Informujemy, że Pani/Pana dane osobowe są przetwarzane przez Fundację Instytut na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris z siedzibą w Warszawie przy ul. Zielnej 39, kod pocztowy 00-108 (administrator danych) w ramach utrzymywania stałego kontaktu z naszą Fundacją w związku z jej celami statutowymi, w szczególności poprzez informowanie o organizowanych akcjach społecznych. Podstawę prawną przetwarzania danych osobowych stanowi art. 6 ust. 1 lit. f rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO).

Podanie danych jest dobrowolne, niemniej bez ich wskazania nie jest możliwa realizacja usługi newslettera. Informujemy, że przysługuje Pani/Panu prawo dostępu do treści swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania, a także prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego.

Korzystanie z newslettera jest bezterminowe. W każdej chwili przysługuje Pani/Panu prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych. W takim przypadku dane wprowadzone przez Pana/Panią w procesie rejestracji zostaną usunięte niezwłocznie po upływie okresu przedawnienia ewentualnych roszczeń i uprawnień przewidzianego w Kodeksie cywilnym.

Do Pani/Pana danych osobowych mogą mieć również dostęp podmioty świadczące na naszą rzecz usługi w szczególności hostingowe, informatyczne, drukarskie, wysyłkowe, płatnicze. prawnicze, księgowe, kadrowe.

Podane dane osobowe mogą być przetwarzane w sposób zautomatyzowany, w tym również w formie profilowania. Jednak decyzje dotyczące indywidualnej osoby, związane z tym przetwarzaniem nie będą zautomatyzowane.

W razie jakichkolwiek żądań, pytań lub wątpliwości co do przetwarzania Pani/Pana danych osobowych prosimy o kontakt z wyznaczonym przez nas Inspektorem Ochrony Danych pisząc na adres siedziby Fundacji: ul. Zielna 39, 00-108 Warszawa, z dopiskiem „Inspektor Ochrony Danych” lub na adres poczty elektronicznej [email protected]

Przejdź do treści
PL | EN
Facebook Twitter Youtube

Europejski Komitet Praw Społecznych piętnuje Włochy za masowe sprzeciwy sumienia lekarzy

Data publikacji: 20.09.2016

Uwagi dotyczące decyzji Europejskiego Komitetu Praw Społecznych (ang. ECSR) podjętej w ramach instytucji skarg zbiorowych, International Planned Parenthood Federation – Oddział Europejski (ang. IPPF EN) przeciwko Republice Włoskiej, skarga nr 87/2012

 

10 marca 2014 roku Europejski Komitet Praw Społecznych ogłosił swoją decyzję w sprawie skargiInternational Planned Parenthood Federation – Oddział Europejski przeciwko Republice Włoskiej. Dotyczyła ona praktycznych utrudnień, na które napotykać się mają kobiety chcące poddać się aborcji, w związku z dużą liczbą lekarzy odmawiających przeprowadzenia tego zabiegu z powodu sprzeciwu sumienia. Decyzja ta jest pierwszym krokiem w kierunku stworzenia międzynarodowego obowiązku zagwarantowania «powszechnie dostępnej aborcji».

 

Przed konkluzją orzeczenia o naruszeniu Europejskiej Karty Społecznej, Komitet stwierdza, że ,,jeśli chodzi o kobiety, które decydują się na przerwanie ciąży, odpowiednie władze nie podjęły niezbędnych środków w celu wyeliminowania przyczyn pogorszenia stanu zdrowia [...] poprzez zapewnienie, że [...] żądane zabiegi aborcyjne [...] będą przeprowadzane w każdych okolicznościach.’’ Tym samym Komitet , uznał ciążę za przyczynę « pogorszenia stanu zdrowia ». Co więcej uważa on, że « podstawowy problem prawny jaki wynika ze skargi dotyczy ochrony prawa do zdrowia » (§ 161). Taki wywód przesądza, że ciąża to choroba, zaś służąca jej leczeniu aborcja, jest trudno dostępna we Włoszech z powodu braku zapewnienia przez państwo odpowiedniej liczby lekarzy, którzy zgadzają się na jej wykonanie.

 

Tymczasem włoskie prawo zawiera dyspozycję o konieczności zapewnienia dostępu do legalnej aborcji, zaś IPPF nie przedstawiła ani jednego konkretnego przypadku, który byłby dowodem na to, że dostęp ten jest mimo wszystko utrudniony ze względu na sprzeciw moralny lekarzy. Omawiana skarga opiera się wyłącznie na danych statystycznych, rzeczywiście bardzo wysokich, dotyczących liczby lekarzy, którzy zadeklarowali sprzeciw sumienia, szczególnie na południu Włoch.

 

Komitet uważa, że powszechna praktyka zgłaszania moralnego sprzeciwu przyczynia się do podwójnej dyskryminacji: pierwsza miała mieć miejsce ze względu na miejsce zamieszkania kobiety chcącej poddać się aborcji; druga wynika z różnic w dostępności świadczeń poszukiwanych przez kobiety chcące poddać się aborcji i przez osoby poszukujące opieki zdrowotnej. Szczególnie ta druga dyskryminacja dobrze ilustruje całkowitą bezzasadność zarzutów. Po pierwsze, porównano ze sobą grupy całkowicie nieporównywalne – kobiety chcące się poddać procedurom aborcyjnym są bowiem również osobami poszukującymi świadczeń zdrowotnych – nie sposób zatem twierdzić, że jedna grupa jest dyskryminowana względem drugiej grupy. Po drugie, co podkreślił przewodniczący Komitetu w swojej opinii odrębnej, orzeczenie komisji w tym punkcie stanowiło zaledwie przeredagowane nieco powtórzenie, niespójnych twierdzeń strony skarżącej. Doszukiwała się ona dyskryminacji «kobiet, które domagały się dostępu do zabiegów przerwania ciąży względem tych, które się tego nie domagały niezależnie od tego czy były w ciąży czy nie». Absurdalność tego zarzutu jest zbyt oczywista by ja komentować.

 

Komitet uznał, że aborcja jest usługą w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego wchodzącą w zakres prawa do zdrowia. Stwierdza on, że:

 

« w ramach obowiązków, które wynikają [z prawa do ochrony zdrowia zagwarantowanego przez artykuł 11 Europejskiej Karty Społecznej] państwa-strony muszą zapewnić odpowiednie usługi medyczne we właściwym czasie i na zasadzie niedyskryminacji, włącznie z usługami w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego. W konsekwencji, system opieki zdrowotnej, który nie odpowiada specyficznym potrzebom zdrowia kobiet, nie jest zgodny z artykułem 11 ani z artykułem E Europejskiej Karty Społecznej w związku z artykułem 11 »(§ 66)

 

Trzeba jednak zwrócić uwagę, że żadna norma ani definicja prawa międyznarodowego nie uznaje aborcji za usługę w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego. Przeciwnie, podczas Konferencji populacyjnej ONZ w Kairze (1994), jak i Konferencji Pekińskiej dotyczącej praw kobiet (1995), a także następujących po nich konferencji, aborcja była konsekwentnie wyłączana z przyjmowanych definicji usług zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego. Unia Europejska jasno potwierdziła, że aborcja nie zawiera się w definicji usług zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego1. Administracja amerykańska postąpiła tak samo2. Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę, że w Europie nie ma konsensu co do natury aborcji.

 

Europejski Komitet Praw Społecznych zmodyfikował zatem zwyczajową definicję usług zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, aby włączyć do niej aborcję, mimo że instytucje międzynarodowe świadomie i konsekwentnie wyłączały ją w dokumentach międzynarodowych poza zakres tego pojęcia. Działając w ten sposób, Komitet narzucił Włochom oraz innym Wysokim Układającym się Stronom, nowy obowiązek, który nie ma umocowania ani w prawie europejskim ani w międzynarodowym.

 

Prawo do « powszechnego dostępu do aborcji »

 

W uzasadnieniu nie pokazano, w jaki sposób trudności z powszechnym dostępem do aborcji «stwarzają zagrożenie dla zdrowia kobiet w ciąży» (§ 191). Rzeczywistość jest taka, że aborcja stanowi większe zagrożenie dla zdrowia kobiety niż fizjologiczny przebieg ciąży. Aborcja jest częstą przyczyną bezpłodności i problemów natury psychicznej. Ponadto państwa europejskie, które zabraniają lub ograniczają aborcję mają najniższy wskaźnik śmiertelności okołoporodowej matek na świecie. Tak jest w przypadku Polski i Irlandii.

 

Warto dodatkowo zwrócić uwagę, że w przypadku rzeczywistych chorób (w tym patologii ciąży), nie istnieje prawo do opieki medycznej udzielonej profesjonalnie w krótkim czasie i blisko miejsca zamieszkania. Często pacjenci muszą pokonywać duże odległości, aby dotrzeć do specjalisty lub odpowiedniego sprzętu medycznego.

 

Europejski Komitet Praw Społecznych, przyjmując za swoje stanowisko Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (EKPCz) nie mówi, że nie istnieje prawo do aborcji ani, że państwa sprzeciwiają się uznaniu istnienia takiego prawa, ani, że takie stanowisko nie ma swojego umocowania faktycznego (niektóre kraje zabraniają aborcji) ani prawnego. Dezycja jest absurdalna także dlatego, że sama trudność w uzyskaniu powszechnego dostępu do aborcji byłaby pogwałceniem Konwencji, ale nie byłby nią całkowity brak dostępu do aborcji ze względu na jej ewentualny zakaz.

 

Sprzeciw sumienia

 

Decyzja ta, nie sprzeciwiając się jednoznacznie prawu do moralnego sprzeciwu równocześnie nie przypomina jednak, że sprzeciw sumienia jest prawem podstawowym, atrybutem wolności sumienia. Uzasadnienie wskazuje, że «należy podjąć środki w celu zapewnienia obecności pracowników szpitala i personelu służby zdrowia, którzy nie zgłosili sprzeciwu sumienia, za każdym razem, gdy ich interwencja jest wymagana.» (§ 163) Co jednak należy zrobić gdy prawie wszyscy lekarze odmówią przeprowadzania zabiegu aborcji - czy należy ich do tego zmuszać ? Przecież narastające zjawisko moralnego sprzeciwu wobec aborcji świadczy wyraźnie o rosnącej świadomości prowadzącej personel medyczny do uznania wartości życia także przed narodzeniem. Rosnąca świadomość wynika z dużego postępu wiedzy medycznej i trudno sobie wyobrazić jak prawo mogłoby przeciw temu walczyć jeśli nie poprzez zmuszanie lekarzy do działania przeciwko swojemu sumieniu. Trzeba też zwrócić uwagę, że gdy zabieg aborcji jest wymagany z ważnego powodu, co zdarza się rzadko, klauzula sumienia jest rzadko przywoływana.

 

Biorąc to wszystko pod uwagę, jedna z ostatnich skarg złożonych do Komitetu, zwraca uwagę na brak zagwarantowania prawa do moralnego sprzeciwu w Szwecji, kraju który pozwala na późną aborcję, co warto zauważyć, także ze względu na płeć dziecka, i który dopuszcza zabójstwo noworodków. 3

 

Tymczasem należy wskazać na znaczący i pozostający w kontrze do powyższych praktyk [Komitetu] dokument. Jest nim rezolucja 1763(2010) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy «w sprawie prawa do moralnego sprzeciwu w przypadku dozwolonych prawem świadczeń opieki zdrowotnej » , która stanowi najważniejszy aktualny punkt odniesienia dla tego zagadnienia. Została ona przyjęta zamiast tekstu pierwotnego, który podważał prawo moralnego sprzeciwu i popierany był przez IPPF. Zgromadzenie podjęło ostatecznie decyzję afirmującą istnienie tego prawa poprzez przyjęcie powołanej rezolucji, a w szczególności pierwszego artykułu, który stanowi zasadę naczelną. Decyzja [Komitetu] cytuje co prawda tę Rezolucję, ale jedynie od artykułu 2d, ponadto szeroko przytacza raport dołączony do pierwotnego brzmienia Rezolucji, który został odrzucony przez Zgromadzenie. Taki sposób działania Europejskiego Komitetu Praw Społecznych podważa jego wiarygodność.

 

Oto fragment artykułu 1 Rezolucji, który Europejski Komitet Praw Społecznych chciał ukryć :

 

« 1. Żaden szpital, ośrodek służby zdrowia ani żadna osoba nie może być przedmiotem nacisków, nie może być pociągana do odpowiedzialności lub być dyskryminowana w jakikolwiek sposób z powodu swej odmowy przeprowadzenia, przyjęcia lub asystowania przy zabiegu aborcji, wywołanego sztucznie poronienia lub eutanazji albo poddaniu się jej, ani z powodu odmowy udzielenia świadczenia mającego na celu sprowokowanie śmierci płodu lub zarodka ludzkiego, niezależnie od przyczyny takiej odmowy.»

 

Europejska Konwencja Praw Człowieka (ECHR) i Europejska Karta Społeczna (ESC)

 

Z drugiej strony decyzja ta rzuca cień na relacje zachodzące pomiędzy działaniami Europejskiego Trybunału Praw Człowieka a Europejskim Komitetem Praw Społecznych. Wysokie Układające się Strony będą świadkami swoistego „ping-ponga” pomiędzy jurysprudencją Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ECHR) i Europejskiego Komitetu Praw Społecznych (ECSR) w ramach którego tworzona będzie interpretacja praw zagwarantowanych przez Europejską Konwencję Praw Człowieka (ECHR) i Europejską Kartę Społeczną (ESC). Trybunał i Komitet będą zgodnie konstruować na bazie orzecznictwa drugiej strony. W ten sposób rytm powstawania nowych praw i obowiązków ulegnie znacznemu przyspieszeniu. Chociaż Europejski Komitet Praw Społecznych nie ma umocowania do stanowienia prawa, jego decyzje staną się w ten sposób dodatkowym źródłem interpretacji Konwencji.

 

Aborcja a prawa społeczne

 

Mówiąc bardziej ogólnie, chcąc promować aborcję i ograniczać wolność sumienia Europejski Komitet Praw Społecznych wykracza całkowicie poza swoje kompetencje przewidziane prawem i jest ślepy na realne naruszenia praw społecznych. Prawdziwy problem nie leży w fakcie, że lekarze odmawiają wykonywania aborcji powołując się na klauzulę sumienia, ale w fakcie, że 75% kobiet, które poddały się aborcji przyznaje, że były do tego zmuszone z powodów ekonomicznych, społecznych4 bądź zawodowych. To tutaj należy szukać rzeczywistego naruszenia praw społecznych kobiet.

 

Rząd, który zamiast wsparcia dla par i kobiet w ciąży proponuje im tylko aborcję jako rozwiązanie ich problemów społecznych nie wykonuje swoich obowiązków, które wynikają z Europejskiej Karty Społecznej.

 

Europejska Konwencja Praw Człowieka musi być wszakże interpretowana w świetle Deklaracji Ogólnej ONZ a Europejska Karta Społeczna musi być interpretowana w świetle Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturowych. Państwa – Strony przyznają w nich natomiast, że «rodzinom musi być przyznana taka ochrona i pomoc jakiej potrzebują» (art. 10.1) oraz, że «specjalna pomoc musi zostać udzielona matkom w odpowiednio długim okresie przed i po narodzeniu dziecka» (art. 10.2).

 

Autor: dr Grégor Puppinck

1 Parlament Europejski, 4 grudnia 2003: ustne pytanie parlamentarne Dana Scallon do Rady (H-0794/03) zadane podczas sesji w grudnia 2003 zgodnie z przepisem 43 Rules of Procedure. W pisemnej ewidencji z tamtej sesji, można przeczytać: Posselt PPE-DE – Europejska Partia Ludowa (chrześcijańscy demokraci): ,,Czy określenie ‘zdrowie reprodukcyjne’ oznacza promowanie aborcji, tak czy nie?’’ –Antonione, Rada: ‘’Nie’’. Podobnie Komisja Europejska w odpowiedzi na pytanie ze strony członka Parlamentu Europejskiego, sprecyzowała: ‘’ Określenie ‘zdrowie reprodukcyjne’ zostało zdefiniowane przez ONZ w 1994 roku na Konferencji kairskiej o populacji i rozwoju . Wszystkie państwa-strony ONZ poparły program działania przyjęty w Kairze. ONZ nigdy nie przyjęła alternatywnej definicji ‘zdrowia reprodukcyjnego’ do tej ustalonej w Kairze, nie określając żadnego odniesienia do aborcji’’. (Parlament Europejski, 24 października 2002: pytanie nr 86 Dana Scallon (H-0670/02)).

2 Wystarczy przytoczyć słowa byłego wiceprezydenta USA Al Gore’a na kilka dni przed Konferencją kairską o populacji i rozwoju (cytowane przez Jyoti Shankar Singh w książce: ,,Creating a New Consensus on Population’’ (Londyn: Earthscan, 1998), 60) ,,Stany Zjednoczone nie dążą do utworzenia nowego międzynarodowego prawa do aborcji, nie zgadzamy się z tym, że aborcja powinna być promowana jako metoda planowania rodziny’’, oraz ambasador Stanów Zjednoczonych w Wielkiej Brytanii Ellen Sauerbrey na konferencji ONZ ,,Pekin + 5’’ w 2005 roku ,,nie istnieje prawo do aborcji’’.

3 Tym samym w przyszłości aborcja będzie bardziej kwestią medyczną (pigułka aborcyjna) niż chirurgiczną, co przeniesie problem sprzeciwu z lekarzy na farmaceutów.

4 Dane zaczerpnięte z opracowania sporządzonego przez, założony przez IPPF, Instytutu Guttmachera,http://www.guttmacher.org/pubs/fb_induced_abortion.html.

Edukacja

Na co zezwala i czego zakazuje nauczycielom nowe rozporządzenie dotyczące prac domowych

Pierwszego kwietnia wejdą w życie regulacje przewidujące ograniczenia dla nauczycieli w szkołach podstawowych. Dotyczą one możliwości zadawania i oceniania prac domowych. W klasach I-III zabronione będzie zadawanie uczniom pisemnych i praktyczno-technicznych prac domowych z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą, czyli np. umiejętność pisania. W klasach IV-VIII pisemne i praktyczno-techniczne prace domowe będą mogły być proponowane do wykonania przez nauczyciela, ale nie będą one obowiązkowe dla ucznia i nie będą podlegały ocenie.

Czytaj Więcej

Wolność religii w szkole

Prawo ucznia do udziału w rekolekcjach. Analiza zarzutów stawianych dyrektorom szkół przez niektóre organizacje pozarządowe

Główne tezy

· Rekolekcje mogą być organizowane na terenie szkoły.

· Każdy uczeń, który tego chce może uczestniczyć w rekolekcjach. Fakt uczęszczania bądź nieuczęszczania na lekcje religii nie ma znaczenia.

· Niepowiadomienie dyrektora szkoły z miesięcznym wyprzedzeniem o terminie rekolekcji nie uniemożliwia ich organizacji.

Czytaj Więcej

Ochrona życia

Zagrożenie zdrowia psychicznego kobiety ciężarnej jako przesłanka legalizująca aborcję

· Od czasu wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku uznającego niezgodność z Konstytucją aborcji eugenicznej, podejmowane są próby rozszerzającej interpretacji przesłanki zagrożenia zdrowia kobiety. Miałaby ona uzasadniać poszerzenie dostępu do aborcji w Polsce.

Czytaj Więcej

Ochrona życia

Analiza projektu Paktu ONZ na rzecz Prawa do Rozwoju

· W Grupie Roboczej Rady Praw Człowieka ONZ trwają prace nad projektem nowego traktatu międzynarodowego - Paktu na rzecz Prawa do Rozwoju.

Czytaj Więcej