Sejm za odrzuceniem ustawy o pełnej ochronie życia dzieci przed urodzeniem. Ordo Iuris: projekt zasługiwał na rozpatrzenie

Adobe Stock

· 2 grudnia Sejm odrzucił w pierwszym czytaniu obywatelski projekt ustawy „Stop aborcji”, przewidujący przywrócenie pełnej ochrony życia dzieci na prenatalnym etapie rozwoju.

· Za odrzuceniem projektu głosowało 361 posłów, przeciw – 48, wstrzymało się – 12, a 39 nie głosowało wcale.

· Projekt przewidywał m.in. umieszczenie w Kodeksie karnym definicji dziecka i dziecka poczętego.

· Instytut Ordo Iuris przedstawił opinię prawną, w której wskazuje, że projekt zasługiwał na skierowanie do dalszych prac, a zmiany w przepisach karnych penalizujące dokonane przez kobietę przestępstwo nielegalnej aborcji są potrzebne, aby skutecznie podnieść poziom ochrony życia dziecka przed i po narodzeniu.

PRZECZYTAJ OPINIĘ PRAWNĄ - LINK

„To był już szósty z kolei projekt obywatelski w ciągu ostatnich 11 lat, mającym na celu skuteczne ograniczenie prawnej dostępności prenatalnego dzieciobójstwa w Polsce. Poprzednie zbiórki i prezentacja projektów w Sejmie przyczyniły się pośrednio do wyroku Trybunału Konstytucyjnego stwierdzającego niekonstytucyjność aborcji eugenicznej. Obecny również może wywrzeć pozytywne skutki, przyczyniając się w przyszłości do zapewnienia jeszcze lepszej opieki i ochrony dziecka na prenatalnym etapie rozwoju” – podkreśla apl. rad. Anna Wawrzyniak, analityk Instytutu Ordo Iuris.

Sejm odrzucił w pierwszym czytaniu obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1693). Przewidywał on utratę mocy ustawy aborcyjnej obowiązującej od 1993 r. (w tym uchylenie wszystkich wyjątków aborcyjnych, które wciąż pozostały w tej ustawie – nie tylko eugenicznego, który został już uchylony wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 października 2020 r.) i uregulowanie kwestii aborcyjnego uśmiercania nienarodzonych wyłącznie w przepisach Kodeksu karnego.

Projekt przewidywał dodanie do art. 115 Kodeksu karnego definicji dziecka („człowiek w okresie od poczęcia do osiągnięcia pełnoletniości” – jest ona zbieżna z definicją z art. 2 ust. 1 ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka) oraz dziecka poczętego („dziecko w okresie do rozpoczęcia porodu”). Zakładał też uchylenie art. 152-154 k.k. jako zbędnych w momencie, gdy dziecko poczęte byłoby traktowane jak każdy inny człowiek i przestępstwa skierowane przeciw niemu nie potrzebowałyby osobnej typizacji – w ich miejsce dodany miałby zostać § 5 do art. 148, wyodrębniający przestępstwo przeciwko dziecku poczętemu jako szczególny typ zabójstwa.

Ponadto w art. 155 (nieumyślne pozbawienie życia), 156 (spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu), 157 (spowodowanie naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia) oraz 160 (narażenie człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu) dodawane byłyby specjalne klauzule, zwalniające z odpowiedzialności karnej matkę, która dokonałaby tych czynów nieumyślnie wobec własnego dziecka poczętego, a także przewidujące nadzwyczajne złagodzenie kary (włącznie z odstąpieniem od jej wymierzenia) wobec matki, która dokonała takich czynów umyślnie. Do przepisów prawa materialnego dostosowanoby również przepisy proceduralne.

W opinii Ordo Iuris zauważono, że obecnie obowiązujący stan prawny nie zapewnia całkowitej ochrony życia dzieci poczętych na gruncie prawa karnego, w związku z czym prace nad projektem powinny były być kontynuowane i doprowadzić do wypracowania spójnych rozwiązań pozwalających z jednej strony na realną ochronę życia dzieci nienarodzonych, z drugiej zaś na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sprawców przestępstw zabójstwa każdego człowieka.

Projekt ten był już szóstym z kolei projektem obywatelskim w ciągu ostatnich 11 lat, mającym na celu skuteczne ograniczenie prawnej dostępności prenatalnego dzieciobójstwa w Polsce. Każdy z nich zyskał poparcie setek tysięcy obywateli polskich. Pierwszy został złożony w Sejmie 9 grudnia 2010 r., drugi – 21 marca 2013 r., trzeci – 3 lipca 2015 r., czwarty – 19 sierpnia 2016 r., piąty – 30 listopada 2017 r., lecz rozpatrywany również w obecnej kadencji Sejmu.