rada unii europejskiej

• Premier Donald Tusk przedstawił na sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego najważniejsze założenia i priorytety polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.

• W trakcie swojego wystąpienia Donald Tusk, wbrew swoim wcześniejszym wypowiedziom, wskazał na zagrożenia wynikające z migracji oraz podkreślił potrzebę ochrony europejskich granic, przedstawiając ten ostatni element jako warunek utrzymania europejskiej demokracji.

• Premier poddał również surowej krytyce Zielony Ład, wskazując na konieczność jego zmiany, pomimo iż wcześniej popierał ten projekt oraz wezwał do stanowczej walki z dezinformacją, która zagraża Unii Europejskiej.

• Jednocześnie w grudniu 2024 roku przedstawiciele rządu Tuska przyjęli w ramach uzgodnień trzech najbliższych prezydencji unijnych dokument, w którym deklarowali dalsze wdrażanie Paktu o migracji i azylu oraz Zielonego Ładu.

• Lider Platformy Obywatelskiej przestrzegał także przed skutkami wprowadzenia nowego systemy handlu emisjami, czyli EU ETS 2 zaznaczając, iż może to doprowadzić do bankructwa Europejczyków.

• Po przemowie Prezesa Rady Ministrów miała miejsce debata, w trakcie której znaczna część deputowanych do Parlamentu Europejskiego krytykowała deklaracje Donalda Tuska, (zarzucając mu m.in. rozbieżność z wcześniejszymi deklaracjami). Inni wyrażali zadowolenie z przedstawionego programu.

• Kierunki i deklaracje wygłoszone przez Premiera Donalda Tuska w dużej części stoją w sprzeczności z jego dotychczasowymi działaniami oraz głoszonymi poglądami, czego przykładem może być kwestia polityki migracyjnej.

Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej

„Jeszcze Europa nie zginęła, póki my żyjemy” - od tego sformułowania, będącego błędną parafrazą pierwszej zwrotki polskiego hymnu rozpoczął swoje przemówienie Donald Tusk, wskazując na nastroje panujące i odczuwalne świecie (w tekście „Mazurka Dąbrowskiego” występuje słowo „kiedy”, zamiast „póki”). Premier podkreślił w nim liczne problemy, z którymi musi zmagać się Europa. „Nastrój niepewności, czasami dezorientacji. Możemy dzisiaj mówić o pewnym kryzysie ducha. Chciałbym dzisiaj, jeśli pozwolicie, podzielić z wami refleksją trochę głębszą niż tylko te konkretne zadania stojące przed polską prezydencją” - kontynuował polski polityk. Za priorytet Tusk wskazał bezpieczeństwo, podkreślając, iż jest to próba odpowiedzi na „moment globalnego zawahania”, kiedy waży się przyszłość Zachodu i cywilizacji europejskiej.

„Europa była, jest i będzie wielka. (…) I nie chodzi tu o polityczne slogany. (…) Unia Europejska to 450 milionów ludzi. To 27 dumnych państw narodowych, które potrafiły przez lata, potrafią dziś i będą potrafiły jutro uzgadniać, czasami w trudnych procesach, ale uzgadniać wspólne stanowisko. I to w tak krytycznych momentach, jak kryzysy finansowe, energetyczne, migracyjne, terrorystyczne, pandemia, wojna za naszą wschodnią granicą” - podkreślił Donald Tusk. W tym kontekście Premier wskazał, iż nie ma powodów, aby Europa dzisiaj uznała, że znalazła się w egzystencjonalnych kłopotach czy problemach. Donald Tusk odwołał się również do poczucia wspólnoty politycznej Europejczyków, niezależnie od poglądów i wyborów politycznych.

Migracja i granice zewnętrzne Unii Europejskiej

W dalszej kolejności Donald Tusk odniósł się do problematyki migracji, wskazując na potrzebę ochrony europejskich granic. „Jeśli demokracja ma przetrwać, jeśli europejskie wartości mają przetrwać, to nie może być tak, że demokracja będzie kojarzyć się zwykłym ludziom z bezsilnością, z bezradnością, jeśli chodzi o te klasyczne dla każdej władzy zadania, jakimi są obrona granicy i obrona terytorium” - zaznaczył Premier. Następnie podkreślił on, iż można poradzić sobie z problemami związanymi z migracją, osadzonymi w szerszym kontekście bezpieczeństwa wewnętrznego, bez odwoływania się do nacjonalistycznych i ksenofobicznych haseł. Co ciekawe, Tusk zaprezentował się jako osoba, która od dawna sprzeciwia się imigracji, podczas gdy jeszcze stosunkowo niedawno krytykował m.in. budowę zapory na granicy z Białorusią czy działania poprzedniej ekipy rządzącej za ochronę polskiej granicy przed atakiem hybrydowym, a w 2017 roku, jako szef Rady Europejskiej, faktycznie groził Polsce sankcjami za nieprzyjmowanie migrantów. 

Walka z „dezinformacją”

„Nie możemy być bezradni wobec kłamstwa, wobec dezinformacji, szczególnie teraz, kiedy kłamstwo i dezinformacja stały się narzędziem, bronią, w rękach przede wszystkim tego, który zaatakował Ukrainę i zagraża Unii Europejskiej” – kontynuował Premier, wskazując kolejny priorytet polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej na najbliższe pół roku. W dalszej kolejności Donald Tusk podkreślił, iż należy podjąć działania nakierunkowane na zwalczanie rosyjskich ingerencji i kłamstw w sferę informacji przy jednoczesnym uwzględnieniu wolności słowa. „Nie wpaść w pułapkę cenzury, ograniczeń wolności słowa a jednocześnie nie być bezbronnym wobec agresora, który informacji używa jako bezwzględnej broni, tak jak używa migrantów na polskiej granicy jako bezwzględnej broni przeciwko europejskiej demokracji” – zaznaczył Donald Tusk. W tym kontekście należy zauważyć, iż w listopadzie 2024 roku do Marszałka Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy o penalizacji tzw. mowy nienawiści, który jest krytykowany za możliwość istotnego ograniczenia wolności słowa.

Zielony Ład i system handlu emisjami: konieczne zmiany

Premier Polski zwrócił również uwagę na wysokie ceny energii oraz uzależnienie państw członkowskich Unii Europejskiej od rosyjskich surowców. W tym kontekście podkreślił potrzebę przeglądu „wszystkich regulacji, także tych wynikających z Zielonego Ładu”, przy jednoczesnej konieczności ochrony środowiska przed skutkami zmian klimatycznych. „Wysokie ceny energii mogą znieść niejeden rząd demokratyczny w Unii Europejskiej” – stwierdził Donald Tusk, zwracając się do słuchaczy z prośbą o „głęboką, krytyczną i odważną refleksję na temat konsekwencji wprowadzenia ETS 2” (system handlu uprawnieniami do emisji CO2). „Europa nie może stać się kontynentem ludzi i idei naiwnych. Jeśli zbankrutujemy, to nikt już nie będzie dbał o środowisko naturalne na świecie” - zaznaczył Tusk. Wskazane powyżej twierdzenia są szczególnie interesujące, jeśli weźmiemy pod uwagę, iż to właśnie rząd koalicji PO-PSL, na czele którego stał Donald Tusk, zawierał umowy gazowe z Rosją a politycy Platformy wspierali Zielony Ład (m.in. w głosowaniu w styczniu 2020 roku w Parlamencie Europejskim).

„Nie” dla europejskiej armii (na razie)

Następnie polski polityk krytycznie odniósł się do pomysłu stworzenia europejskich sił zbrojnych, atakując przy okazji Węgry. „Nie dyskutujmy może dzisiaj o przyszłej armii europejskiej. Wiecie dobrze, że gdybyśmy dzisiaj mielibyśmy armię europejską to kluczowe pytanie byłoby, kto stoi na jej czele, kto w jakim kierunku by te wojska europejskie wysyłał. Intuicja mówi mi, że gdyby o tym decydował Budapeszt, to ta armia poszłaby w innym kierunku, niż gdyby decydowała o tym Warszawa” - stwierdził kąśliwie Donald Tusk.

Nowy układ geopolityczny i nowe wyzwania

W trakcie wystąpienia Premier odniósł się również do szeregu innych kwestii i wydarzeń, takich jak wybór Donalda Trumpa na Prezydenta Stanów Zjednoczonych, relacji na linii Unia Europejska - USA czy bezpieczeństwa Europy. Tusk wskazywał w tym kontekście, iż Stany Zjednoczone nie są przeciwnikiem, a sojusznikiem Unii Europejskiej. „Tylko sojusznik może życzyć swojemu sojusznikowi, by był silniejszy. Nie traktujcie tego jako wypowiedzi przeciwnika Europy” – komentował Premier, odnosząc się do wypowiedzi Prezydenta Stanów Zjednoczonych, dotyczących konieczności wzięcia przez Europejczyków większej odpowiedzialności za swoje bezpieczeństwo. Ponadto poruszano różne sprawy związane z deregulacją europejskiej gospodarki, polityki rolnej, w tym bezpieczeństwa żywnościowego. Jest to istotne, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę dotychczasowe wypowiedzi Premiera Tuska, w których ten ostatni stwierdził m.in., że Donald Trump wielokrotnie kłamał oraz jest rosyjskim agentem.

Kończąc swoje wystąpienie na sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego, Donald Tusk odwołał się do słów Papieża Jana Pawła II i doświadczeń z okresu Solidarności. „Pamiętamy w Polsce słowa, które stały źródłem siły i zwycięstwa Solidarności, a więc też Europy w jakimś sensie, w czasie nocy komunizmu w Polsce: «Be not afraid. Nie lękajcie się!» (…) Wszystko rozegra się w waszych głowach, wszystko rozegra się w naszych serach. Przyszłość jest w naszych rękach” -stwierdził Premier Tusk.

Następnie w Parlamencie Europejskim miała miejsce debata, poświęcona polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.

Mieszane reakcje na deklaracje Premiera Donalda Tuska

Przemawiający w pierwszej kolejności Manfred Weber (CSU/EPL), przewodniczący Europejskiej Partii Ludowej powitał Premiera Donalda Tuska, wskazując jego zasługi w walce o „demokrację, praworządność i europejską Polskę”. „Skończył pan z rządami PiS-u. Przywrócił pan praworządność w Polsce” - komentował niemiecki polityk. Będziemy dbać o naszą demokrację. Ocalimy ją. Rumunia dała nam też bardzo jasne zadanie. (…) Jako PE, jako EPL, chcemy zaproponować porozumienie Trumpowi. Rozrastają się Chiny, świat jest w chaosie. Potrzebujemy naszych transatlantyckich partnerów bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. I wreszcie, czeka nas jeszcze bardzo wiele wyzwań. Łatwe to nie będzie, ale Józef Tischner, polski ksiądz, polski myśliciel z ruchu „Solidarności”, powiedział, że nadzieja zawsze musi być na poziomie wyzwania. Im większe wyzwanie, tym silniej płonie nadzieja. I dzisiaj pokładamy ogromną nadzieję w polskiej prezydencji” – kontynuował Weber.

Iratxe García Pérez (PSOE/S&D) wskazała, iż polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej będzie „nowym rozdziałem dla Europy” oraz „kompasem moralnym i politycznym w czasach wyzwań”. Hiszpańska polityk zaznaczyła co prawda, że w pewnej części nie zgadza się z wystąpieniem Donalda Tuska, jej przeowienie było jednak utrzymane w pozytywnym dla polskiego Premiera tonie. „Bezpieczeństwo to, aby kobieta w Europie mogła usunąć ciążę w Europie bez ryzyka, że trafi do więzienia dlatego, że korzysta ze swoich praw (…) bezpieczeństwo to również, by homoseksualna para mogła chodzić po ulicach, bez ryzyka, bez bania się, że zostanie zaatakowana” - stwierdziła przewodnicząca Frakcji Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów.

Anna Bryłka (Konfederacja/Patriots.eu) - skrytykowała wystąpienie Donalda Tuska, zarzucając mu mówienie ogólników. „Zero konkretów, zero pomysłów, zero rozwiązań. Te wszystkie okrągłe słówka, które pan teraz wygłosił nijak się mają do rzeczywistości”. Polska europoseł zwróciła uwagę, iż Donald Tusk jest jedną z osób, które odpowiadają za obecną, trudną sytuację w Unii Europejskiej. „To pan był i jest architektem tego systemu, który prowadzi Europę do upadku” - kontynuowała polityk Konfederacji. „Gdzie pan był i pana formacja, kiedy w obronie Polski i Europy trzeba było wybudować mur na granicy z Białorusią? Przypomnę: chcieliście wtedy wpuścić nielegalnych imigrantów i głosowaliście przeciwko budowie zapory na granicy. Byliście wtedy po stronie Putina i Łukaszenki” – wyraźnie stwierdziła Anna Bryłka.

Patryk Jaki (PiS/EKR) skrytykował Donalda Tuska za odwoływanie się do praworządności, gdyż, w jego ocenie, to właśnie Premier Polski „prawem wytarł sobie buty”, podejmując szereg decyzji sprzecznych z polskim prawem i ogłoszonymi deklaracjami. W tym kontekście wiceprezes Prawa i Sprawiedliwości wskazał m.in. na budowę centrów dla nielegalnych imigrantów w Polsce, kupowanie rosyjskiego gazu czy podejmowanie prób nakierunkowanych na odebranie licencji TV Republika. „Mówi o konkurencyjności gospodarki, a realizuje z wami tą głupią, zieloną ideologię, która spowodowała, że mamy najwyższe ceny energii w Europie” - krytykował Tuska Patryk Jaki.

Warto zauważyć, iż duża część postulatów zaprezentowanych przez Prezesa Rady Ministrów jest istotną zmianą (przynajmniej na poziomie deklaracji) co do decyzji podejmowanych przez europejski mainstream. Przyjmowanie nielegalnych imigrantów, wdrażanie Zielonego Ładu czy partycypacja w systemie handlu emisjami były do tej pory przedstawiane jako conditio sine qua non członkostwa w Unii Europejskiej czy dziejowa konieczność. Wczorajsze wystąpienie pokazuje jednak, że politycy głównego nurtu Unii Europejskiej (bo tym właśnie mianem trzeba określić Europejską Partię Ludową, do której należy Donald Tusk i PO) zaczynają dostrzegać daleko idące niezadowolenie znacznej części Europejczyków. Zasadnicze pytanie sprowadza się do kwestii, czy liczne wątpliwości i zapowiedzi zmian europejskiej polityki zostaną faktycznie wdrożone czy są jedynie pustą deklaracją i reakcją na coraz bardziej widoczny gniew mieszkańców niemal każdego kraju Unii Europejskiej.

Patryk Ignaszczak – analityk Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris

· W Radzie Unii Europejskiej trwa rozpoczęta 1 lipca prezydencja Węgier.

· Opublikowany przez rząd w Budapeszcie program prezydencji ogniskuje się wokół kilku kluczowych tematów, takich jak konkurencyjność gospodarki, polityka obronna, kwestie dotyczące rozszerzenia Unii Europejskiej o nowe państwa członkowskie czy nielegalna imigracja.

· Węgry wskazują m.in. na potrzebę ochrony zewnętrznych granic Unii Europejskiej oraz akcentują problemy w obszarze rolnictwa, podkreślając znaczenie bezpieczeństwa i suwerenności żywnościowej UE.

· Podkreśla się tam również potrzebę pogłębienia partnerstwa na linii Unia Europejska - Wielka Brytania, wskazując na to ostatnie państwo jako kluczowego partnera UE.

· W dokumencie zawarto szereg postulatów i deklaracji, które należy ocenić pozytywnie. Trzeba mieć jednak na względzie, iż sprawowanie przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej jest przede wszystkim funkcją honorową, pozostałością po dawnym układzie instytucjonalnym UE.

Co zamierza rząd Węgier?

Prezydencja w Radzie Unii Europejskiej to półroczny okres, w którym jedno z 27 państw członkowskich rotacyjnie przewodniczy posiedzeniom tego gremium. W ramach sprawowanej funkcji dany kraj zapewnia ciągłość działań Unii Europejskiej, ustala porządek obrad Rady oraz prowadzi negocjacje w gronie państw członkowskich. Zgodnie z harmonogramem, od 1 lipca bieżącego roku prezydencję w Radzie Unii Europejskiej sprawują Węgry (do 31 grudnia).

W czerwcu Zoltán Kovács, przedstawiciel rządu Węgier ds. międzynarodowych zaprezentował szczegółowe założenia programu prezydencji. Dokument ten możemy podzielić na dwie części. Pierwsza z nich koncentruje się wokół kilku kluczowych tematów, wśród których wymienić można m.in. konkurencyjność, politykę obronną, nielegalną imigrację, politykę rolną czy kwestię ewentualnego poszerzenia Unii Europejskiej o nowe państwa członkowskie. Druga poświęcona jest natomiast programowi węgierskiej prezydencji w odniesieniu do każdej z 10 konfiguracji Rady Unii Europejskiej.

Konkurencyjność i obronność

Pierwsza część dokumentu rozpoczyna się od podkreślenia znaczenia globalnych wyzwań, z którymi aktualnie musi mierzyć się Europa. Za przykład podaje się tutaj m.in. wysoką inflację, zwiększone zadłużenie, wysokie ceny energii oraz powolny wzrost gospodarczy. Dlatego też, w opinii przedstawicieli Węgier, kluczowe znaczenie ma poprawa wydajności, a tym samym konkurencyjności Unii i jej państw członkowskich oraz stymulowanie wzrostu gospodarczego. Fundamentalne dla realizacji powyższych założeń jest, wedle przedstawicieli Węgier, przyjęcie Nowego Europejskiego Porozumienia na rzecz Konkurencyjności (New European Competitiveness Deal). Samo porozumienie ma na celu przywrócenie rozwoju gospodarczego i stworzenie warunków dla zrównoważonego wzrostu, pogłębienia rynku wewnętrznego, skupienia się na wspieraniu małych i średnich przedsiębiorstw, promowania transformacji ekologicznej i cyfrowej.

W dokumencie informuje się bardzo ogólnie o potrzebie wzmocnienia Europejskiej polityki obronnej (European defence policy). W ocenie Węgrów, taka konieczność wynika z obecnej sytuacji geopolitycznej, w tym z „trwających i pojawiających się konfliktów na kontynencie” (w domyśle chodzi o wojnę na Ukrainie, s. 5). Unia Europejska musi więc odgrywać większą rolę w gwarantowaniu własnego bezpieczeństwa poprzez wzmocnienie swojej odporności i zdolności do działania. Dlatego też prezydencja węgierska zobowiązuje się położyć szczególny nacisk na wzmocnienie europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej w dziedzinie obronności, włączając w to m.in. wzmocnienie współpracy w zakresie zamówień publicznych w dziedzinie obronności między państwami członkowskimi.

Walka z nielegalną imigracją kluczowym zadaniem

W programie rozszerzenie Unii Europejskiej określa się jako „jedną z najbardziej udanych polityk Unii Europejskiej”, podkreślając jednocześnie, iż, aby utrzymać tę korzystną tendencję konieczne jest „zachowanie polityki akcesyjnej opartej na merytoryce, zrównoważonej i wiarygodnej” (s.5). W tym krótkim i ogólnym fragmencie wspomina się o „europejskiej perspektywie” dla Bałkanów zachodnich. Nie ma natomiast odniesienia do kwestii ewentualnego przystąpienia Ukrainy do Unii Europejskiej.

Co do kwestii nielegalnej imigracji, w dokumencie podkreśla się znaczenie presji migracyjnej, z którą od dłuższego czasu mierzy się Europa. Węgry słusznie uwypuklają, iż jest to szczególne obciążenie dla państw członkowskich położonych przy zewnętrznej granicy Unii Europejskiej. Twórcy programu zaznaczają, że rozwiązanie tego problemu wymaga długoterminowych instrumentów oraz ścisłej współpracy z krajami graniczącymi z UE, a także z kluczowymi krajami pochodzenia i tranzytu. Dlatego też węgierska prezydencja zobowiązuje się zwrócić szczególną uwagę na zewnętrzny wymiar migracji, w tym na „skuteczną współpracę z odpowiednimi państwami trzecimi, skuteczniejsze powroty oraz innowacyjne rozwiązania w zakresie przepisów azylowych”. Ponadto Węgrzy wskazują na potrzebę ochrony granic zewnętrznych UE oraz konieczność zapewnienia odpowiedniego finansowania takiej ochrony.

Odnośnie polityki spójności (polityka, której głównym celem jest zwiększenie spójności ekonomicznej i społecznej w Unii Europejskiej), Węgrzy stwierdzają, iż należy zmniejszyć dysproporcje regionalne, a także zapewnić spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną. W tym kontekście przytacza się również dane, zgodnie z którymi ponad jedna czwarta ludności UE mieszka w regionach, które nie osiągają 75% średniego poziomu rozwoju Unii (s. 6). Dlatego też prezydencja węgierska zobowiązuję się do „strategicznej debaty na wysokim szczeblu na temat przyszłości polityki spójności, w tym jej roli w promowaniu konkurencyjności i zatrudnienia, a także w podejmowaniu wyzwań demograficznych” (s. 6).

Jak odpowiedzieć na kryzys demograficzny?

Podrozdział poświęcony sprawom agrokulturowym zatytułowano jako „Polityka rolna UE zorientowana na rolników” (a farmer-oriented EU agricultural policy). Zwraca się tam uwagę na nowe negatywne okoliczności, takie jak zmiany klimatyczne, rosnące koszty produkcji, import z krajów trzecich oraz zbyt rygorystyczne normy produkcji, które przełożyły się na znaczne zmniejszenie konkurencyjności sektora. W dokumencie słusznie akcentuje się, iż „byt europejskich rolników jest zagrożony” (s.6), jednocześnie uwydatniając potrzebę zapewnienia Europie bezpieczeństwa żywnościowego i suwerenności żywnościowej. W związku z tym, węgierska prezydencja zobowiązuje się zachęcać Radę ds. Rolnictwa i Rybołówstwa do skorzystania z instytucjonalnego okresu przejściowego i pokierowania nową Komisją w formułowaniu zasad unijnej polityki rolnej po 2027 r. na rzecz konkurencyjnego, odpornego na kryzys i przyjaznego rolnikom rolnictwa. „Promowanie zrównoważonego rolnictwa jest kluczowym priorytetem dla znalezienia racjonalnej równowagi w odniesieniu do strategicznych celów Europejskiego Zielonego Ładu, stabilizacji rynków rolnych i godnego poziomu życia rolników” - możemy przeczytać w dokumencie.

W części poświęconej sprawom demografii kładzie się nacisk na problemy towarzyszące starzeniu się społeczeństwa, wskazując na niestabilność systemu opieki społecznej oraz na problemy związane z brakiem siły roboczej, co dodatkowo przekłada się na trudności natury gospodarczej, konkurencyjność oraz stabilność fiskalną. W związku z tym, prezydencja węgierska „pragnie zwrócić uwagę na te wyzwania”, odwołując się do komunikatu Komisji Europejskiej z października 2023 roku, kiedy wskazane gremium zaprezentowało „zestaw narzędzi do zarządzania zmianą demograficzną w UE” (obejmuje on wspieranie rodziców, młodszych i starszych pokoleń m.in. poprzez zapewnienie dostępu do dobrej jakości opieki, ułatwianie dostępu do rynku pracy czy przystępne cenowo mieszkania).

W dalszej części dokumentu autorzy odnoszą się do zagadnień z zakresu każdej z 10 konfiguracji Rady Unii Europejskiej - takie układy Rady nazywa się również Radami Branżowymi, jako że przedmiotem ich prac są kwestie z jakiegoś określonego obszaru, np. Rolnictwa i Rybołówstwa czy Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych.

Z całego szeregu krótko i ogólnie opisywanych kwestii, odnoszących się do wielu odmiennych spraw, warto odnotować deklarację dotyczącą pogłębiania wzajemnych stosunków na linii Unia Europejska - Wielka Brytania, z tym ostatnim państwem jako kluczowym partnerem UE czy deklarację o poparciu UE dla niepodległości Ukrainy – podkreśla się tutaj, że „prezydencja węgierska będzie kontynuować prace w oparciu o wcześniejsze decyzje i wytyczne ustalone przez Radę Europejską” (s. 12). Na uwagę zasługuję również deklaracja odnośnie potrzeby „pragmatycznego i zrównoważonego podejścia do Chin”, jako celu węgierskiej prezydencji w Radzie UE. To podejście ma być osadzone w kontekście partnerstwa handlowego i gospodarczego (s. 15). Ponadto węgierska prezydencja zobowiązuje się „śledzić kwestie sądowe związane z rosyjską wojną agresji przeciwko Ukrainie” (s. 25) oraz poświadcza, że  „przywiązuje dużą wagę do walki ze zmianą klimatu” (s. 28).

Większych zmian być nie powinno

Znaczną część programu węgierskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej można ocenić pozytywnie, podając za przykład m.in. potrzebę ochrony zewnętrznych granic Unii Europejskiej czy zwrócenie uwagi na szczególne obciążenie tych państw członkowskich, które położone są przy granicach zewnętrznych UE. W podobnym tonie należy skomentować te fragmenty programu, w których odniesiono się do materii związanej z polityką rolną, dostrzegając trudne położenie rolników w wielu państwach członkowskich. Z drugiej jednak strony należy pamiętać, iż sprawowanie przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej jest przede wszystkim funkcją honorową, będąc niejako reliktem dawnego układu prawno-instytucjonalnego Unii Europejskiej (w odniesieniu do sytuacji sprzed przyjęcia Traktatu lizbońskiego). Sama prezydencja sprowadza się bowiem do zadań o charakterze porządkowym, takich jak np. przewodniczenie posiedzeniom poszczególnych konfiguracji Rady Unii Europejskiej czy organizowanie spraw tego gremium. Dlatego też nie należy spodziewać się jakiejkolwiek większej zmianie w polityce Unii Europejskiej.

Patryk Ignaszczak – Analityk Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris