homoseksualizm

Senat odrzucił poprawki do ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego, które miały uniemożliwić niezgodne z polskim porządkiem publicznym wykorzystywanie „zaświadczeń o stanie cywilnym”. Zaświadczenia w przyjętej formie pozwolą obywatelom Polski na zawieranie za granicą małżeństw homoseksualnych i poligamicznych oraz związków partnerskich. Wyjaśnienia MSW przedstawione podczas debaty zawierały szereg poważnych uchybień merytorycznych.

Jak informował Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris, wprowadzenie „zaświadczeń o stanie cywilnym” w formie przyjętej przez Sejm pozwoli obywatelom Polski na zawieranie za granicą małżeństw jednopłciowych i poligamicznych oraz związków partnerskich. Na problem ten zwracano uwagę podczas prac komisji sejmowych i senackich.

Owocem obrad senackiej Komisji Samorządu Terytorialnego była propozycja poprawki uniemożliwiającej wykorzystywanie zaświadczeń o stanie cywilnym w sposób niezgodny z prawem. Miało temu służyć umieszczenie w treści zaświadczeń informacji, że nie mogą one służyć zawarciu małżeństwa lub związku partnerskiego. Poprawka nie uzyskała jednak wystarczającego poparcia podczas środowego posiedzenia połączonych Komisji ustawodawczej i Komisji ustawodawczej. Poparło ją 9 senatorów, a 9 zagłosowało przeciw. Nie uzyskała także wystarczającego poparcia na plenarnym posiedzeniu Senatu.

Zdziwienie budzi w sprzeciw przedstawiciela MSW wobec zaproponowanej propozycji tej poprawki oraz przedstawione podczas senackiej debaty wyjaśnienie tego stanowiska. Umieszczenie w treści zaświadczenia informacji, do jakich celów nie może być ono wykorzystane, pozostawałyby w pełnej zgodności z oficjalnym uzasadnieniem projektu ustawy przygotowanym przez MSW. Podnoszono w nim, że nowe zaświadczenie ma być wprowadzone dla załatwiania spraw „socjalnych i podatkowych”, a nie do zawarcia małżeństwa za granicą – do czego wykorzystuje się inne zaświadczenia.

Wiceminister Stachańczyk bagatelizował zarazem niebezpieczeństwa wynikające z wprowadzenia nowych zaświadczeń dla polskiego prawa rodzinnego. Jego zdaniem, wprowadzenie zaświadczeń o stanie cywilnym ma służyć jedynie ułatwieniu Polakom załatwiania prostych spraw urzędowych i nie zmieni nic w stosunku do obecnego stanu prawnego. Przedstawiciel MSW powoływał się na przykład  Szkocji, twierdząc,  że do zawarcia związku małżeńskiego w tym kraju wystarczy sam dowód tożsamości. Tymczasem obowiązujący w tym kraju Marriage (Scotland) Act z 1977 r. wymienia w art. 3 cały szereg dokumentów niezbędnych do zawarcia małżeństwa, w tym zaświadczenia, które musi wydać państwo pochodzenia współmałżonka będącego obcokrajowcem.

Podczas dyskusji na posiedzeniu plenarnym senatorowie zwracali uwagę na niebezpieczeństwa dla polskiego systemu prawnego związane z wprowadzeniem nowych zaświadczeń. Wskazywano, że nowe zaświadczenia w kształcie proponowanym przez MSW nie tylko pozwolą obywatelom Polski zawierać za granicą związki rażąco godzące w polski porządek prawny, ale mogą stać się także istotnym krokiem do uznania takich związków w polskim prawie wewnętrznym. Już teraz można przewidzieć, że pary jednopłciowe, które zawarły sprzeczny z prawem polskim związek małżeński za granicą, żądać będą przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznania, że Polska nie uznając legalnie zawartych przez nich małżeństw, narusza zakaz dyskryminacji łamiąc zasadę swobodnego przepływu osób, która obowiązuje Polskę jako członka UE.Wskazywano tym samym, na trudne obecnie do przewidzenia skutki wprowadzenia do obiegu prawnego zaświadczeń.

Jan Maria Jackowski zaproponował w imieniu grupy senatorów drugą poprawkę, która miała na celu całkowitą rezygnację z „zaświadczeń o stanie cywilnym”. Także ta poprawka nie uzyskała w Senacie wymaganej większości głosów.

Podczas jutrzejszego posiedzenia senacka Komisja ustawodawcza będzie rozpatrywać ustawę Prawo o aktach stanu cywilnego (druk senacki 729), która przewiduje wprowadzenie „zaświadczeń o stanie cywilnym" pozwalających na obejście polskiego prawa.

Jak już informowaliśmy, główną funkcją nowych „zaświadczeń” będzie umożliwienie zawierania związków małżeńskich i związków partnerskich sprzecznych z polskim porządkiem publicznym (zarówno homoseksualnych jak i poligamicznych). Stanowi to ustawową instytucjonalizację mechanizmu obejścia polskich unormowań konstytucyjnych poświadczających tożsamość małżeństwa jako związku jednej kobiety i jednego mężczyzny (art. 18 Konstytucji RP).

Jeśli proponowane rozwiązanie zostanie przyjęte, polskie sądy będą musiały zdecydować, jak traktować „małżeństwo” homoseksualne zawarte np. w Belgii na podstawie polskich dokumentów urzędowych. Odmawiając traktowania takich związków jak małżeństwa, Polska może narazić się na unijne sankcje za praktyki dyskryminacyjne w kontekście obowiązującej Polskę zasady swobodnego przepływu osób wewnątrz UE. W skrajnych sytuacjach może to prowadzić nawet do konieczności przyzwolenia na adopcję dzieci przez takie związki.

Prace nad ustawą przebiegają w niezwykle szybkim tempie. Sejm przyjął projekt na początku października, zupełnie ignorując kilkadziesiąt tysięcy głosów sprzeciwu wyrażonych przez obywateli. Posłowie odrzucili również poprawki, które miały na celu usunięcie z projektu ustawy przepisów wprowadzających nowe zaświadczenia pozwalające na obejście Konstytucji. Eksperci Instytutu Ordo Iuris chcieli podczas obrad sejmowej Komisji spraw wewnętrznych przedstawić merytoryczne argumenty przeciwko przyjęciu rozwiązań podważających konstytucyjnie poświadczoną tożsamość małżeństwa, ale bezpodstawnie odmówiono im uczestnictwa w posiedzeniu.

Rząd nie tylko spieszy się z wprowadzeniem ustawy, ale ukrywa przed społeczeństwem rzeczywisty cel wprowadzenia „zaświadczeń o stanie cywilnym”. Podczas debaty w sejmowej komisji przedstawiciel Ministerstwa Spraw Wewnętrznych dowodził, że wprowadzenie nowych zaświadczeń nie ułatwi obywatelom Polski zawierania „małżeństw" jednopłciowych i poligamicznych. Tymczasem jeszcze przed rokiem urzędnicy MSW zapewniali, że wprowadzenie „zaświadczeń o stanie cywilnym” pozwoli obywatelom Polski na zawieranie małżeństw jednopłciowych poza granicami kraju. Stanowisko to było przez MSW powtarzane wielokrotnie.

Teraz ustawą zajmie się senacka Komisja ustawodawcza, której posiedzenie zostało przyspieszone i odbędzie się już we środę 22 października.

Poprzez petycję internetową można zaapelować do senatorów aby przyjęli poprawkę do ustawy, która wyraźnie wyklucza możliwość posłużenia się „zaświadczeniem o stanie cywilnym” w celu obejścia art. 18 konstytucji zastrzegając, że nie może ono służyć zawarciu związku małżeńskiego lub innego związku cywilnego symulującego małżeństwo.

Dzisiaj Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zaprzecza, że „zaświadczenia o stanie cywilnym”, które wprowadzić chce rząd, umożliwią zawieranie małżeństw jednopłciowych za granicą. Jednak jeszcze rok temu sami urzędnicy MSW dowodzili, że nowe zaświadczenia są projektowane właśnie po to, aby umożliwić obywatelom Polski zawieranie małżeństw jednopłciowych w państwach, w których zostały one zinstytucjonalizowane. W piątek 10 października Sejm będzie głosował nad projektem ustawy.

Jak informował Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris, podstawową funkcją wprowadzanych „zaświadczeń o stanie cywilnym” jest umożliwienie wchodzenia w związki jednopłciowe lub poligamiczne, które godzą w konstytucyjnie poświadczoną tożsamość małżeństwa jako związku jednej kobiety i jednego mężczyzny.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w ostatnich tygodniach konsekwentnie zaprzecza, że nowe zaświadczenia otworzą furtkę do zawierania przez obywateli Polski małżeństw poligamicznych i jednopłciowych za granicą. W uzasadnieniu projektu nowej Ustawy o stanie cywilnym można przeczytać, że zaświadczenia o stanie cywilnym będą służyły „na użytek wielu spraw, m.in. podatkowych, ubezpieczeniowych, socjalnych”, chociaż projektodawca w żaden sposób nie uprawdopodabnia, do jakich konkretnie celów tego rodzaju zaświadczenia mogłyby być przydatne. We wrześniu podczas obrad sejmowej Komisji Spraw Wewnętrznych przedstawiciel MSW, sekretarz stanu Piotr Stacheńczyk dowodził, że wprowadzenie nowych zaświadczeń nie ułatwi obywatelom Polski zawierania małżeństw jednopłciowych i małżeństw poligamicznych. Na początku października w wypowiedzi dla „Dziennika Gazety Prawnej” rzeczniczka MSW Małgorzata Woźniak także dowodziła, że wprowadzenie zaświadczeń o stanie cywilnym nie poszerzy możliwości zawierania przez Polaków za granicą małżeństw jednopłciowych oraz podawała niezgodne z prawdą informacje, że w krajach takich jak Francja, Szkocja czy Hiszpania do zawarcia małżeństwa wystarczy przedstawienie dowodu osobistego lub dokumentu podróży (sic!), a w związku z tym nie są w tych państwach wymagane żadne dodatkowe zaświadczenia wydawane przez państwo pochodzenia przyszłego współmałżonka.

Tymczasem jeszcze przed rokiem urzędnicy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych zapewniali, że wprowadzenie nowych zaświadczeń ułatwi obywatelom Polski zawieranie małżeństw jednopłciowych poza granicami kraju. Stanowisko to było przez MSW powtarzane wielokrotnie.W piśmie z 27 sierpnia 2013 r. adresowanym do Wiceprezes Zarządu Kampanii Przeciw Homofobii ówczesna dyrektor Departamentu Spraw Obywatelskich MSW Małgorzata Piotrak pisała, że ministerstwo zawiesiło prace nad wykreśleniem z zaświadczenia o zdolności prawnej do zawarcia małżeństwa za granicą rubryki zawierającej nazwisko przyszłego współmałżonka wnioskodawcy (co miało umożliwić wydawanie tego rodzaju zaświadczeń osobom planującym zawarcie małżeństw jednopłciowych), ponieważ resort planuje wprowadzenie do obrotu prawnego zaświadczeń o stanie cywilnym.

Już rok wcześniej, 4 lipca 2012 r., Roman Dmowski, podsekretarz stanu w MSW, w odpowiedzi na interpelację posła Roberta Biedronia przekonywał, że usunięcie z zaświadczenia o zdolności prawnej do zawarcia małżeństwa rubryki zawierającej nazwisko przyszłego współmałżonka wnioskodawcy jest niecelowe, ponieważ resort rozpoczął pracę nad wprowadzeniem zaświadczenia o stanie cywilnym. Stanowisko to podtrzymał on w odpowiedzi na kolejną interpelację posła Biedronia, przedstawionej 6 sierpnia 2012 r. W obu wypowiedziach podkreślał, że wprowadzenie zaświadczeń o stanie cywilnych rozwiąże problemy wynikające z sytuacji, w której polscy urzędnicy stanu cywilnego nie wydają osobom planującym zawarcie za granicą jednopłciowych związków partnerskich niezbędnych do tego celu zaświadczeń.