główne PUNKTY

1

Do Ordo Iuris coraz częściej trafiają sygnały o niezgodnym z prawem kwestionowaniu prawa powoływania się przez personel medyczny na klauzulę sumienia. Dzieje się to głównie w związku z odmową uczestniczeniu w czynnościach prowadzących do aborcji.

2

W związku z tym narastającym problemem Instytut Ordo Iuris wysłał do szpitali wyjaśnienia dotyczące korzystania z wolności sumienia przez pracowników placówek medycznych, którzy zgodnie z prawem odmawiają udziału w aborcji.

3

W piśmie przypomniano m.in., że Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż wolność sumienia musi być respektowana niezależnie od tego, czy istnieją przepisy ustawowe ją potwierdzające.

4

Ordo Iuris wskazuje też, że wydane przez byłą Minister Zdrowia wytyczne dotyczące wykonywania aborcji nie mają charakteru wiążącego.


Wydane przez byłą Minister Zdrowia Izabelę Leszczynę w sierpniu 2024 r. wytyczne w sprawie  przepisów dotyczących możliwości przeprowadzania aborcji oraz dokonane przez tę samą minister zmiany w rozporządzeniu w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej stały się powodem błędnej – proaborcyjnej – interpretacji przepisów prawnych określających warunki przerywania ciąży, co doprowadziło też do   zachowań niezgodnych z prawem i Konstytucją RP. Wadliwa interpretacja prawa „narzucona” zespołom medycznym pod groźbą sankcji finansowych doprowadziła m.in. do zabójstwa dziecka (Felka) w 9. miesiącu ciąży w szpitalu w Oleśnicy.

Konsekwencją bezprawnych działań Minister Leszczyny jest także godząca w wolność sumienia pracowników szpitali praktyka ograniczania możliwości korzystania z klauzuli sumienia. Chodzi o sytuacje, kiedy przedstawiciele zawodów medycznych uchylają się zgodnie z prawem od uczestniczenia w czynnościach budzących moralny sprzeciw, w tym głównie aborcji. Wiele zgłoszeń dotyczących ograniczania im tę możliwość trafia dziś do Ordo Iuris.

Dostrzegając płynące z tej sytuacji zagrożenia dla konstytucyjnej wolności sumienia i konstytucyjnego prawa do ochrony życia, Instytut wystosował do szpitali z oddziałami ginekologiczno-położniczymi pismo wyjaśniające podstawowe zasady korzystania przez personel medyczny z klauzuli sumienia w kontekście przerywania ciąży. Ordo Iuris przypomina, że zmiany w przepisach dokonane przez byłą Minister Zdrowia w najmniejszym stopniu nie wpłynęły na kształt powszechnie obowiązującego prawa regulującego warunki przerywania ciąży oraz korzystania z konstytucyjnej wolności sumienia. 

„Wytyczne nie mają charakteru wiążącego, a ponadto zawierają informacje nieprawdziwe, niezgodne z przepisami powszechnie obowiązującego prawa, przez co wprowadzające w błąd”, wskazano w piśmie. 

Ponadto, Ministerstwo Zdrowia twierdziło, że klauzula sumienia dotyczy jedynie lekarzy. Ordo Iuris zauważa, że „zgodnie z prawem, każdy może odmówić działania niezgodnego z jego sumieniem (sprzeciw sumienia) w ramach przysługującej mu konstytucyjnej wolności sumienia, w tym pracujące w szpitalu pielęgniarki i położne”. Instytut przypomina także wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 7 października 2015 r., w którym podkreślono, że wolność sumienia jest gwarantowana każdemu, przy czym nie ma znaczenia, czy zostało to wyartykułowane w ustawie. 

W tym samym orzeczeniu TK zauważył, że możliwość skorzystania ze sprzeciwu sumienia nie dotyczy tylko bezpośredniego wykonywania czynności nieakceptowalnych danej osoby, ale także podejmowania działań pośrednio prowadzących do skutku sprzecznego z sumieniem.

Jak wskazuje Instytut, efektem wprowadzenia wytycznych jest bezprawne wykonywanie w polskich szpitalach aborcji z przyczyn psychicznych. 

„W szpitalach wykonuje się nielegalne w Polsce aborcje pod pozorem działań koniecznych dla ratowania zdrowia psychicznego kobiet. Chociaż zgodnie z aktualną wiedzą medyczną aborcja nie jest środkiem terapeutycznym w problemach psychicznych, w niektórych szpitalach stosuje się ją jako metodę «leczenia» dolegliwości psychicznych, często także na podstawie niezweryfikowanych «zaświadczeń»” – zauważa Ordo Iuris.

Instytut przypomniał również w piśmie, że oferuje bezpłatną pomoc prawną w sprawach dotyczących korzystania z wolności sumienia.

Źródło zdjęcia okładkowego: iStock

Wesprzyj nas

Czytaj więcej

Miniony tydzień w Ordo Iuris oraz Centrum Życia i Rodziny
31 października 2025

Miniony tydzień w Ordo Iuris oraz Centrum Życia i Rodziny

Przedstawiciele Ordo Iuris wzięli udział w ośmiu panelach konwencji programowej…

Prokuratura odmówiła wszczęcia postępowania w sprawie wytycznych Minister Leszczyny. Ordo Iuris składa zażalenie do sądu
31 października 2025

Prokuratura odmówiła wszczęcia postępowania w sprawie wytycznych Minister Leszczyny. Ordo Iuris składa zażalenie do sądu

Prokuratura odmówiła wszczęcia postępowania w sprawie tzw. wytycznych Minister Zdrowia…

Debata w Parlamencie Europejskim na temat strategii bezpieczeństwa wewnętrznego w UE
30 października 2025

Debata w Parlamencie Europejskim na temat strategii bezpieczeństwa wewnętrznego w UE

Dyskusja ukazała rosnące napięcia między zwolennikami dalszej integracji polityki bezpieczeństwa…

Krytyczne uwagi Ordo Iuris do projektu ustawy o bezpłatnej antykoncepcji. W tle katastrofalna sytuacja finansowa NFZ
30 października 2025

Krytyczne uwagi Ordo Iuris do projektu ustawy o bezpłatnej antykoncepcji. W tle katastrofalna sytuacja finansowa NFZ

Podstawowym, całkowicie błędnym założeniem projektu jest przyjęcie, że ciąża stanowi…

Chodzenie do kościoła powodem rozdzielenia rodziny. Szwecja pozwana do Strasburga
29 października 2025

Chodzenie do kościoła powodem rozdzielenia rodziny. Szwecja pozwana do Strasburga

Dochodzenie wykazało brak dowodów na znęcanie. Rodzice zostali wówczas przez…

„Wzmocnienie sojuszu między szkołą a rodziną”. Włochy zamierzają rozszerzyć zakaz edukacji seksualnej
29 października 2025

„Wzmocnienie sojuszu między szkołą a rodziną”. Włochy zamierzają rozszerzyć zakaz edukacji seksualnej

Zgodnie z procedowanym projektem ustawy, instytucje szkolne są zobowiązane do…

Senat Hiszpanii przeciwko wpisaniu prawa do aborcji do Konstytucji
29 października 2025

Senat Hiszpanii przeciwko wpisaniu prawa do aborcji do Konstytucji

Choć socjalistyczny premier tego chciał, Hiszpania nie pójdzie śladem Francji…

O przyszłości Polski na konwencji programowej w Katowicach
28 października 2025

O przyszłości Polski na konwencji programowej w Katowicach

Przedstawiciele Instytutu Ordo Iuris uczestniczyli w ośmiu panelach podczas konwencji…

Polskie służby pochopnie wydaliły z Polski białoruską więźniarkę polityczną. Interwencja Ordo Iuris
28 października 2025

Polskie służby pochopnie wydaliły z Polski białoruską więźniarkę polityczną. Interwencja Ordo Iuris

Kobieta została wypuszczona przez litewskie służby i czeka na możliwość…

Nowa dynamika w globalnej ochronie życia. Prezes Ordo Iuris na konferencji w Waszyngtonie
27 października 2025

Nowa dynamika w globalnej ochronie życia. Prezes Ordo Iuris na konferencji w Waszyngtonie

Deklaracja Konsensusu Genewskiego tworzy międzynarodową platformę krajów opowiadających się za…