Skuteczna polityka prorodzinna realizacją prawa dzieci do rozwoju. Opinia Ordo Iuris dla ONZ

Adobe Firefly

· Specjalny Sprawozdawca ONZ ds. prawa do rozwoju wezwał państwa oraz wszystkie inne zainteresowane strony do przedstawiania opinii na temat sprawiedliwości klimatycznej oraz realizacji prawa do rozwoju dzieci i przyszłych pokoleń.  

· Swoją opinię przekazał także Instytut Ordo Iuris.

· Instytut zwrócił uwagę m.in. na konieczność ochrony praw dzieci w dobie galopującego rozwoju technologicznego.

·W opinii wskazano na zagrożenia wynikające ze zmian w podstawie programowej czy zakazu zadawania obowiązkowych prac domowych.

· Instytut podkreślił również, że do realizacji praw dzieci sprzyja skuteczna polityka prorodzinna.

· Autorzy opinii wskazali także na potencjalne zagrożenia dla rozwoju gospodarczego związane z międzynarodową polityką klimatyczną.

· Raporty na 2024 r. zostaną przez Specjalnego Sprawozdawcę przedstawione Radzie Praw Człowieka i Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ.

Surya Deva zadał stronom 12 złożonych pytań (po 6 w każdej z sekcji).  Celem tego jest zebranie informacji dotyczących zmian klimatycznych jako czynnika mającego stać na przeszkodzie realizacji prawa do rozwoju. Pytania dotyczyły również aspiracji rozwojowych niektórych grup społecznych marginalizowanych lub bezbronnych (w tym dzieci i młodzieży) oraz wpływu decyzji podejmowanych przez obecne pokolenie dorosłych na najmłodszych członków naszego społeczeństwa.

Instytut Ordo Iuris przedstawił swoją opinię w tej sprawie. W części A (dotyczącej sprawiedliwości klimatycznej) Instytut zaznaczył, że niektóre rozwiązania postrzegane jako istotne z punktu widzenia sprawiedliwości klimatycznej nie są odpowiednio dostosowane do sytuacji gospodarczej poszczególnych państw. W odpowiedzi podkreślono też konieczność uwzględnienia ogromnego zróżnicowania krajów pod względem rozwoju gospodarczego oraz związanej z tym możliwości ponoszenia ciężarów finansowych. Wynika to z realizacji obowiązków nakładanych na państwa w celu szeroko rozumianej poprawy sytuacji klimatycznej. Ordo Iuris dostrzega bowiem pewnego rodzaju zagrożenie związane z możliwością spowolnienia rozwoju gospodarczego państwa wskutek przyjęcia przez nie kosztownych zobowiązań. Instytut wskazał również, że konieczny jest nadzór nad procesem wydatkowania środków z Funduszu na Rzecz Strat i Szkód przez państwa rozwijające się.

W części dotyczącej prawa do rozwoju dzieci, Instytut wskazał na prawa dziecka, które wchodzą w jego skład, a także konieczność prowadzenia przez państwa skutecznej polityki prorodzinnej. Dotyczy to zarówno aspektu ekonomicznego, jak i kulturowego, w tym promocji rodziny, macierzyństwa i ojcostwa. Zwrócono także uwagę na potencjalne naruszenie praw dzieci wskutek wdrażania niektórych programów. W tym kontekście przytoczono przykład planowanej reformy edukacji przewidującej likwidację prac domowych i zmiany w podstawie programowej oraz wskazano, w świetle badań naukowych, na możliwe skutki takich działań. W tym celu eksperci powołali się na artykuł „Journal of Research in Personality”, gdzie badania przeprowadzone przez niemieckich naukowców dowodzą, że wysiłek związany z odrabianiem prac domowych prowadzi m.in. do zwiększenia sumienności uczniów.

Omawiając mechanizmy umożliwiające wzmocnienie pozycji obrońców praw dzieci i zagwarantowanie poszanowania ich praw, Instytut zwrócił szczególną uwagę na korzystny wpływ skutecznej polityki prorodzinnej państw. Podkreślił także związek pomiędzy tą polityką, a bardziej efektywnymi aktywnościami osób oraz instytucji działających na rzecz ochrony praw dziecka. Odwołano się także do problemu bezpieczeństwa dzieci w świecie cyfrowym, nieustannie nasilającego się w miarę postępu technologicznego oraz możliwości wpływu rodziców i opiekunów (poprzez własne zachowania) na poprawę sytuacji w tym obszarze.

„Warto zaznaczyć, że prawo do rozwoju nie ma tak naprawdę jasnej i precyzyjnej definicji w prawie międzynarodowym, co stawia pod znakiem zapytania potrzebę nadawania temu pojęciu specjalnego charakteru prawnego. Rodzi to niebezpieczeństwo nadużywania tego terminu na potrzeby usprawiedliwienia nałożenia kosztownych zobowiązań na dane państwo celem wspierania, przykładowo, państwa biedniejszego, zmagającego się ze zmianami klimatycznymi. Niepokojąca jest również perspektywa podejmowania w stosunku do dzieci, jeszcze na samym początku ich kształtowania się jako jednostek odpowiedzialnych i samodzielnych, decyzji rozwojowych mogących mieć skutek odwrotny do zamierzonego poprzez uniemożliwienie im formowania własnych poglądów na świat oraz procesy społeczne w nim zachodzące” – skomentowała Jelizawieta Fedorenko z Centrum Prawa Międzynarodowego Instytutu Ordo Iuris.