Edukacja i migracja w świetle działań Unii Europejskiej. Ordo Iuris na konferencji w Szydłowcu

Adobe Stock

• W przestrzeni publicznej trwa dyskusja na temat działań Unii Europejskiej ograniczających suwerenność państw w obszarach takich jak polityka migracyjna czy edukacja.

• Temu zagadnieniu poświęcona była konferencja „Europejski Obszar Edukacyjny i pakt o migracji - postęp czy degradacja społeczeństwa polskiego?”, zorganizowana w Szydłowcu.

• W wydarzeniu wziął udział Patryk Ignaszczak z Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris. Tematem jego wystąpienia były kwestie dotyczące unijnego Paktu o migracji i azylu.

• W swoim wystąpieniu analityk zaprezentował najważniejsze informacje dotyczące charakteru prawnego Paktu, zawartego w nim tzw. mechanizmu solidarności oraz kwestie dotyczące wejścia w życie postanowień przepisów unijnych.

• W trakcie wydarzenia dużym zainteresowaniem cieszył się przygotowany przez ekspertów Instytutu raport, zatytułowany „Pakt migracyjny oraz ochrona polskiej granicy w pytaniach i odpowiedziach”.

Tematyka konferencji zorganizowanej 5 kwietnia w Szydłowcu koncentrowała się wokół dwóch głównych zagadnień: promowanych przez aktualny rząd zmian w polityce edukacyjnej oraz niedawno przyjętego unijnego Paktu o migracji i azylu. Wydarzenie zorganizowała Wataha Głosu Obywatelskiego.

Dlatego też w trakcie wydarzenia poszczególni prelegenci odnosili się do szeregu różnych kwestii związanych z tą problematyką. Dr Marzena Dobner zaprezentowała i omówiła najważniejsze kwestie dotyczące tzw. edukacji inkluzywnej, polegającej na włączaniu osób z różnymi deficytami w społeczeństwo. Wyjaśniła ona również terminologię związaną z tą problematyką, jak np. „specjalne potrzeby edukacyjne” czy „niepełnosprawność”. W dalszej kolejności dr Dobner przedstawiła statystyki dotyczące udziału osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wśród ogólnej liczby uczniów, rodzajów niepełnosprawności oraz finansowania edukacji specjalnej.

Kolejny prelegentem była Agnieszka Wolska, która połączyła się z uczestnikami konferencji zdalnie. Mieszkająca w Kolonii dziennikarka przedstawiła szereg zagadnień związanych z wprowadzeniem w Niemczech tzw. edukacji seksualnej do programów nauczania.  Wskazała ponadto na kontrowersje dotyczące organizowania lekcji z tego przedmiotu, podając za przykład grafiki z podręczników do edukacji seksualnej promujące multikulturalizm, „nietradycyjne formy rodzin” oraz seksualizujące najmłodszych.

W dalszej kolejności głos zabrał Patryk Ignaszczak, analityk w Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris, który mówił o unijnym Pakcie o migracji i azylu. W swoim wystąpieniu prawnik omówił najważniejsze kwestie dotyczące charakteru prawnego Paktu, związanego z nim tzw. mechanizmu solidarności oraz kwestii ewentualnego zwolnienia Polski z jego postanowień, dotyczących relokacji imigrantów.

– W teorii każde państwo członkowskie ma możliwość skorzystania z opcji „opt-out” z mechanizmu solidarności, o ile spełni określone prawnie warunki. Polska ma zatem szanse na zwolnienie z udziału w mechanizmie solidarności, a nawet sama może ubiegać się o uzyskanie pomocy od innych państw w zaradzeniu sytuacji na granicy polsko-białoruskiej. Rozstrzygnięcia pozostają jednak w rękach większości i zależą od decyzji politycznej Rady UE, a także od zdolności negocjacyjnych polskiego rządu, który będzie musiał przekonać większość państw członkowskich o powadze sytuacji migracyjnej w Polsce” - zauważył prawnik.

Podkreślił on również, iż sposób sformułowania kryteriów oceny sytuacji migracyjnej nie jest korzystny dla Polski. Kładzie się w nich bowiem nacisk na liczbę przyjmowanych imigrantów w danym roku i roku poprzednim oraz na liczbę wniosków azylowych do rozpatrzenia, natomiast mniejsze znaczenie ma to, ilu imigrantów dany kraj przyjął już wcześniej. 

– To ostatnie jest szczególnie ważne w kontekście uchodźców, których Polska przyjęła z Ukrainy po rosyjskiej agresji na ten kraj w 2022 roku – podkreślił analityk.

W dalszej części konferencji przedstawiciel Ordo Iuris odpowiedział na pytania publiczności, dotyczące różnych aspektów unijnego Paktu o migracji i azylu, w tym kwestii jego obowiązywania czy odpowiedzialności Polski za nieprzestrzeganie jego postanowień.

– Zasadniczo każde naruszenie prawa UE może być podstawą do wszczęcia przez Komisję Europejską postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom oraz nałożenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej kar finansowych na dane państwo członkowskie – wskazał Ignaszczak.

W trakcie wydarzenia sporym zainteresowaniem cieszył się raport przygotowany przez ekspertów Instytutu, dotyczący najważniejszych aspektów Paktu o migracji i azylu.

– Konferencję w Szydłowcu warto odnotować z kilku powodów. Po pierwsze, widać wyraźny wzrost zainteresowania problematyką dotyczącą edukacji oraz szeroko rozumianej migracji, czego przykładem mogą być chociażby niedawne wypowiedzi przedstawicieli dwóch głównych partii politycznych. Z jednej strony, Rafał Trzaskowski deklaruje, iż Polska będzie zwolniona z mechanizmu relokacji imigrantów ze względu na dużą liczbę uchodźców przyjętych z Ukrainy, z drugiej, Karol Nawrocki wprost nawołuje do wypowiedzenia Paktu o migracji i azylu. Tak więc tematyka dotycząca migracji stała się jednym z głównych przedmiotów aktualnej kampanii prezydenckiej w Polsce. Po drugie, trzeba również zwrócić uwagę na miejsce zorganizowania konferencji, którym nie była stolica Polski czy duże miasto wojewódzkie, lecz będący siedzibą powiatu Szydłowiec. Cieszy więc, że tego typu wydarzenia są organizowane coraz częściej także w mniejszych ośrodkach, przy zaangażowaniu lokalnej społeczności – komentuje Patryk Ignaszczak.