Informujemy, że Pani/Pana dane osobowe są przetwarzane przez Fundację Instytut na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris z siedzibą w Warszawie przy ul. Zielnej 39, kod pocztowy 00-108 (administrator danych) w ramach utrzymywania stałego kontaktu z naszą Fundacją w związku z jej celami statutowymi, w szczególności poprzez informowanie o organizowanych akcjach społecznych. Podstawę prawną przetwarzania danych osobowych stanowi art. 6 ust. 1 lit. f rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO).

Podanie danych jest dobrowolne, niemniej bez ich wskazania nie jest możliwa realizacja usługi newslettera. Informujemy, że przysługuje Pani/Panu prawo dostępu do treści swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania, a także prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego.

Korzystanie z newslettera jest bezterminowe. W każdej chwili przysługuje Pani/Panu prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych. W takim przypadku dane wprowadzone przez Pana/Panią w procesie rejestracji zostaną usunięte niezwłocznie po upływie okresu przedawnienia ewentualnych roszczeń i uprawnień przewidzianego w Kodeksie cywilnym.

Do Pani/Pana danych osobowych mogą mieć również dostęp podmioty świadczące na naszą rzecz usługi w szczególności hostingowe, informatyczne, drukarskie, wysyłkowe, płatnicze. prawnicze, księgowe, kadrowe.

Podane dane osobowe mogą być przetwarzane w sposób zautomatyzowany, w tym również w formie profilowania. Jednak decyzje dotyczące indywidualnej osoby, związane z tym przetwarzaniem nie będą zautomatyzowane.

W razie jakichkolwiek żądań, pytań lub wątpliwości co do przetwarzania Pani/Pana danych osobowych prosimy o kontakt z wyznaczonym przez nas Inspektorem Ochrony Danych pisząc na adres siedziby Fundacji: ul. Zielna 39, 00-108 Warszawa, z dopiskiem „Inspektor Ochrony Danych” lub na adres poczty elektronicznej [email protected]

Przejdź do treści
PL | EN
Facebook Twitter Youtube

Opinia w sprawie zapewnienia kapelanom szpitalnym bezpiecznych i higienicznych warunków pracy

Data publikacji: 06.08.2021

Główne tezy opinii:

1. Kapelani szpitalni powinni mieć zapewniony dostęp do pomieszczeń higienicznosanitarnych na równi z innymi pracownikami.

2. Pomieszczenia czasowej pracy przyznane kapelanom szpitalnym powinny spełniać wymogi bhp i być dostosowane do wykonywanej w nich pracy.

3. Pracodawca zobowiązany jest nie tylko do realizacji powszechnie obowiązujących przepisów bhp, ale także do zagwarantowania faktycznego bezpieczeństwa pracy.

Na mocy postanowień Konkordatu zawartego między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z dnia 28 lipca 1993 r. Rzeczpospolita Polska ma obowiązek zapewnienia warunków do wykonywania praktyk religijnych i korzystania z posług religijnych osobom przebywającym w zakładach penitencjarnych, wychowawczych, resocjalizacyjnych oraz opieki zdrowotnej i społecznej, a także w innych zakładach i posługach tego rodzaju. Dla realizacji tych uprawnień biskup diecezjalny kieruje kapelanów, z którymi odpowiednia instytucja zawiera stosowną umowę[1].

Konstytucja Rzeczypospolitej gwarantuje każdemu prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy[2]. Zgodnie z art. 15 kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy[3]. To pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy[4]. Ponadto pracodawca jest obowiązany zapewniać pomieszczenia pracy odpowiednie do rodzaju wykonywanych prac i liczby zatrudnionych pracowników[5].

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy przez pojęcie „pomieszczenia pracy” rozumie pomieszczenie przeznaczone na pobyt pracowników, w którym wykonywana jest praca[6]. Jednocześnie niniejsze rozporządzenie zawiera definicję „pomieszczenia czasowej pracy”, przez które to pojęcie rozumie się pomieszczenie pracy, w którym łączny czas przebywania tego samego pracownika w ciągu jednej doby trwa od 2 do 4 godzin[7].

Kapelani szpitalni znaczną część czasu pracy spędzają na salach szpitalnych i w kaplicy, gdzie pełnią swą posługę. Jednakże wykonują oni również czynności biurowe takie jak wydawanie zaświadczeń, prowadzenie dokumentacji, kancelarii i inne. W związku z tym kapelani szpitalni ze względu na charakter wykonywanej pracy, wymagają zapewnienia odpowiedniego pomieszczenia, spełniającego wymogi bezpieczeństwa i higieny pracy. Ponadto powinni oni mieć zapewniony dostęp do szatni, ustępów, jadalni i innych pomieszczeń higienicznosanitarnych na równi z pozostałymi pracownikami.

Pomieszczenia pracy i ich wyposażenie powinny zapewniać pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. W szczególności w pomieszczeniach pracy należy zapewnić oświetlenie naturalne i sztuczne, odpowiednią temperaturę, wymianę powietrza oraz zabezpieczenie przed wilgocią, niekorzystnymi warunkami cieplnymi i nasłonecznieniem, drganiami oraz innymi czynnikami szkodliwymi dla zdrowia i uciążliwościami[8].

Powierzchnia i wysokość pomieszczeń pracy powinny zapewniać spełnienie wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy, z uwzględnieniem rodzaju wykonywanej pracy, stosowanych technologii oraz czasu przebywania pracowników w tych pomieszczeniach[9]. Wysokość pomieszczenia czasowej pracy nie może być co do zasady mniejsza niż 2,2 m w świetle[10]. W pomieszczeniach pracy, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna, i w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18 °C (291 K)[11]. Stanowiska pracy powinny być urządzone stosownie do rodzaju wykonywanych na nich czynności oraz psychofizycznych właściwości pracowników, przy czym wymiary wolnej (niezajętej przez urządzenia) powierzchni stanowiska pracy powinny zapewnić pracownikom swobodę ruchu wystarczającą do wykonywania pracy w sposób bezpieczny, z uwzględnieniem wymagań ergonomii[12].

Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom pomieszczenia i urządzenia higienicznosanitarne, środki higieny osobistej, a także wodę zdatną do picia lub inne napoje[13]. Każdy pracownik powinien mieć dostęp do pomieszczeń higiencznosanitarnych, a w szczególności do szatni, umywalni i jadalni. Pomieszczenia higienicznosanitarne mogą być wspólne, jednak szatnie, umywalnie, pomieszczenia z natryskami i ustępy powinny być urządzone oddzielnie dla kobiet i mężczyzn[14]. Odzież powinna być co do zasady przechowywana w szatniach, jednak pracownicy zatrudnieni w pomieszczeniach biurowych mogą przechowywać swoją odzież w przeznaczonych do tego miejscach w pomieszczeniach pracy[15]. Szatnia odzieży własnej pracowników powinna być wyposażona w szafy przeznaczone do indywidualnego użytku każdego pracownika, a w pomieszczeniu szatni powinno przypadać co najmniej 0,3 m2 wolnej powierzchni podłogi na każdego pracownika korzystającego z tej szatni[16]. Na każdych trzydziestu mężczyzn lub na każde dwadzieścia kobiet jednocześnie zatrudnionych przy pracach biurowych lub w warunkach zbliżonych do tych prac powinna przypadać co najmniej jedna umywalka[17]. Ustępy powinny być zlokalizowane w odległości nie większej niż 75 m od stanowiska pracy[18]. Pracodawca zatrudniający powyżej dwudziestu pracowników na jednej zmianie powinien zapewnić pracownikom pomieszczenie do spożywania posiłków (jadalnię)[19].

Pracodawca jest zobowiązany spełnić szereg innych wymogów określonych przepisami powszechnie obowiązującego prawa, które nie zostały wymienione w niniejszej opinii, a ponadto dokładać własnych starań do zapewnienia pracownikom możliwe bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

Podkreślenia wymaga, że „obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy mają charakter bezwarunkowy (obciążają pracodawcę niezależnie od sposobu spełniania świadczenia przez pracownika), niepodzielny (działania i zaniechania innych podmiotów nie zwalniają pracodawcy od odpowiedzialności za stan bhp w miejscu pracy), realny (muszą być wykonane w naturze, bez możliwości wykonania zastępczego w postaci wypłaty równowartości nieotrzymanego świadczenia) oraz podwójnie zakwalifikowany (są powinnościami ze stosunku pracy o charakterze zobowiązanym wobec pracownika i publicznoprawnym wobec państwa, którego wykonanie jest zabezpieczone nadzorem państwowym)”[20].

Obowiązki pracodawcy w tym zakresie potwierdzają także przepisy prawa międzynarodowego (art. 7b i art. 12 Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych otwartego do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r., Dz. U. z 1977 r. Nr 38, poz. 170), europejskiego (art. 3 Europejskiej Karty Społecznej sporządzonej w Turynie dnia 18 października 1961 r., Dz. U. z 1999 r. Nr 8, poz. 68), a także unijnego (art. 31 ust. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej Dz. U. z 2009 r. Nr 203, poz. 1569). Dlatego też w orzecznictwie wskazuje się, że „zapewnienie bezpieczeństwa w pracy jest wartością powszechną, nie wynika wyłącznie z kontraktu”[21].

Co więcej pracodawca zobowiązany jest nie tylko do realizacji powszechnie obowiązujących przepisów BHP, ale także zagwarantowania faktycznego bezpieczeństwa pracy[22]. Jak zaznaczył Sąd Najwyższy „pracodawca w wypełnieniu postanowień art. 15 k.p. i art. 94 pkt 4 k.p. nie może poprzestać na respektowaniu wiążących w tej materii reguł prawnych. Naruszeniem powinności będzie również nieuwzględnienie norm technicznych, a także ignorowanie poziomu nauki i techniki, nawet jeśli nie znajdują one potwierdzenia w obowiązujących przepisach”[23]. W innym orzeczeniu Sąd Najwyższy podkreślił, że „prawdopodobieństwo pojawienia się po stronie pracownika szkody powinno intensyfikować starania zatrudniającego”[24].

Z tego względu „niepodjęcie możliwych, dyktowanych doświadczeniem życiowym oraz dbałością o zdrowie i życie osób pozostających w sferze działania zakładu pracy działań zapobiegających naruszeniu tych dóbr jest samo w sobie naruszeniem porządku prawnego, uzasadniającym jego kwalifikację jako deliktu”[25].

Ignorowanie próśb pracownika o przystosowanie pomieszczenia do charakteru wykonywanej pracy i przepisów obowiązujących w tym zakresie należy zatem uznać za okoliczność zaostrzającą odpowiedzialność pracodawcy. W przypadku przyjmowania interesantów przez kapelanów szpitalnych w pomieszczeniu do tego nieprzystosowanym zwiększa się natomiast krąg osób potencjalnie zagrożonych.

Mając powyższe na uwadze, szpital zobowiązany jest zapewnić kapelanom pomieszczenie odpowiadające przepisom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, aby mogli oni godnie pełnić swą posługę, wykonując powierzone im obowiązki wynikające z łączącej strony umowy oraz rodzaju, charakteru i specyfiki tej pracy.

 

 

[1] Art. 17 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisanego w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r., (Dz.U. 1998 nr 51 poz. 318).

[2] Art. 66 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483).

[3] Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141), zwana dalej: kodeks pracy.

[4] Art. 207 § 1 kodeksu pracy.

[5] Art. 214 § 1 kodeksu pracy.

[6] § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny, (Dz.U.2003.169.1650), zwanego dalej Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[7] § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[8] § 15 ust. 1 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[9] § 19 ust. 1 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[10] § 20 ust. 4 pkt 1 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[11] § 30 zd. 2. Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[12] § 45 ust. 1 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[13] § 111 ust. 1, § 112 i § 115 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[14] Załącznik nr 3 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny, (Dz.U.2003.169.1650), zwany dalej: złącznikiem nr 3 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[15] § 4 ust. 1 i 2 złącznika nr 3 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[16] § 11 ust. 1 złącznika nr 3 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[17] § 19 ust. 2 złącznika nr 3 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[18] § 25 ust. 1 złącznika nr 3 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[19] § 29 ust. 1 złącznika nr 3 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

[20] Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 26 kwietnia 2006 r., w sprawie sygn. akt IV SA/Wr 305/05.

[21] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2016 r., w sprawie sygn. akt III PK 146/15.

[22] Ibidem.

[23] Ibidem.

[24] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2011 r., sygn. akt II PK 175/10.

[25] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1979 r., sygn. akt IV CR 447/79.

Edukacja

Na co zezwala i czego zakazuje nauczycielom nowe rozporządzenie dotyczące prac domowych

Pierwszego kwietnia wejdą w życie regulacje przewidujące ograniczenia dla nauczycieli w szkołach podstawowych. Dotyczą one możliwości zadawania i oceniania prac domowych. W klasach I-III zabronione będzie zadawanie uczniom pisemnych i praktyczno-technicznych prac domowych z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą, czyli np. umiejętność pisania. W klasach IV-VIII pisemne i praktyczno-techniczne prace domowe będą mogły być proponowane do wykonania przez nauczyciela, ale nie będą one obowiązkowe dla ucznia i nie będą podlegały ocenie.

Czytaj Więcej

Wolność religii w szkole

Prawo ucznia do udziału w rekolekcjach. Analiza zarzutów stawianych dyrektorom szkół przez niektóre organizacje pozarządowe

Główne tezy

· Rekolekcje mogą być organizowane na terenie szkoły.

· Każdy uczeń, który tego chce może uczestniczyć w rekolekcjach. Fakt uczęszczania bądź nieuczęszczania na lekcje religii nie ma znaczenia.

· Niepowiadomienie dyrektora szkoły z miesięcznym wyprzedzeniem o terminie rekolekcji nie uniemożliwia ich organizacji.

Czytaj Więcej

Ochrona życia

Zagrożenie zdrowia psychicznego kobiety ciężarnej jako przesłanka legalizująca aborcję

· Od czasu wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku uznającego niezgodność z Konstytucją aborcji eugenicznej, podejmowane są próby rozszerzającej interpretacji przesłanki zagrożenia zdrowia kobiety. Miałaby ona uzasadniać poszerzenie dostępu do aborcji w Polsce.

Czytaj Więcej

Ochrona życia

Analiza projektu Paktu ONZ na rzecz Prawa do Rozwoju

· W Grupie Roboczej Rady Praw Człowieka ONZ trwają prace nad projektem nowego traktatu międzynarodowego - Paktu na rzecz Prawa do Rozwoju.

Czytaj Więcej