Informujemy, że Pani/Pana dane osobowe są przetwarzane przez Fundację Instytut na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris z siedzibą w Warszawie przy ul. Zielnej 39, kod pocztowy 00-108 (administrator danych) w ramach utrzymywania stałego kontaktu z naszą Fundacją w związku z jej celami statutowymi, w szczególności poprzez informowanie o organizowanych akcjach społecznych. Podstawę prawną przetwarzania danych osobowych stanowi art. 6 ust. 1 lit. f rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO).

Podanie danych jest dobrowolne, niemniej bez ich wskazania nie jest możliwa realizacja usługi newslettera. Informujemy, że przysługuje Pani/Panu prawo dostępu do treści swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania, a także prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego.

Korzystanie z newslettera jest bezterminowe. W każdej chwili przysługuje Pani/Panu prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych. W takim przypadku dane wprowadzone przez Pana/Panią w procesie rejestracji zostaną usunięte niezwłocznie po upływie okresu przedawnienia ewentualnych roszczeń i uprawnień przewidzianego w Kodeksie cywilnym.

Do Pani/Pana danych osobowych mogą mieć również dostęp podmioty świadczące na naszą rzecz usługi w szczególności hostingowe, informatyczne, drukarskie, wysyłkowe, płatnicze. prawnicze, księgowe, kadrowe.

Podane dane osobowe mogą być przetwarzane w sposób zautomatyzowany, w tym również w formie profilowania. Jednak decyzje dotyczące indywidualnej osoby, związane z tym przetwarzaniem nie będą zautomatyzowane.

W razie jakichkolwiek żądań, pytań lub wątpliwości co do przetwarzania Pani/Pana danych osobowych prosimy o kontakt z wyznaczonym przez nas Inspektorem Ochrony Danych pisząc na adres siedziby Fundacji: ul. Zielna 39, 00-108 Warszawa, z dopiskiem „Inspektor Ochrony Danych” lub na adres poczty elektronicznej [email protected]

Przejdź do treści
PL | EN
Facebook Twitter Youtube
oświata

oświata

Wolność religii w szkole

08.11.2018

Analiza podstaw prawnych obecności treści religijnych w szkole (poza edukacją religijną)

Przede wszystkim należy podkreślić dwie podstawowe sprawy: zgodnie z Konstytucją RP z 1997 r. (i innymi przepisami prawa), szkoła może być miejscem ekspresji religijnej, zaś samo nawiązanie do postaci związanej z Kościołem Katolickim, omawianie jej dorobku, np. podczas lekcji, czy w formie gazetki szkolnej nie oznacza zmuszania kogokolwiek do praktyk religijnych.

Czytaj Więcej
Wolność religii w szkole

12.12.2017

Opinia prawna o zgodności z prawem wystawiania jasełek i śpiewania kolęd w szkole i przedszkolu

W pierwszej kolejności należy podnieść, że Polska jest demokratycznym państwem prawnym, a więc szeroko rozumiane organy i instytucje publiczne, w tym przedszkola, mają obowiązek przestrzegać obowiązującego porządku prawnego.
Czytaj Więcej
Edukacja

20.09.2016

Analiza projektu zmiany ustawy o systemie oświaty i niektórych innych ustaw

Głównym uzasadnieniem projektu nowelizacji ustawy o systemie oświaty jest wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, w którym zakwestionowany został art. 22 ust. 2 pkt 4 ustawy o systemie oświaty
Czytaj Więcej

Radykalne obniżenie przez MEN wysokości subwencji oświatowej na uczniów korzystających z edukacji domowej budzi szereg wątpliwości

Dodane przez ordoiuris.admin - czw., 12/31/2015 - 12:53

Ministerstwo Edukacji Narodowej zdecydowało o radykalnym obniżeniu wysokości subwencji oświatowej na uczniów korzystających z edukacji domowej. Przyjęte rozwiązania, które mogą istotnie ograniczyć dostępność edukacji domowej, budzą szereg zastrzeżeń ekonomicznych i prawnych.

 

Rozporządzenie z 22 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2016 przewiduje obniżenie kwoty subwencji dla uczniów spełniających obowiązek szkolny poza szkołą do poziomu 0,6 kwoty obecnie naliczanej. Ponadto, Ministerstwo odbiera uczniom spełniającym obowiązek szkolny poza szkołą środki finansowe przypadające szkole ze względu na jej zlokalizowanie na terenach wiejskich lub w miastach do 5 000 mieszkańców. W konsekwencji, ogólna kwota dotacji uzyskiwana na uczniów kształcących się w ramach edukacji domowej spadnie w stosunku do 2015 r. w niektórych przypadkach aż o 57%.

 

Wskazane zmiany uzasadniać miałoby, niepoparte niestety wiarygodnymi wyliczeniami szczegółowymi, stwierdzenie o rzekomo mniejszych kosztach wiążących się z nauką tej grupy uczniów.


Zgodnie z art. 16 ust. 8 ustawy o systemie oświaty, prowadzenie nauczania domowego uwarunkowane jest wcześniejszą zgodą wydawaną w formie decyzji przez dyrektora szkoły, do której dziecko zostało przyjęte. Po wprowadzeniu nowych regulacji dyrektorzy szkół, nie chcąc utracić części dotacji przypadającej na danego ucznia, mogą być bardziej skłonni do wydawania decyzji odmownych.


Tymczasem już sam obowiązek ubiegania się o zgodę na nauczanie dzieci w domu budzi poważne wątpliwości natury konstytucyjnej. Art. 48. ust. 1 Konstytucji RP stanowi, iż rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Prawo to pociąga za sobą pierwszeństwo w decydowaniu o kształcie edukacji [1]. Edukacja i wychowanie są ze sobą nierozerwalnie sprzężone. Wybór formy i treści kształcenia idzie w parze z wyborem modelu wychowania i metod wychowawczych. Prawa tego nie ogranicza w żaden sposób art. 70. Konstytucji, który stanowi: „Każdy ma prawo do nauki. Nauka do 18 roku życia jest obowiązkowa. Sposób wykonania obowiązku szkolnego określa ustawa”. Stanowiący jego uszczegółowienie art. 1 ustawy o systemie oświaty stanowi, że „system oświaty zapewnia w szczególności wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny”. Obowiązek szkolny nie może być pojmowany jako ograniczenie konstytucyjnych praw rodziców z art. 48 ust. 1 Konstytucji, ale jako ich potwierdzenie i instytucjonalne wsparcie. Bezwzględne pierwszeństwo rodziców w tym zakresie potwierdzają także ratyfikowane przez Polskę umowy międzynarodowe. Wśród nich wymienić należy przede wszystkim Powszechną Deklarację Praw Człowieka, która w art. 26 ust. 3 podkreśla, że to rodzice mają prawo pierwszeństwa w wyborze nauczania, które ma być dane ich dzieciom oraz Konwencję o Prawach Dziecka, która w art. 18 stanowi, że „rodzice (…) ponoszą główną odpowiedzialność za wychowanie i rozwój dziecka”. A zatem prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami, w sposób konieczny skutkuje prawem wyboru szkoły lub innej formy kształcenia, która w opinii rodziców zapewni ich dziecku edukację zgodną z ich przekonaniami.


Nowe przepisy nie pozostaną bez wpływu na sytuację małych szkół położonych na terenach wiejskich i w małych miejscowościach, prowadzonych przez fundacje i stowarzyszenia. Utrata przez takie szkoły części subwencji przypadającej na dzieci korzystające z edukacji domowej stawia pod znakiem zapytania dalsze istnienie wielu z nich, a w najlepszym wypadku wiązać się będzie z koniecznością ograniczenia oferty bądź wprowadzenia dodatkowych odpłatności. Pogorszenie sytuacji tego typu placówek stoi w sprzeczności z polityką rządu, który zapowiadał zatrzymanie procesu zamykania szkół wiejskich.


Wątpliwości budzi także zmniejszenie finansowania nauki określonej grupy uczniów w trakcie roku szkolnego, prowadzące do podważenia ustalonych na początku roku szkolnego finansowych ram funkcjonowania szkoły.


Na osobną uwagę zasługuje dyskryminacyjny charakter nowego rozporządzenia. Nie sposób uznać, by decyzja MEN spełniała przesłanki dopuszczalnego różnicowania sytuacji podmiotów podobnych sformułowane przez Trybunał Konstytucyjny. Trudno w szczególności dowieść, że zróżnicowanie wysokości subwencji jest „związane z innymi wartościami, zasadami czy normami konstytucyjnymi, uzasadniającymi odmienne potraktowanie podmiotów podobnych” oraz ma charakter proporcjonalny [2].


Przyjęte rozwiązania nie współgrają z formułowanymi przez władze zapowiedziami afirmowania autonomii rodziny i ochrony życia rodzinnego.

 

Kategoria
Edukacja

1. Tak m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzecznik Praw Dziecka w piśmie do Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 stycznia 2007 r. w którym zwracali się do MEN o zmianę ustawy o systemie oświaty. Uwagi obu Rzeczników (choć nie uwzględnione w całości) stały się podstawą ustawy z dnia 19 marca 2009 r. nowelizującej ustawę o systemie oświaty.

 

2. Por. m.in. wyroki Trybunału Konstytucyjnego z dnia: 21 października 2014 r., sygn. K 38/13, cz. III, pkt 6.1., 5 lipca 2011 r., sygn. P 14/10, cz. III, pkt 4.1; 19 kwietnia 2012 r., sygn. P 41/11, cz. III, pkt 3.5; 17 czerwca 2014 r., sygn. P 6/12, cz. III, pkt 4.1.

Edukacja

31.12.2015

Radykalne obniżenie przez MEN wysokości subwencji oświatowej na uczniów korzystających z edukacji domowej budzi szereg wątpliwości

Ministerstwo Edukacji Narodowej zdecydowało o radykalnym obniżeniu wysokości subwencji oświatowej na uczniów korzystających z edukacji domowej.
Czytaj Więcej

Ministerstwo Edukacji Narodowej chce ręcznie sterować szkołami

Dodane przez ordoiuris.admin - pon., 08/25/2014 - 13:39

Projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty przygotowany przez MEN w związku z koniecznością wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego, w którym zakwestionowany został przepis dotyczący zasad organizacji egzaminów,  zawiera szereg istotnych zmian, które nie mają żadnego związku z tym wyrokiem. Najważniejsze z nich poszerzają znacznie kompetencje podległych Ministrowi Edukacji Narodowej organów nadzoru pedagogicznego i ograniczają wpływ samorządów lokalnych na działanie szkół, które prowadzą. Proponowane zmiany budzą poważne wątpliwości w zakresie zgodności z Konstytucją.

 

MEN chce umożliwić pracownikom kuratoriów oświaty prowadzenie wizytacji w szkołach i przedszkolach bez wcześniejszego powiadomienia ich dyrekcji. Wizytatorzy będą mogli określać termin realizacji przez dyrekcję szkoły zaleceń, które sformułują. Jeśli dyrektor szkoły nie zrealizuje w terminie zaleceń, będzie mógł zostać zwolniony ze skutkiem natychmiastowym. Zgodnie z propozycją MEN wniosek podległych ministrowi urzędników o odwołanie dyrektora będzie wiążący dla samorządu prowadzącego szkołę. Jednocześnie MEN ma uzyskać wyraźne upoważnienie do określenia w drodze rozporządzenia kryteriów nadzoru pedagogicznego.

 

Jeśli projekt zostanie przyjęty w zaproponowanym kształcie, Minister Edukacji Narodowej uzyska nieznane dotychczas instrumenty pozwalające poddać szkoły drobiazgowej kontroli programowej ograniczając istotnie kompetencje samorządów. Tak szerokie kompetencje przyznane Ministrowi Edukacji mogą zostać wykorzystane do narzucania w szkołach treści, które budzą istotne społeczne kontrowersje i zdecydowany sprzeciw rodziców.

 

Projekt budzi również poważne zastrzeżenia w świetle konstytucyjnej zasady pomocniczości. Mało wiarygodnie brzmią zapewnienia, jakoby twórcom projektu chodziło o „podnoszenia jakości pracy szkół i placówek”. Jeszcze większe wątpliwości budzą wspomniane rozwiązania w kontekście wolności rodziców do wychowania dzieci zgodnie ze swymi przekonaniami, zagwarantowana w art. 48 ust. 1 Konstytucji. Z tych samych względów projekt narusza międzynarodowe zobowiązania Rzeczpospolitej, wynikające z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka (art. 26), Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych (art. 18 pkt 4) oraz Pierwszego Protokołu do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (art. 2). W przypadku wprowadzenia proponowanych zmian, dotychczasowe uprawnienia rodziców pozwalające im wpływać na pracę szkoły (art. 50-55 obowiązującej ustawy o systemie oświaty) mogą stać się fikcyjne.

 

Zastrzeżenia budzi także zgodność ustawy z zasadą ochrony zaufania obywatela wobec państwa, zasadą pewności prawa i zasadami przyzwoitej legislacji, które stanowią istotne aspekty zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji). Mamy tu również do czynienia z naruszeniem zasady stabilności systemu edukacji, która wynika z art. 70 Konstytucji oraz zasadami wydawania aktów wykonawczych do ustawy (art. 92 ust. 1 Konstytucji). Upoważnienie MEN do ustalania kryteriów nadzoru pedagogicznego w drodze rozporządzenia oraz znaczne poszerzenie kompetencji Kuratorów Oświaty sprawia, że sposób funkcjonowania szkół uwarunkowany będzie przez bieżącą sytuację polityczną.

 

Co więcej, zawarta w projekcie propozycja ustalania podstawowych kryteriów nadzoru pedagogicznego w rozporządzeniach ministerialnych stoi w ewidentnej sprzeczności z zasadą stabilności systemu edukacji, której naruszenie stwierdzone przez Trybunał Konstytucyjny jest głównym powodem przyjęcia nowelizacji.

 

Na propozycję tych daleko idących zmian warto spojrzeć w kontekście wydarzeń z marca br., kiedy to Mazowiecki Kurator Oświaty podjął z inicjatywy MEN, nie mając po temu podstawy prawnej, interwencję w szkołach powiatu wołomińskiego, które przystąpiły do programu "Szkoła Przyjazna Rodzinie"Przyjęcie rozwiązań proponowanych projektem ustawy wyposaży MEN w instrumenty brutalnie niszczące podobne inicjatywy obywatelskie, które afirmują konstytucyjne prawo rodziców do wychowywania ich dzieci zgodnie ze swymi przekonaniami.

Kategoria
Edukacja

Subskrybuj oświata