Czy premier złamie przepisy ustawy o CBA?

Ordo Iuris

Szanowny Panie Premierze,

zbanował mnie Pan na platformie X już jakiś czas temu z nieznanych mi przyczyn, choć nigdy nie odnosiłem się do Pana wypowiedzi na tym portalu. Załączam zatem do wiadomości aktualnego MSWiA, Pana Marcina Kierwińskiego, bowiem chciałem zapytać, czy prawdziwe są enuncjacje medialne jakoby chciał Pan odwołać Szefa CBA Andrzeja Stróżnego. Sprawdziłem sobie przepisy i poczytałem wypowiedzi mądrych profesorów prawa na ten temat i chciałem się dowiedzieć, jak chciałby Pan to zrobić nie łamiąc przepisów ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym i nie narażając się przy tym na odpowiedzialność karną z art. 231 KK i odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu?

Do rzeczy.

Prawdą jest, że Premier może dużo, jeśli chodzi o kształtowanie kierowniczych stanowisk służb w Rzeczypospolitej Polskiej (w szczególności służb specjalnych). Np. ustawa z 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, jak również ustawa z 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego umożliwia Prezesowi Rady Ministrów odwoływanie szefów tych służb po zasięgnięciu opinii odpowiednich organów i komisji. Czasami wymagany jest wniosek (np. MON w przypadku szefów SKW i SWW).

Do tego nie można mieć zastrzeżeń.

Sęk w tym, że szefowie ww. służb nie są powoływani na określone kadencje, w przeciwieństwie do szefa CBA, który zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o CBA jest powoływany na czteroletnią kadencję, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Kolegium do Spraw Służb Specjalnych oraz Sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych.

To ważne, bowiem ustawodawca przewidział gwarancję pełnienia przez szefa CBA funkcji w całym okresie powołania (4 lata).

Oczywiście ma Pan prawo odwołać szefa CBA, ale pod szczególnymi warunkami.

W myśl art. 8 ustawy odwołanie Szefa CBA z zajmowanego stanowiska następuje w przypadku:

1) rezygnacji z zajmowanego stanowiska;

2) niespełniania któregokolwiek z warunków określonych w art. 7;

3) niewykonywania obowiązków z powodu choroby trwającej nieprzerwanie ponad 3 miesiące.

Jeśli brać pod uwagę pkt 2 art. 8, to chodzi tutaj o wymogi pełnienia funkcji szefa CBA (art. 7), tj.

1) posiadanie wyłącznie obywatelstwa polskiego;

2) korzystanie z pełni praw publicznych;

3) wykazywanie nieskazitelnej postawy moralnej, obywatelskiej i patriotycznej;

4) brak skazania za przestępstwo popełnione umyślnie ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe;

5) spełnienie wymagania określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych w zakresie dostępu do informacji niejawnych o klauzuli tajności "ściśle tajne";

6) posiadanie wyższego wykształcenia;

7) brak współpracy z organami bezpieczeństwa państwa, wymienionych w art. 5 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Jeśli bierze Pan pod uwagę przesłankę dotyczącą nieskazitelnej postawy moralnej, obywatelskiej i patriotycznej, to nie mam dobrych wieści. Prof. Stanisław Hoc i prof. Przemysław Szustakiewicz piszą w komentarzu, że zasadniczo nie ma Pan dowolności przy interpretacji tej przesłanki. Po pierwsze muszą istnieć konkretne zarzuty wobec szefa CBA, po drugie musi to nastąpić „niezwłocznie” po wyjściu na jaw określonych faktów, a po trzecie, że Pana decyzja może być przedmiotem oceny m. in. przez Trybunał Stanu. Podrzucam fragment.

Kadencja Andrzeja Stróżnego upływa 21 maja 2024 r.

Adw. Bartosz Lewandowski – rektor Collegium Intermarium