Mechanizmy przemycania treści antyrodzinnych i antyreligijnych w polityce miejskiej Poznania

1. Uprzywilejowanie zajęć antydyskryminacyjnych

 

                Szczegóły mechanizmu obchodzenia prawa przybliża zastępca dyrektora Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych, który w piśmie datowanym na dzień 5 grudnia 2019 r. wyjaśnia, że „zajęcia antydyskryminacyjne realizowane w poznańskich szkołach są opracowane przez nauczycieli tych szkół i przez nich realizowane. Szkoła może realizując zajęcia współpracować z instytucjami zewnętrznymi. We wniosku, który jest zgłoszeniem szkoły do udziału w zajęciach, szkoła zaznacza czy i jeśli tak to z jakimi instytucjami planuje współpracować przy realizacji zadania”[1].

 

                W załączniku do odpowiedzi na interpelację radnego Krzysztofa Rosenkiewicza z dnia 18 listopada 2019 r. w sprawie nakładów na zajęcia dodatkowe w oświacie[2], zastępca prezydenta Poznania ujawnił, że w 2020 roku, w porównaniu z ubiegłym, łączna suma środków finansowych przeznaczonych na zajęcia dodatkowe w szkołach spadnie z 6.700.000,00 zł do 4.300.000,00 zł, podczas gdy środki przeznaczone na zajęcia antydyskryminacyjne pozostają na niezmienionym poziomie: 200.000,00 zł.

 

2. Zideologizowane zajęcia prowadzone przez organizacje pozarządowe

 

Oprócz opisanego wyżej procederu obchodzenia przepisów prawa bez formalnego, bezpośredniego udziału organizacji zewnętrznych, w niektórych poznańskich szkołach jawnie działają organizacje pozarządowe o wyraźnym profilu ideologicznym. Zarządzeniem z dnia 29 sierpnia 2019 r.[3] prezydent Poznania przyznał kwotę 110.000,00 zł na zadanie pt. „Działania edukacyjne i/lub zwiększające świadomość w temacie grup i osób narażonych na dyskryminację i wykluczenie”, a kwotę 19.510,00 zł na zadanie „Pilotażowe systemy wsparcia osób i grup narażonych na łamanie praw człowieka”.

Spośród 6 projektów, które otrzymały dofinansowanie na pierwsze z zadań, aż połowa mniej lub bardziej jawnie przekazuje elementy propagandy ideologicznej ruchu LGBT:

1. „Kolektyw Równości” (kwota dofinansowania 15.900,00 zł, kwota łączna 17.400,00 zł) – inicjatywa Stowarzyszenia Pedagogów Społecznych Riposta. Obok innych działań jednym z kluczowych elementów inicjatywy jest „organizacja cyklicznych zajęć z zakresu edukacji obywatelskiej i seksualnej (w wymiarze przełamywania stereotypów i homofobii)”,
2. „Nie bójcie się nas” (kwota dofinansowania 18.550,00 zł, kwota łączna 19.750,00 zł) – inicjatywa Fundacji Akceptacja. Jako uzasadnienie projektu zaakceptowane przez miasto podawane są… wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego, gdzie jawnie stygmatyzuje się jeden z komitetów wyborczych: „Rówieśnicy mogą prezentować bardzo skrajne, nieakceptowalne postawy, które będą się rozwijać w przypadku braku rzetelnej edukacji i prezentacji innej narracji, która upodmiotowia osoby inne kulturowo. Że jest to realne zagrożenie, potwierdzają ostatnie wybory do Euro Parlamentu, gdzie ugrupowanie prezentująca skrajne postulaty, mocno piętnujące osoby inne kulturowo, zdobyło duże poparcie wśród młodych osób”.

Autorzy projektu bardzo jasno opisują mechanizm ukrywania faktycznego charakteru zajęć przed rodzicami i opinią publiczną: tylko „uczniowie, którzy wyrażą chęć wzięcia udziału w spotkaniu, dostaną formularze zgody dla rodziców. Taka forma […] daje możliwość ograniczenia dystrybucji informacji o planowanym spotkaniu tylko do rodzin zainteresowanych uczniów, co stanowi ważny aspekt bezpieczeństwa dla uczniów, którzy z różnych względów mogą obawiać się szerokiego upowszechniania informacji o temacie spotkania, w którym chcą wziąć udział”. Osoba prowadząca – mężczyzna występujący jako „trans kobieta”, celowo „prezentuje temat zupełnie nie związany z jej innością”.

Wszystkie warsztaty są rejestrowane w formie audio. „Nagrania będą wykorzystane do opracowania książki”. „Publikacja będzie prezentować temat inności kulturowej – transpłciowości, w oparciu o przeprowadzone działania w ramach zadania publicznego”. Książkę mają otrzymać wszystkie szkoły.

Autorzy projektu przyjmują założenie, że „statystycznie w każdej szkole jest przynajmniej jeden uczeń trans”. Zakładanym rezultatem jest „bezpośredni kontakt z osobą należącą do mniejszości kulturowej – osobą transpłciową, który może przyczynić się do rewizji stereotypowych wiadomości dotyczących osób innych kulturowo – transpłciowych”.

Autorzy projektu zaznaczają, że „w kontekście warsztatów dyskusyjnych jest praktycznie niemożliwe wyliczenie wkładu emocjonalnego, jaki towarzyszy osobie je prowadzącej, gdyż nigdy nie wie, z jakimi postawami się spotka i jakie pytania padną ze strony uczestników, dlatego jest to ważny, praktycznie decydujący o powodzeniu realizacji zadania, wkład osobowy”.

3. „Poznań dla każdego” – inicjatywa Fundacji Tęczowe Rodziny. Autorzy projektu przyznają się otwarcie, że ich intencją jest wyselekcjonowanie i powołanie do życia ideologicznej młodzieżówki: „Celem projektu jest stworzenie antydyskryminacyjnej grupy młodzieżowej poprzez wyposażenie 15 osób w wieku 15-21 lat, w terminie od września do grudnia 2019 r., w wiedzę i umiejętności pozwalające na organizowanie w mieście Poznaniu wydarzeń antydyskryminacyjnych kierowanych do młodzieży i społeczności lokalnej”.

Aktywiści dostrzegają i chcą wykorzystać fakt, że „grupa wiekowa 15-21 lat jest grupą wysokiego ryzyka ze względu na specyfikę okresu dorastania (zmienność zainteresowań, «słomiany zapał»”.

„Grupa antydyskryminacyjna, która utworzy się w wyniku niniejszego projektu będzie przygotowana do współpracy z różnymi organizacjami i instytucjami przeciwdziałającymi dyskryminacji, zwłaszcza na terenie miasta Poznania”. Będą to „kompetentni liderzy społeczności lokalnej”. Organizacja „już od jesieni będzie poszukiwać możliwości dofinansowania dalszych działań dla powstałej w czasie projektu grupy”.

Spotkania mają rozpocząć się od „rozbudzania refleksyjności w grupie”. Jednym z kryteriów naboru jest „chęć działania na rzecz budowania świata wolnego od dyskryminacji i przemocy”.

Jak dotąd, efektem działań aktywistów Fundacji Tęczowe Rodziny było m.in. założenie koła społecznego w X LO i XII LO w Poznaniu. Celem działań Fundacji jest „integracja rodzin osób LGBT z najbliższym środowiskiem”.

 

                Drugie z zadań zakłada dofinansowanie tylko jednego projektu, w wysokości 19.510,00 zł (łączna kwota 20.555,00 zł): „Pilotażowy system dedykowanej pomocy prawnej na rzecz osób LGBT+ w Poznaniu”. Grupę docelową określa się tutaj jako „osoby fizyczne należące do społeczności LGBT+, tj. lesbijki, geje, osoby biseksualne, transpłciowe (w tym niebinarne – apłciowe, bipłciowe, genderfluid), a także interpłciowe i inne, które można zakwalifikować jako nieheteronormatywne”.

Autorzy projektu zakładają, że osoby, które określają się w ten sposób, a „wymagają pomocy prawnej świadczonej przez profesjonalistę”, powinny „uzyskać tę pomoc od radcy prawnego lub adwokata, którego merytoryczne przygotowanie jest wystarczające” (co zdaniem autorów oznacza „specjalizację w tematach LGBT+”).

Projekt składa się z dwóch działań – jednym z nich jest doradztwo prawne dla „25 osób LGBT+ zamieszkujących Poznań, które w związku z nieheteronormatywością potrzebują pomocy prawnej”, drugim – skierowanie pisma propagującego inicjatywę do sądów i innych podmiotów publicznych lub organizacji społecznych, promocja usług w ramach społeczności LGBT+ oraz wśród członków stowarzyszenia.

Wśród kosztów wymieniono „Wynagrodzenie radcy prawnego – poznańskie stawki wynagrodzeń doświadczonych radców prawnych lub adwokatów w rzadkich specjalizacjach wahają się od 250 do 450 zł za godzinę netto. W projekcie przyjęto 200 zł netto + 23% VAT, co jest stawką niewygórowaną”.

 

3. Pełnomocniczka prezydenta miasta Poznania ds. przeciwdziałania wykluczeniom

 

Stanowisko pełnomocniczki Prezydenta Miasta Poznania ds. przeciwdziałania wykluczeniom zostało utworzone w kwietniu 2016 r.[4] i funkcjonowało od dnia 1 lipca 2016 r. aż do listopada 2018 r., kiedy osoba pełniąca tę funkcję zdobyła w wyniku wyborów samorządowych mandat w Radzie Miasta Poznania. W 2016 r. jednoznacznie opisywano jej afiliację ideologiczną i dotychczasowe zaangażowanie przeciwko wolności słowa w imię tej ideologii: „Choć Marta Mazurek jest literaturoznawczynią i anglistką, jej główna działalność to gender studies. Wiadomo, że ten gender może być solą w oku prawicy i na Mazurek nie raz spadną gromy. Choć ona sama jasnych deklaracji nie unika. Gdy ks. prof. Paweł Bortkiewicz miał wygłosić wykład na Uniwersytecie Ekonomicznym, Mazurek znalazła się wśród sygnatariuszy petycji przeciwko temu wykładowi. […]

Projekt badawczy «Gender w podręcznikach» to jej najnowsze wielkie przedsięwzięcie, które koordynowała razem z trojgiem innych badaczy. O co chodzi? Wraz z kilkudziesięcioma naukowcami z różnych uczelni analizowała podręczniki szkolne i sprawdzała, jakie wzorce dotyczące kobiecości i męskości promują. Chodzi o to, żeby podręczniki nie sprzyjały uprzedzeniom i dyskryminacji. […]

Mazurek mówi o sobie, że jest feministką. I to feministki i kobiety będą miały wobec niej duże oczekiwania. Co może zrobić w Poznaniu dla kobiet? Najczęściej powtarza się jedna sprawa – za jej kadencji Poznań musi przyjąć Europejską Kartę Równości Kobiet”[5].

Podkreślano również jej aktywną współpracę z organizacjami feministycznymi oraz LGBT: Fundacją Feminoteka (Warszawa), Grupą Stonewall (Poznań), Fundacją Rozwoju „Motylarnia” (Poznań) oraz Kongresem Kobiet[6].

W 2017 r. Mazurek zorganizowała dwie konferencje dla nauczycieli, które miały sprawdzić wstępną podatność kadry pedagogicznej na ideologizację dyskursu dotyczącego dyskryminacji:

1. 19 stycznia 2017 r.: „Edukacja na rzecz różnorodności”[7], prowadzona przez dr Violettę Kopińską z toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, przedstawiającą się jako „badaczka i ekspertka projektu Gender w Podręcznikach”[8] (http://feminoteka.pl/poznan-debata-podreczniki-bez-uprzedzen-i-dyskryminacji-projektowanie-zmian/). Kopińska stwierdziła, że podczas spotkania chciała przede wszystkim pokazać dyrektorom i nauczycielom szkół, jak „bronić w swoich placówkach zasad równości”. Uczestnicy szkolenia zapoznali się też z listą „fundacji i innych instytucji działających na rzecz tolerancji, do których mogą się zgłosić, jeśli w ich placówkach wystąpią problemy z nią związane”. W odpowiedzi na pytanie, jakie podmioty znajdowały się na liście przekazanej nauczycielom podczas szkolenia, Urząd Miasta Poznania stwierdził, że „nie posiada wnioskowanej informacji”[9]. W konferencji uczestniczyli nauczyciele X Liceum Ogólnokształcącego im. Przemysła II w Poznaniu – tej samej szkoły, w której założono koło społeczne pod egidą Fundacji Tęczowe Rodziny (patrz wyżej),
2. 28 marca 2017 r.: „Dziecko zagrożone homofobią. Homoseksualność w rodzinie a polityka społeczna miasta”[10], organizowana we współpracy z aktywistami LGBT z grupy Stonewall. Jedną z prelegentek była Malin Björk – aktywni deputowana do Parlamentu Europejskiego z ramienia radykalnie socjalistycznej, skrajnie lewicowej Szwedzkiej Partii Lewicy. W odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej Urząd Miasta nie potrafił podać listy placówek, których przedstawiciele w nich uczestniczyli, a jedynie ich liczbę – 21 szkół i 4 przedszkoli, 7 poradni psychologiczno-pedagogicznych.

 

Po objęciu przez Martę Mazurek mandatu w Radzie Miasta Poznania, stanowisko pełnomocniczki zostało zlikwidowane przez prezydenta miasta, co spotkało się z protestami aktywistów feministycznych, LGBT i skrajnej lewicy[11]. Pod presją aktywistów, w miejsce tego stanowiska zapowiedziano powołanie „zespołu eksperckiego” (patrz punkt niżej).

 

                Niezależnie od prac Zespołu, 26 kwietnia 2019 r. powołano Pełnomocniczkę Prezydenta Miasta Poznania ds. Polityki Równościowej. W czerwcu stanowisko to objęła Stella Gołębiewska[12]. Przy tym stanowisku powołano zarazem osobny organ – Komisję Dialogu Obywatelskiego[13]. Podczas pierwszego posiedzenia KDO 17 października na funkcję przewodniczącego jednogłośnie wybrano transseksualnego aktywistę przedstawiającego się jako Anna Maria Szymkowiak – prezesa Fundacji Akceptacja[14].

 

4. Zespół ds. Polityki Równości i Różnorodności

 

                Zespół ds. Polityki Równości i Różnorodności został powołany zarządzeniem prezydenta Poznania w dniu 5 grudnia 2018 r.[15] Przewodniczącą Zespołu została Marta Mazurek. W dniu 7 sierpnia 2019 r. opublikował on niewiążące stanowisko pt. „Zarządzanie różnorodnością i inkluzywna/włączająca szkoła jako założenia polityki oświatowej miasta Poznania”[16], zawierające szereg kuriozalnych postulatów:

1. wprowadza ono niebezpieczne pojęcie „dyskryminacji przez asocjację”. Instytut Ordo Iuris w opublikowanej w 2018 r. analizie projektu gdańskiego „modelu na rzecz równego traktowania” wskazał, że: „Pojęcia te nie należą do polskiego porządku prawnego i nie występują nawet w żadnym wiążącym akcie prawa unijnego. Zauważyć też należy, że tak szerokie zdefiniowanie pojęcia «dyskryminacji» prowadzić będzie do stanu niepewności prawnej (w związku z przyjęciem węższej definicji dyskryminacji na gruncie przepisów prawa pracy). Spodziewać się również można, że doprowadzi ono do nieuzasadnionego ograniczenia prawa do swobody głoszenia poglądów (art. 54 ust. 1 Konstytucji RP), które podlegać może limitacji jedynie w okolicznościach określonych w art. 31 ust. 3 ustawy zasadniczej. Na marginesie należy jedynie wskazać, że próby wprowadzenia powyższej terminologii do polskiego prawodawstwa miały miejsce już dwukrotnie – w 2012 r. grupa polityków skrajnej lewicy usiłowała dokonać nowelizacji ustawy z 2010 r., a w 2014 r. – nowelizacji Kodeksu pracy. W obu przypadkach projekty zostały odrzucone przez większość sejmową w pierwszym czytaniu po wykazaniu ich kontrowersyjności i wieloznaczności, uzależniającej ocenę danego zachowania od kryteriów ideologicznych”[17].
2. Jako rodzaj dyskryminacji postrzega się „rozpoczynanie roku szkolnego mszą katolicką”, co wg autorów stanowi „dyskryminację dzieci innych wyznań niż chrześcijańskie oraz dzieci bezwyznaniowych”, a także „organizowanie spotkań opłatkowych i wielkanocnych”, co wg autorów „może stanowić wykluczenie”, a nawet samo korzystanie przez szkołę ze stypendiów im. Jana Pawła II dla niezamożnej młodzieży.
3. Jako rodzaj dyskryminacji wskazano nawet samo umieszczanie na świadectwie szkolnym przedmiotu religia/etyka, co stanowi otwarty sprzeciw wobec obowiązującego w Polsce porządku prawnego.
4. Wśród „wybranych przejawów dyskryminacji w Polsce” pojawia się „androcentryzm językowy”, czyli „używanie form męskoosobowych nie tylko wobec postaci męskich”, a także fakt, że rysunkowi bohaterowie podręczników szkolnych są niemal wyłącznie biali, czy że szkoły budują boiska do piłki nożnej „przy braku analogicznej infrastruktury sportowej dla osób zainteresowanych innymi dyscyplinami sportu i aktywnością fizyczną, a więc także dziewcząt”. Wnioski te oparte są na wspomnianym wyżej projekcie „Gender w podręcznikach”.

 

 

To właśnie na posiedzeniach Zespołu omawiano przekazanie środków pieniężnych organizacjom LGBT na działania, które miały zostać podjęte w późniejszym okresie. Jak wynika z protokołu czwartego posiedzenia Zespołu ds. Polityki Równości i Różnorodności z dnia 24 czerwca 2019 r., uczestnicy posiedzenia uskarżali się na fakt, że „statystyki pokazały, że tylko 5% uczniów skorzystało z zaproponowanej przez miasto edukacji antydyskryminacyjnej”.

 Przedstawiciel stowarzyszenia aktywistów LGBT Grupa Stonewall podkreślił, że „Grupa Stonewall liczy na finansowe wsparcie miasta”. Paweł Skrodzki, członek zarządu stowarzyszenia, stwierdził: „My jesteśmy w takim momencie, że kończy nam się grant, z którego finansowaliśmy tę pomoc, grant z Fundacji Batorego. Ze względu na to, że polski rząd opóźnił start kolejnej edycji w ramach mechanizmu norweskiego, to jeszcze pewnie poczekamy na nowe konkursy”.

                Na tym samym posiedzeniu Marek Sternalski, przewodniczący klubu Koalicji Obywatelskiej w Radzie Miasta Poznania, „poddał w wątpliwość organizowane wydarzenie czytania książek dzieciom przez Drag queen organizowane podczas Pride Week twierdząc, że nie zwiększy to procentowego udziału w organizowanych w szkołach zajęciach antydyskryminacyjnych i takie działanie nie przekona – a raczej odstraszy – rodziców do wyrażania zgody na udział w zajęciach”. W odpowiedzi przedstawiciel aktywistów LGBT z Grupy Stonewall „wyjaśnił, iż nie ma nic złego w czytaniu dzieciom książek przez osoby LGBT+”.

Aktywista przekonał władze miasta. Omawiane wydarzenie odbyło się 30 czerwca w poznańskiej kawiarni „Pora dnia”. Aktywistka LGBT – Małgorzata Maciaszek wcielająca się w mężczyznę, wcielającego się w drag queen pod pseudonimem „Lola Eyeonyou Potocki” czytała małym dzieciom książkę pt. „Nietypowy Adaś” Toma Percivala. Maciaszek przyznaje wprost, że jej celem jest wzbudzenie w dzieciach wątpliwości co do własnej płci: „płeć kulturowa to tak naprawdę jest zabawa, a nie coś sztywnego, co jest nam przypisane i w co musimy się na co dzień wtłoczyć. W chwili, kiedy wychodzę na scenę, mogę pokazać publiczności, że ona też może bawić się płcią. [...] młodzi ludzie coraz bardziej patrzą na płeć w luźniejszy sposób. Nie chcą się na sztywno definiować. [...] Wejście w drag zmieniło moje patrzenie na płeć kulturową i na to, jakie role odgrywam na co dzień. Widzę, jak bardzo się ze sobą mieszają. [...] Kultura drag nie jest tylko dla dorosłych, bo przecież dzieci też wychowywane są według wzorców kulturowych i fajnie, gdyby zetknęły się z innymi możliwościami [...] Swego czasu w dragu doklejałam sobie wąsy. Wtedy moja córka też miała «rozkminki», czy odgrywam chłopaka, czy dziewczynę. Nagle okazało się, że skoro mama miała wąsy, to może być to uniwersalne. Drag rodzi w niej pytania i wątpliwości, które mnie bardzo cieszą”[18].

Na posiedzeniu był również obecny prezes Fundacji Akceptacja – Anna Maria Szymkowiak – który zadeklarował, że jego projekt pozornie związany z pierwszą pomocą (opisywany wyżej) „przy okazji «oswaja» i edukuje w zakresie kwestii LGBT+”, a celem jego działań jest „pokazanie osób transpłciowych przez pryzmat ich – na przykład – aktywności zawodowych”. Powołała się na dotychczasowe czerpanie środków finansowych z Urzędu Miasta: „Mój pierwszy grant w Urzędzie Miasta to był właśnie u Marty Mazurek, na wsparcie i edukację w zakresie transpłciowości, za który przeszkoliłam całą wojewódzką policję w Poznaniu”.