Szansa na ograniczenie możliwości obchodzenia prawa przez zagraniczne media

Adobe Stock

• Do Sejmu wpłynął projekt zmian w ustawie o radiofonii i telewizji, który zrównuje pozycję prawną podmiotów zagranicznych i polskich (także z pośrednim kapitałowym udziałem osób zagranicznych).

• Obecnie przepisy ograniczają możliwość udzielania koncesji spółkom z udziałem osób zagranicznych spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego, pozostawiając jednak możliwość prostego obejścia tych ograniczeń.

• Polskie przepisy ograniczające udział podmiotów zagranicznych w krajowym rynku medialnym są bardziej liberalne niż analogiczne rozwiązania innych państw członkowskich UE.

• Instytut Ordo Iuris przygotował analizę prawną przybliżającą projektowane zmiany i skutki ich uchwalenia dla porządku prawnego i rynku medialnego.

• Prawnicy podkreślają m.in., że nowelizacja spowoduje lepszą kontrolę państwa nad strukturą rynku medialnego w Polsce i utrudni obchodzenie prawa przez podmioty mogące zagrażać interesowi państwowemu.

PRZECZYTAJ ANALIZĘ - LINK

„Sektor medialny należy uznać za strategicznie istotny dla bezpieczeństwa państwa. Nie może zatem dziwić, że organom państwowym takim jak Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji należy zapewnić prawną możliwość przeciwdziałania przejęciu kontroli nad podmiotami medialnymi zagranicznym podmiotom, w tym z państw stanowiących potencjalne zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa polskiego. Jednocześnie sposób wprowadzania zmian nie powinien naruszać praw słusznie nabytych, o ile za odstąpieniem od tej ochrony w konkretnym przypadku nie przemawia inna zasada prawnokonstytucyjna” – komentuje Łukasz Bernaciński, Dyrektor Centrum Analiz Legislacyjnych Ordo Iuris.

7 lipca do Sejmu wpłynął zgłoszony przez grupę posłów projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji (druk nr 1389). Projekt ma na celu wprowadzenie zmian w zakresie wymagań stawianych podmiotom zagranicznym starającym się o uzyskanie koncesji na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych na polskim rynku medialnym lub już ją posiadającym. Jak wskazują projektodawcy, nowelizacja ma umożliwić efektywne przeciwdziałanie przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji możliwości przejęcia kontroli nad nadawcami radiowymi i telewizyjnymi przez dowolne podmioty spoza Unii Europejskiej, w tym podmioty z państw stanowiących istotne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa. Zmiany wprowadzane projektem mają, w opinii jego twórców, doprowadzić także do identycznego, w świetle przepisów ustawy o radiofonii i telewizji, statusu prawnego spółek z siedzibą w Polsce i spółek z siedzibą w państwach Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).

Obecne przepisy ustawy medialnej ograniczają możliwość udzielania koncesji na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych spółkom z udziałem osób zagranicznych, których siedziba lub stałe miejsce zamieszkania znajduje się poza terytorium państw członkowskich EOG. Obowiązujące regulacje umożliwiają jednak łatwe obejście tych ograniczeń. Wystarczy, że podmiot spoza EOG założy spółkę w jednym z państw EOG i za jej pośrednictwem uzyska koncesję medialną w Polsce.

Ustawodawstwo szeregu państw europejskich przewiduje mechanizmy mające na celu ochronę rynku medialnego przed zbyt dużym udziałem podmiotów zagranicznych. Dopuszczalne limity udziału w przedsiębiorstwach nadawczych przez podmioty mające siedzibę w państwach spoza EOG wynoszą w Niemczech i Francji odpowiednio 10% i 20%. W Polsce limit ten stanowi obecnie 49%, po tym jak został w 2004 roku podniesiony z 33%.

Projekt nowelizacji uznawany jest za kontrowersyjny ze względu na aktualny skład właścicielski spółki TVN S.A. W tym przypadku, amerykański gigant medialny Discovery Inc. kontroluje polskiego nadawcę za pośrednictwem holenderskiej spółki Polish Television Holding BV, należącej do grupy Discovery. Instytut Ordo Iuris przygotował analizę prawną przybliżającą projektowane zmiany i skutki ich uchwalenia dla porządku prawnego i rynku medialnego.