokrotnie wskazywał w swoim orzecznictwie, że rozłączenie rodziny stanowi bardzo poważną ingerencję w życie rodzinne, a odebranie dziecka jest najbardziej radyklanym środkiem, który może być zastosowany jako ostateczna metoda obrony dziecka w sytuacji bezpośredniego zagrożenia dobra dziecka. Należy zwrócić uwagę, że po powrocie ze Szwecji z dziećmi do Polski w lutym 2024 r., zanim odebrano dzieci i wywieziono je z powrotem do Szwecji, rodzina Klamanów 4 miesiące mieszkała na terytorium Rzeczpospolitej Polski. W tym czasie dzieci były z rodzicami, a polskie instytucje badające sytuację rodziny (kurator i pracownicy ośrodka pomocy społecznej) nie widziały żadnej konieczności odebrania dzieci, bowiem nie stwierdziły zagrożenia dla ich dobra. Podjęta współpraca z rodzicami dziewczynek układała się pomyślnie.

Trybunał podkreślał wielokrotnie w swoim orzecznictwie, że z uwagi na to, że odebranie dzieci stanowi bardzo poważną ingerencję w życie rodzinne, taka decyzja powinna być odpowiednio i należycie uzasadniona. W orzeczeniach władz szwedzkich w sprawie rodziny Klaman próżno szukać argumentów, które wskazywałyby, na czym polega zagrożenie dobra małoletnich córek Klaman ze strony rodziców. Sądy oparły się na wstępnych ustaleniach szwedzkiej Komisji ds. opieki społecznej (Socialnämnden), która wydała decyzję o natychmiastowym odebraniu dzieci. W uzasadnieniach orzeczeń sądów szwedzkich poszczególnych instancji jest powielana po prostu pierwotna argumentacja przyjęta przez Socialnämnden. Sądy szwedzkie nie wzięły pod uwagę chociażby dowodów z postępowania przed polskim sądem, z których wynikało, że nie istnieje zagrożenie dla dobra dzieci, uzasadniające ich odebranie rodzicom. Specjaliści w Polsce za wystarczające uznali udzielnie wsparcia rodzinie przez instytucje pomocowe. Rozbieżności w ustaleniach organów polskich i szwedzkich w żaden sposób nie zostały zweryfikowane przez organy szwedzkie. Działania władz szwedzkich należy uznać za niespełniające kryterium proporcjonalności (adekwatności), o którym mowa w przywołanym powyżej art. 8 ust. 2 Konwencji.

Potrzeba realnego wsparcia władz polskich w sprawie rodziny Klamanów

Ewentualny wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka stwierdzający, iż dane państwo naruszyło jedno z podstawowych praw, wskazanych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka nie zmienia od razu i wprost sytuacji Skarżącego. Na gruncie analizowanej sprawy, nie spowoduje automatycznego powrotu dzieci do Państwa Klaman. Wskazuje ono jednak na wagę naruszenia praw przez dane państwo i powinno mieć niebagatelny wpływ na zweryfikowanie sytuacji będącej przedmiotem skargi w kolejnych, dalszych postępowaniach w sprawie.

Przeczytaj też:

• Ministerstwo Sprawiedliwości umywa ręce w sprawie rodziny Klamanów
• Chodzenie do kościoła powodem rozdzielenia rodziny. Szwecja pozwana do Strasburga
• Co takiego wiceminister sprawiedliwości obiecała ambasadorom UE? WSA uwzględnił skargę Ordo Iuris na odmowę ujawnienia informacji
• Magdalena Majkowska: organy państwa doprowadzają do tragedii polskich rodzin

Zobacz wywiad z mec. Bartoszem Lewandowskim:

• Mec. Lewandowski o deportowaniu polskich dzieci do Szwecji: to powrót do tego, co było przed 2015 r.