Trybunał w Strasburgu odrzuca kolejne skargi na zakaz aborcji eugenicznej w Polsce

Adobe Stock

· Europejski Trybunał Praw Człowieka po raz kolejny odrzucił serię skarg na zakaz aborcji eugenicznej w Polsce, obowiązujący od wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2020 r.

· Skarżące twierdziły, że ochrona życia niepełnosprawnych dzieci nienarodzonych stanowi formę tortury oraz narusza ich prawo do prywatności.

· Trybunał wykazał, że nie wyjaśniły one, w jaki konkretnie sposób zostały pokrzywdzone tym zakazem, skoro większość z nich nawet nie była w ciąży.

· W sumie do ETPC wpłynęło około 1000 skarg w tego typu sprawach. Jak dotąd Trybunał nie uwzględnił ani jednej.

· Instytut Ordo Iuris systematycznie przystępuje do postępowań w tych sprawach jako przyjaciel sądu, występując w obronie prawa do życia dzieci nienarodzonych.

W 2020 r., po latach starań polskich środowisk pro life z Instytutem Ordo Iuris na czele, doszło do delegalizacji aborcji eugenicznej.  Był to skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22 października 2020, (K 1/20) stwierdzającego, że art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy aborcyjnej, dopuszczający uśmiercenie nienarodzonego dziecka z powodu jego „ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia” lub „nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu”, jest niezgodny z konstytucyjnym prawem każdego człowieka do życia.

Od tego czasu do dzisiaj, grupa około 1000 kobiet, w dużej mierze przedstawicielek lewicowych środowisk feministycznych, złożyła skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Zdaniem skarżących, ochrona życia niepełnosprawnych dzieci nienarodzonych narusza ich prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego (art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka) oraz zakaz tortur (art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka).

Instytut Ordo Iuris systematycznie przystępuje do postępowań w tych sprawach, występując jako przyjaciel sądu (np. tutaj i tutaj). W przedkładanych opiniach prawnych, Instytut wskazuje, że dzieci nienarodzone mają prawo do życia zagwarantowane przez art. 2 Konwencji. Oprócz tego, Ordo Iuris przywołuje orzecznictwo samego Trybunału, który jak dotąd systematycznie podkreślał, że z art. 8 Konwencji nie wynika prawo do aborcji. 

Wczoraj Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał za niedopuszczalne 8 skarg kobiet sporządzonych na tym samym szablonie przygotowanym przez Fundację na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny (FEDERA). Jest to organizacja pozarządową działającą na rzecz pozbawienia dzieci nienarodzonych prawa do życia i legalizacji aborcji na żądanie.

Z ośmiu skarżących, sześć w ogóle nie było w ciąży, a jedynie powoływały się one na „stres, strach, upokorzenie” wywołane delegalizacją aborcji eugenicznej w 2020 r. Pozostałe dwie skarżące były w ciąży, ale – jak same przyznawały w skargach – ich nienarodzone dzieci były zdrowe, więc nie planowały aborcji.

- Trybunał w Strasburgu nie mógł orzec inaczej, skargi były oczywiście niedopuszczalne w świetle art. 34 i 35 Konwencji. Skarżące zapomniały, że ETPC nie jest swego rodzaju sądem konstytucyjnym, kontrolującym zgodność prawa krajowego z Konwencją, a sądem faktu, który zajmuje się skargami na konkretne naruszenie praw konwencyjnych doznane przez konkretne osoby. W tym przypadku zaś skarżące, które nawet nie zamierzały poddać się aborcji eugenicznej, próbowały niejako „zaskarżyć” do ETPC polską ustawę regulującą kwestie ochrony życia, co jest niedozwolone – podkreśliła Weronika Przebierała, dyrektor Centrum Prawa Międzynarodowego Instytutu Ordo Iuris.

Postanowienie ETPC z 8 czerwca 2023 r. w sprawie A.M. i inni przeciwko Polsce.