Informujemy, że Pani/Pana dane osobowe są przetwarzane przez Fundację Instytut na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris z siedzibą w Warszawie przy ul. Zielnej 39, kod pocztowy 00-108 (administrator danych) w ramach utrzymywania stałego kontaktu z naszą Fundacją w związku z jej celami statutowymi, w szczególności poprzez informowanie o organizowanych akcjach społecznych. Podstawę prawną przetwarzania danych osobowych stanowi art. 6 ust. 1 lit. f rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO).

Podanie danych jest dobrowolne, niemniej bez ich wskazania nie jest możliwa realizacja usługi newslettera. Informujemy, że przysługuje Pani/Panu prawo dostępu do treści swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania, a także prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego.

Korzystanie z newslettera jest bezterminowe. W każdej chwili przysługuje Pani/Panu prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych. W takim przypadku dane wprowadzone przez Pana/Panią w procesie rejestracji zostaną usunięte niezwłocznie po upływie okresu przedawnienia ewentualnych roszczeń i uprawnień przewidzianego w Kodeksie cywilnym.

Do Pani/Pana danych osobowych mogą mieć również dostęp podmioty świadczące na naszą rzecz usługi w szczególności hostingowe, informatyczne, drukarskie, wysyłkowe, płatnicze. prawnicze, księgowe, kadrowe.

Podane dane osobowe mogą być przetwarzane w sposób zautomatyzowany, w tym również w formie profilowania. Jednak decyzje dotyczące indywidualnej osoby, związane z tym przetwarzaniem nie będą zautomatyzowane.

W razie jakichkolwiek żądań, pytań lub wątpliwości co do przetwarzania Pani/Pana danych osobowych prosimy o kontakt z wyznaczonym przez nas Inspektorem Ochrony Danych pisząc na adres siedziby Fundacji: ul. Zielna 39, 00-108 Warszawa, z dopiskiem „Inspektor Ochrony Danych” lub na adres poczty elektronicznej [email protected]

Przejdź do treści
PL | EN
Facebook Twitter Youtube

Projekt nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt wymaga gruntownych zmian – analiza Instytutu Ordo Iuris

Data publikacji: 16.09.2020

Adobe Stock

W ostatnim czasie wiele kontrowersji wywołał poselski projekt nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt. W zaproponowanym kształcie nie spełnia on standardów wynikających z ustawy zasadniczej i norm prawa Unii Europejskiej. Zawarte w nim szczegółowe rozwiązania, w tym bezwzględny zakaz długotrwałego trzymania zwierząt na uwięzi, zobowiązanie policji do asystowania organizacjom pozarządowym w przeszukiwaniu nieruchomości, wprowadzenie zakazu hodowli zwierząt na futra i daleko idących ograniczeń produkcji mięsa koszernego bez jakichkolwiek odszkodowań dla przedsiębiorców, budzą w zaproponowanej formie wątpliwości co do adekwatności i proporcjonalności względem zakładanego celu. Zastrzeżenia dotyczą w szczególności konstytucyjnego prawa własności, wolności działalności gospodarczej czy wolności religii. Wiele spośród zakładanych celów, w tym podwyższenie poziomu ochrony zwierząt, można osiągnąć poprzez mniej dotkliwe dla rolników rozwiązania alternatywne. Szereg przepisów wymaga legislacyjnego dopracowania, by uniknąć nadużyć. Instytut Ordo Iuris przygotował komentarz do projektu noweli ustawy o ochronie zwierząt.

PRZECZYTAJ KOMENTARZ - LINK

11 września 2020 r. do laski marszałkowskiej wpłynął poselski projekt ustawy nowelizującej ustawę o ochronie zwierząt. Głównym celem deklarowanym przez projektodawców ma być poprawa standardu ochrony zwierząt, co ma nastąpić poprzez wprowadzenie szeregu zakazów i poszerzeniu uprawnień organizacji zajmujących się tym zagadnieniem. Przepisy te budzą bardzo poważne wątpliwości, w szczególności co do ich zgodności w zaproponowanej formie z Konstytucją i prawem Unii Europejskiej.

Projekt słusznie nie posługuje się szerzej pojęciem „praw zwierząt”, ponieważ gwarantowane w Konstytucji i aktach prawa międzynarodowego wolności i prawa przysługują człowiekowi. W konsekwencji zwierzę pozostaje przedmiotem, a nie podmiotem prawa. Polski ustrojodawca nie poprzestaje na uznaniu godności człowieka, która jest źródłem jego wolności i praw, jak deklaruje art. 30 Konstytucji RP, lecz wprowadza obowiązek dbałości o stan środowiska i ponoszenia odpowiedzialności za spowodowane przez siebie jego pogorszenie (art. 86 Konstytucji), a o ochronie środowiska wspomina też w art. 5, art. 31 ust. 3 oraz art. 74 ust. 2, 3, 4. Wynika z tego pewien wzorzec „dobrego gospodarza” oraz standard rolnego gospodarstwa rodzinnego, jako określające obowiązki właściciela zwierzęcia i funkcje zwierząt hodowlanych. Wyrazem tego jest konieczność troski o zwierzęta, która nie może jednak przekreślać ich funkcji oraz wartości użytkowej i hodowlanej.

Poważne wątpliwości budzi przyznanie organizacjom pożytku publicznego, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, daleko idących kompetencji, w tym zobowiązania Policji do asystowania im podczas wkraczania na prywatny teren. Projektodawcy nie przewidują bowiem po stronie właściciela praktycznie żadnych proceduralnych gwarancji, chroniących go przed nadużyciami tego prawa ze strony uprawnionych organizacji. W projektowanym trybie właściciel nie dysponuje nawet takimi podstawowymi gwarancjami jego praw jak mechanizmy analogiczne do przyjętych w procedurze karnej w razie przeszukania nieruchomości i zatrzymania rzeczy. Może to prowadzić do daleko idących nadużyć. Ich dodatkowym instrumentem może się stać przewidziane w projekcie uprawnienie organizacji pozarządowych do wytaczania powództw przeciwko właścicielom zwierząt, w tym osobom fizycznym, bez konieczności wykazywania interesu prawnego. Zbliżony mechanizm istniał już na gruncie przepisów o ochronie konsumentów, co stało się przesłanką wytaczania masowych powództw przez wyspecjalizowane organizacje.

Zasadnicze zastrzeżenia budzi przyjęta formuła wprowadzanego zakazu „stałego trzymania zwierząt domowych na uwięzi”. Zgodnie z przepisami dopuszczalne jest jedynie „tymczasowe uwiązanie”, przy czym „długość uwięzi musi wynosić min. 6 m”. W praktyce takie sformułowanie przepisu może stworzyć zagrożenie dla ludzi, w tym w szczególności dzieci. Brak wyłączeń od przyjętego rozwiązania spowoduje, że zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu nawet chwilowe uwiązanie zwierzęcia podczas wizyty w sklepie będzie wymagało zapewnienie mu uwięzi o długości nie krótszej niż 6 m.

W zaproponowanej formie za niezgodny z Konstytucją, która w art. 20 i 22 chroni wolność działalności gospodarczej, trzeba uznać całkowity zakaz chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celu pozyskania z nich futer. Szczególnie głębokie zastrzeżenia budzi brak w projekcie jakichkolwiek gwarancji odszkodowań dla przedsiębiorców. Trudno wyjaśnić, dlaczego projekt przewiduje odszkodowania wyłącznie dla właścicieli zwierząt cyrkowych, a jednocześnie całkowicie pomija je w przypadku pozostałych kategorii wygaszanej lub ograniczanej działalności gospodarczej. Rozwiązania te naruszają istotę gwarantowanej wolności, co w świetle art. 31 ust. 3 Konstytucji jest niedopuszczalne. Troska o dobrostan zwierząt, w tym wprowadzanie różnego rodzaju standardów prowadzenia hodowli oraz drobiazgowe i częste kontrole ich przestrzegania, jest konstytucyjnie dopuszczalna – a nawet pożądana w świetle wzorca „dobrego gospodarza” – jednak nie może ograniczać się do likwidacji określonego rodzaju działalności gospodarczej, negując tym samym użytkową wartość niektórych gatunków zwierząt. Na krytykę zasługuje też zaledwie roczny okres „vacatio legis”.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 10 grudnia 2014 r. (K 52/13) przypomniał, że w świetle art. 53 Konstytucji ubój rytualny stanowi sposób praktykowania religii, a zakaz dokonywania uboju w rzeźni według szczególnych metod wymaganych przez obrzędy religijne jest niekonstytucyjny. Ograniczenie tego uprawnienia wyłącznie do członków związków wyznaniowych funkcjonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie znajduje żadnego uzasadnienia w świetle Konstytucji. Dostęp do przedmiotów czy materiałów niezbędnych do praktykowania religii wiąże się nieodzownie z ich sprzedażą na wolnym rynku i – co oczywiste – ze wcześniejszą produkcją. Nie inaczej jest w przypadku mięsa koszernego i „halal” (z uboju rytualnego wg zasad, odpowiednio, judaizmu i islamu).

W świetle przepisów prawa Unii Europejskiej omawiany projekt, jako wpływający na swobodny przepływ towarów i usług, podlega obowiązkowi notyfikacji Komisji Europejskiej. Skutkiem jej niedopełnienia może być narażenie państwa polskiego na odpowiedzialność z tytułu niewywiązania się z zobowiązań traktatowych.

„Przedstawiony przez grupę posłów projekt nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt słusznie nie posługuje się szerzej pojęciem «praw zwierząt», lecz jednocześnie troskę o dobrostan zwierząt domowych oraz hodowlanych stawia czasem ponad konstytucyjnie chronione wolności i prawa człowieka, w tym prawo własności, wolność gospodarczą czy wolność religii. Chęć przeciwdziałania niewłaściwemu traktowaniu zwierząt zasługuje oczywiście na aprobatę. Jednak nim zacznie się nowelizować prawo, warto najpierw przeprowadzić gruntowną analizę, czy aktualnie obowiązujące już środki nie są wystarczające, a jeżeli nie są, to w jaki sposób je uzupełnić, aby z jednej strony lepiej chroniły zwierzęta, a z drugiej respektowały prawa i interesy człowieka” – komentuje dr Marcin Olszówka, dyrektor Centrum Analiz Legislacyjnych Instytutu Ordo Iuris.

Wspieram
Wolności obywatelskie

28.03.2024

Większość Europejczyków przeciwko migracji

· W Unii Europejskiej trwają prace nad Paktem o migracji i azylu – dokumentem regulującym unijną politykę migracyjną.

Czytaj Więcej
Działalność Instytutu

28.03.2024

Przerwa w pracy biura

W dniu 29 marca (Wielki Piątek) biuro Ordo Iuris będzie nieczynne.

Czytaj Więcej
Wolności obywatelskie

28.03.2024

Sprawa znieważania wizerunku Matki Boskiej. Prokuratura cofa swoją kasację, a Sąd Najwyższy oddala kasacje oskarżycieli posiłkowych

· Sąd Najwyższy oddalił kasacje od wyroku uniewinniającego trzy aktywistki lewicowe oskarżone o obrazę uczuć religijnych.

Czytaj Więcej
Wolności obywatelskie

26.03.2024

Murem za Brygadą Świętokrzyską. Apel w obronie pamięci bohaterów

· Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych otrzymał zakaz organizacji wydarzeń upamiętniających żołnierzy Wojska Polskiego służących w Brygadzie Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych.

· Taką decyzję wydała Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, której resortowi podlega urząd.

Czytaj Więcej