Konieczna transparentność finansowania organizacji pozarządowych. Petycja Ordo Iuris

Adobe Stock

W Polsce funkcjonuje obecnie kilkadziesiąt tysięcy organizacji pozarządowych, które prowadzą działalność non-profit i z tej racji korzystają z wielorakich źródeł finansowania. Czerpią one fundusze m.in. z dotacji i darowizn pochodzących ze środków publicznych, dlatego podstawą ich funkcjonowania powinna być całkowita transparentność w pozyskiwaniu takich środków pieniężnych oraz sposobie ich wydatkowania – zwłaszcza, jeżeli pieniądze te pochodzą z zagranicy. Instytut Ordo Iuris uruchomił petycję w sprawie wprowadzenia zmian prawnych, które mają zapewnić jawność finansowania organizacji pozarządowych ze środków zagranicznych.

PODPISZ PETYCJĘ - LINK

Dotyczy to, między innymi, wpływów uzyskiwanych w ramach tzw. funduszy norweskich rozdzielanych od lat przez Fundację Batorego, która konsekwentnie odmawia ujawnienia szczegółowych informacji dotyczących sposobu podziału norweskich grantów. Kontrowersje budzą także chociażby transfery przekazywane polskim stowarzyszeniom przez niemiecką Fundację Róży Luksemburg i Fundację Heinricha Bölla czy też finansowanie Kampanii Przeciw Homofobii, która jest dotowana przez ambasady Holandii i Stanów Zjednoczonych.

Powstałe na przestrzeni ostatnich lat w Polsce organizacje pozarządowe angażują się w aktualne problemy w kraju i na świecie, podejmując liczne działania odbijające się głośnym echem w przestrzeni publicznej. Z uwagi na to, jak silny wpływ mają na kształtowanie opinii publicznej, z perspektywy mechanizmów demokratycznego państwa prawa pożądane jest, aby ich działalność miała charakter jawny i transparentny.

Instytut Ordo Iuris uruchomił petycję, w której wzywa do przyjęcia zmian prawnych dotyczących udostępnienia przez organizacje pozarządowe informacji o zagranicznych źródłach ich finansowania. Wraz z petycją powstał projekt zmian ustawowych. Mają one na celu przede wszystkim zabezpieczenie interesu obywateli, jakim jest możliwość uzyskania informacji o źródłach finansowania organizacji, które prowadzą swoją działalność na terytorium RP za pomocą środków czerpanych z zagranicy. Możliwość śledzenia przepływu kapitału zagranicznego leży w nadrzędnym interesie publicznym, bowiem przyczynia się do pełniejszego informowania obywateli o potencjalnych motywach i kierunkach działań danej organizacji.

„W demokratycznym państwie prawnym transparentność życia publicznego powinna być standardem. Przygotowany przez Instytut Ordo Iuris projekt ustawy z całą pewnością przyczyni się do poprawy istniejącego obecnie stanu rzeczy. Projekt ustawy rozszerza katalog podmiotów obowiązanych do udzielenia informacji publicznej o organizacje pozarządowe otrzymujące wsparcie finansowe z zagranicy, bez względu na jego wysokość. «Wsparcie finansowe» zostało zdefiniowane jako wszelkiego rodzaju środki pieniężne lub aktywa, które organizacja otrzymała od obcych państw albo ich organów, a także organizacji zagranicznych, niezależnie od tego jaką formę prawną przyjęły. Wyłączono natomiast fundusze pochodzące z budżetu Unii Europejskiej i organizacji międzynarodowych, których członkiem jest Polska” – komentuje mec. Bartosz Zalewski z Ordo Iuris.