Odpowiedź na problemy związane ze smartfonami w szkołach. Projekt nowelizacji Prawa oświatowego

Adobe Stock

· W ciągu ostatnich lat nastąpił wśród nastolatków gwałtowny wzrost popularności korzystania z telefonów komórkowych.

· Zjawisko to obecne jest również w szkołach i negatywnie wpływa m. in. na efektywność nauczania oraz procesy socjalizacyjne z rówieśnikami, zwiększając zarazem ryzyko niebezpiecznych praktyk wśród uczniów, związanych z cyberprzemocą.

· Obowiązujące przepisy wprowadzają obowiązek określania w statucie szkoły regulacji dotyczących wnoszenia i korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły. Nie precyzują jednak, jak daleko mogą sięgać ograniczenia oraz konsekwencje ich nieprzestrzegania, stwarzając niepewność po stronie dyrektorów i nauczycieli w zakresie określania i stosowania postanowień statutu.

· Instytut Ordo Iuris przygotował projekt ustawy wprowadzającej w tym zakresie odpowiednie zmiany w prawie.

· Propozycje przewidują m.in. możliwość wprowadzenia w statucie prawa nauczyciela do zatrzymania posiadanego przez ucznia telefonu na czas zajęć lekcyjnych.

PRZECZYTAJ PROJEKT USTAWY – LINK

W art. 99 pkt 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59), jako jedno z obligatoryjnych unormowań, które powinno znaleźć się statucie w szkoły, wskazano na obowiązek zamieszczania regulacji dotyczących przestrzegania warunków wnoszenia i korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie placówki. Ten przepis świadczy o dostrzeżeniu problemów jakie mogą wiązać się z powszechną dostępnością do smartfonów i korzystaniem z nich przez uczniów w czasie pobytu w szkole. Może on jednak rodzić wątpliwości co do tego, jak daleko ma prawo posunąć się dyrekcja szkoły w zakresie ograniczeń związanych z korzystaniem ze stanowiących własność prywatną smartfonów oraz jakie konsekwencje, w związku nieprzestrzeganiem tych ograniczeń, można przewidzieć w statucie szkoły.

W związku z tym, Instytut Ordo Iuris przygotował projekt ustawy zmieniającej ustawę Prawo oświatowe, który doprecyzowuje obecne przepisy, prowadząc do wzmocnienia uprawnień dyrektorów szkół i nauczycieli oraz do zwiększenia efektywności regulacji statutowych dotyczących korzystania w szkołach ze smartfonów przez uczniów. Dodatkowo, w projekcie przewidziano rozwiązania wskazujące na możliwość rozszerzenia ograniczeń w zakresie korzystania z urządzeń elektronicznych również na czas wydarzeń pozaszkolnych organizowanych przez szkołę, takich jak wycieczki szkolne, wyjście do kin, teatru itd.

Proponowane zmiany umożliwiłyby wprowadzenie zakazu używania telefonów komórkowych oraz innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły oraz podczas zajęć pozaszkolnych. Uprawnione byłoby również przyjęcie obowiązku oddania przez ucznia tego rodzaju urządzeń na przechowanie w określonym miejscu podczas pobytu w placówce. Dyrektorzy mieliby również prawo do wprowadzenia możliwości odebrania i zatrzymania telefonu przez nauczyciela do momentu zakończenia zajęć lekcyjnych w danym dniu.

Propozycje motywowane są problemami, jakie dotykają dużą część dzieci i młodzieży. Gwałtowny postęp technologiczny, powszechny dostęp do Internetu, oraz do urządzeń elektronicznych umożliwiających komunikację na odległość, w szczególności za pośrednictwem portali społecznościowych, doprowadził do sytuacji, w której przeciętny nastolatek spędza przy ekranie smartfona, tabletu lub przed komputerem znacznie więcej czasu niż miało to miejsce jeszcze kilka lat temu. Także podczas pobytu w szkole oraz w czasie szkolnych wyjazdów, uczniowie znaczną część czasu przeznaczają na przebywanie w świecie wirtualnym, kosztem bezpośrednich interakcji społecznych oraz aktywności fizycznej. Z kolei dostęp do smartfona i Internetu w czasie zajęć lekcyjnych utrudnia koncentrację oraz zaangażowanie ucznia na lekcji, a ponadto ułatwia oszukiwanie w czasie sprawdzianów. Dodatkowo możliwość nagrywania filmów i robienia zdjęć za pośrednictwem smartfona sprzyja zjawisku cyberprzemocy związanej m.in. z zamieszczaniem w sieci zdjęć lub nagrań, wykonanych bez zgody osób na nich widniejących.