główne PUNKTY

1

Sprawa dotyczyła wpisów, jakie socjolog zamieszczał na Twitterze oraz na swojej stronie internetowej.

2

Wykładowca UW twierdził m.in., że „polscy biskupi są idiotami” i że może to naukowo dowieść lub że będzie „z całym profesorskim majestatem, jako profesor Uniwersytetu Warszawskiego, jako przedstawiciel nauki, jako intelektualista zwalczał katotalibów”.

3

Instytut Ordo Iuris w 2021 r. złożył w tej sprawie zawiadomienie do rektora UW, zarzucając że tego rodzaju wpisy uchybiają godności nauczyciela akademickiego.


Dr hab. Jacek Kochanowski wykłada na Uniwersytecie Warszawskim przedmiot „queer studies”. Wielokrotnie komentował aktualne wydarzenia on na platformie X (dawniej Twitter) oraz na swojej stronie internetowej. W wielu wpisach używał sformułowań napastliwych i obraźliwych. Socjolog pisał m.in. o „katolskich bydlakach” oraz że będzie „zwalczał katotalibów”. Odnośnie osób sprzeciwiających się aborcji, dr. hab. Kochanowski stwierdził, że „z nimi się nie gada. Ich się zwalcza”. Wykładowca pisał też, że „polscy biskupi są idiotami” i deklarował, że może tego dowieść w sposób naukowy. Prawo chroniące życie nienarodzonych dzieci nazwał on „bandyckim” i „barbarzyńskim”. Według niego, „aborcja w fazie przedpłodowej jest zabiegiem o takiej samej moralnej wartości, jak wyrwanie zęba”.

W związku z tym, w 2021 r. Instytut Ordo Iuris złożył w tej sprawie zawiadomienie do rektora UW, uznając, że tego rodzaju wypowiedzi uchybiają godności nauczyciela akademickiego. Postępowanie wyjaśniające wszczął rzecznik dyscyplinarny uczelni dr hab. Dariusz Szafrański. Po upływie trzech i pół roku od zawiadomienia, rzecznik zdecydował się jednak na umorzenie postępowania.

Zdaniem dr. hab. Dariusza Szafrańskiego, wypowiedzi socjologa, „mieszczą się w granicach zachowań, które wyrażają przekonania (światopogląd) Obwinionego”. Jego celem miało nie być „obrażanie (deprecjonowanie, stygmatyzowanie) żadnej grupy społecznej, ani żadnej instytucji, lecz chęć zwrócenia uwagi na istotne «wyzwania» współczesności”. Rzecznik uznał, że wpisy wykładowcy nie uchybiają godności nauczyciela akademickiego i nie mogą być uznane za przewinienie dyscyplinarne. Rzecznik dyscyplinarny przyznał, że język użyty przez socjologa był „ostry i emocjonalny”, jednak świadczy on „o emocjonalnym i zaangażowanym podejściu Obwinionego do poruszanych kwestii, co nie pozwala na jednoznaczne kwalifikowanie stosowanych środków przekazu za element zachowania uchybiającego godności nauczyciela akademickiego”. Rzecznik stwierdził też, że socjolog „w pełni zrozumiał niestosowność” używanych przez siebie form wyrazu, „co też przyczyniło się do zaprzestania ich używania”.

Instytut Ordo Iuris złożył zażalenie na umorzenie postępowania. Zdaniem Instytutu, postanowienie o umorzeniu nie zawiera podstawy prawnej umorzenia, a uzasadnienie nie odnosi się też do istoty argumentacji zawartej w zawiadomieniu. Istota sprawy nie tkwi w poglądach dr. hab. Jacka Kochanowskiego i prawie do ich prezentowania, ale w formie w jakiej to robił i nadużywaniu autorytetu nauczyciela akademickiego. Rzecznik nie wykazał, do jakich „wyzwań współczesności” odnosił się obwiniony poprzez nazywanie ideowych oponentów bandytami, bydlakami czy idiotami. Według Instytutu – wbrew stanowisku rzecznika – fakt emocjonalnego zaangażowania socjologa w jakąś kwestię nie sprawia, że formułowane przez niego wypowiedzi nie mogą uchybiać godności nauczyciela akademickiego. Ponadto, rzecznik z jednej strony uznał sposób formułowania przez dr. hab. Jacka Kochanowskiego treści za dopuszczalny, a jednocześnie z aprobatą stwierdził, że wykładowca miał zaprzestać jego stosowania. Nawet jeśli faktycznie socjolog nie stosuje już takich form wyrazu (co jednak wymaga udowodnienia, a nie przyjęcia do wiadomości zapewnienia Obwinionego), to nie wpływa to na ocenę jego wcześniejszych wypowiedzi, a jedynie może stanowić okoliczność łagodzącą.

Umorzenie postępowania – według Instytutu Ordo Iuris – stoi w sprzeczności z uzasadnionym oczekiwaniem wobec nauczycieli akademickich, biorących udział w dyskursie publicznym, aby nie tylko zachowywali zwykły umiar, rozwagę i rzeczowość argumentów, ale żeby umiar, rozwaga czy rzeczowość cechowały ich w wyższym stopniu niż innych uczestników debaty.

Źródło zdjęcia okładkowego: Adobe Stock

Wesprzyj nas

Czytaj więcej

Ordo Iuris w międzynarodowej koalicji wspierającej raport przeciwko surogacji
6 października 2025

Ordo Iuris w międzynarodowej koalicji wspierającej raport przeciwko surogacji

Dokument stwierdza, że surogacja jest nie do pogodzenia z godnością…

Miniony tydzień w Ordo Iuris
3 października 2025

Miniony tydzień w Ordo Iuris

Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepisy nowelizacji ustawy o „mowie nienawiści”…

Rada Praw Człowieka ONZ forsuje aborcję pod pretekstem ochrony zdrowia matek
3 października 2025

Rada Praw Człowieka ONZ forsuje aborcję pod pretekstem ochrony zdrowia matek

Dokument został obudowany szeregiem ideologicznych sformułowań, w tym wielokrotnymi odniesieniami…

Upolityczniona PKW i niejasne finansowanie kampanii – wybory prezydenckie w Polsce pod lupą Rady Europy
2 października 2025

Upolityczniona PKW i niejasne finansowanie kampanii – wybory prezydenckie w Polsce pod lupą Rady Europy

W raporcie wskazano, że skład Państwowej Komisji Wyborczej jest zbytnio…

Niespójne zachowanie prokuratury w kwestii tzw. „wątku polskiego” sprawy Sławomira Nowaka
1 października 2025

Niespójne zachowanie prokuratury w kwestii tzw. „wątku polskiego” sprawy Sławomira Nowaka

Wcześniejsze zeznania świadków, które były podstawą oskarżeń, nagle przestały być…

TK: Donald Tusk ignoruje obowiązek publikowania wyroków Trybunału
1 października 2025

TK: Donald Tusk ignoruje obowiązek publikowania wyroków Trybunału

Działania szefa rządu należy jednoznacznie uznać za sprzeczne z prawem…

Prorodzinna konferencja podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ: państwa w obronie rodziny
1 października 2025

Prorodzinna konferencja podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ: państwa w obronie rodziny

Przypomnienie i wzmocnienie już istniejących zobowiązań państw wobec rodziny to…

Cenzorska ustawa o „mowie nienawiści” jest sprzeczna z Konstytucją i nie wejdzie w życie!
30 września 2025

Cenzorska ustawa o „mowie nienawiści” jest sprzeczna z Konstytucją i nie wejdzie w życie!

Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, stwierdzający niezgodność z Konstytucją RP przepisów…

Miniony tydzień w Ordo Iuris
26 września 2025

Miniony tydzień w Ordo Iuris

W Sejmie odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o wprowadzeniu…

„Potrzeba całkowitej transparentności finansowej” – Ordo Iuris dla Rady Europy w sprawie organizacji społecznych
22 września 2025

„Potrzeba całkowitej transparentności finansowej” – Ordo Iuris dla Rady Europy w sprawie organizacji społecznych

Instytut postuluje wprowadzenie obowiązku publikowania informacji o pochodzeniu wszystkich (w…