rząd

· Wiele komentarzy wywołało opublikowanie umowy koalicyjnej, zawartej przez ugrupowania, które prawdopodobnie utworzą nowy rząd.

· Postanowienia tego porozumienia prezentują odmienną koncepcję relacji między państwem a Kościołem, w porównaniu do dotychczasowej tradycji prawnej, akcentując rozdział i pomijając współdziałanie.

· W Polsce obserwujemy rozdział państwa od Kościoła w ramach tzw. separacji przyjaznej skoordynowanej. Zgodnie z tą koncepcją, kościoły i inne wspólnoty wyznaniowe stanowią niezależne podmioty, które uczestniczą w życiu społeczeństwa obywatelskiego.

· Konstytucja RP w art. 25 ust. 3 wyraźnie wskazuje, iż państwo i związki wyznaniowe mają ze sobą współdziałać na rzecz dobra człowieka i dobra wspólnego.

W minionym tygodniu doszło do zawarcia koalicji pomiędzy Koalicją Obywatelską, Trzecią Drogą i Lewicą. Umowa koalicyjna zawiera wiele kontrowersyjnych zapisów, w tym punkt 18, w którym sygnatariusze umowy wzywają do „rozdziału Kościoła od Państwa, opartego na zasadach wzajemnej niezależności oraz bezstronności państwa w sprawach przekonań religijnych i światopoglądowych”.

Co dokładnie kryje się pod tym hasłem, pozostaje kwestią otwartą. Żadna ze stron koalicji nie wyraziła jasnego stanowiska w tej sprawie. Jednakże, z uwagi na dotychczasowe przekazy medialne i liczne wypowiedzi przedstawicieli partii koalicyjnych, można domniemywać, że chodzi m.in. o wypowiedzenie Konkordatu, likwidację Funduszu Kościelnego, opodatkowanie księży, a także usunięcie lekcji religii ze szkół. W rezultacie, oznaczałoby to przekształcenie Polski nie tylko w państwo świeckie, wrogo nastawione do religii, ale i państwo, w którym znaczenie Kościoła będzie celowo minimalizowane.  

Separacja (nie)przyjazna?  

W trakcie prac nad Konstytucją z 1997 r. debatowano nad formą uregulowania wzajemnych relacji obu podmiotów. Była to jedna z ważniejszych kwestii, bowiem model przyjętego przez państwo stosunku do religii i kościołów warunkuje m.in. decyzje polityczne, stosunki gospodarcze a także społeczne. Ponadto wpływa na relacje praw indywidualnych wynikających z wolności myśli, sumienia i religii, z konkurencyjnymi prawami przysługującymi innym podmiotom indywidualnym bądź kolektywnym, w tym kościołom i innym związkom wyznaniowym. Może również oddziaływać na sposób rozwiązywania powstałych na tym tle sporów. Ostatecznie przyjęto model separacji przyjaznej (skoordynowanej), zgodnie z którym państwo i Kościół oraz inne związki wyznaniowe stanowią niezależne podmioty, które jednak uczestniczą w życiu społeczeństwa obywatelskiego. Artykulację prawną wspomnianego modelu odnajdujemy w art. 25 ustawy zasadniczej. Omawiany artykuł zawiera pięć ustępów odpowiadających poszczególnym zasadom, wśród, których znajduje się zasada poszanowania autonomii i niezależności państwa i związków wyznaniowych, każdego w swoim zakresie oraz ich współdziałania dla dobra wspólnego i dobra człowieka (ust. 3).

Wyjaśniając znaczenie omawianej zasady, przedstawiciele doktryny prawa wskazują, że stanowi ona gwarancję odrzucenia koncepcji państwa wyznaniowego, które byłoby powiązane z określonym kościołem lub związkiem wyznaniowym, zaś wyznawana religia byłaby religią państwową. Zapis zamieszczony w ustawie zasadniczej wyklucza również koncepcję zwierzchnictwa państwa nad kościołami i innymi związkami wyznaniowymi oraz kościołów i innych związków wyznaniowych nad państwem. Z drugiej strony, niezależność państwa od kościoła, jak i kościoła od państwa nie ma charakteru bezwzględnego i oznacza możliwość wzajemnego oddziaływania obu podmiotów np. poprzez współuczestniczenie w tworzeniu podstaw prawnych ochrony małżeństwa i rodziny. Innymi słowy, poszanowanie zasady autonomii i niezależności nie oznacza całkowitej izolacji porządków prawnych państwa oraz kościołów i innych związków wyznaniowych.

W konsekwencji należy przyjąć, że są to podmioty prawa względem siebie komplementarne a ich współpraca może odbywać się np. w zakresie pomocy społecznej, działalności charytatywnej czy kulturalnej. Znajduje to odzwierciedlenie na poziomie ustawodawstwa zwykłego. Przykładowo, według ustawy z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, państwo współdziała z podmiotami wyznaniowymi „w zachowaniu pokoju, kształtowaniu warunków rozwoju kraju oraz zwalczaniu patologii społecznych” (art. 16 ust. 1), a także „w ochronie, konserwacji, udostępnianiu i upowszechnianiu zabytków architektury, sztuki i literatury religijnej, które stanowią integralną część dziedzictwa kultury (art. 17)”. Natomiast w ustawie z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP, współdziałanie odbywa się „w ochronie, konserwacji, udostępnianiu i upowszechnianiu zabytków architektury kościelnej i sztuki sakralnej oraz ich dokumentacji, muzeów, archiwów i bibliotek będących własnością kościelną, a także dzieł kultury i sztuki o motywach religijnych, stanowiących ważną część dziedzictwa kultury polskiej (art. 51)”. Co więcej, w ocenie przedstawicieli doktryny prawa, omawiana zasada wskazuje także na możliwość uwzględnienia w świeckim porządku prawnym specyfiki podmiotów konfesyjnych, czego przykładem jest procedura nabywania osobowości prawnej przez jednostki organizacyjne kościołów i innych związków wyznaniowych.

Podsumowanie

Mając na uwadze powyższe rozważania, treść art. 18 umowy koalicyjnej może wzbudzać zaniepokojenie, gdyż podkreślono w nim jedynie zasady, które gwarantują równouprawnienie związków wyznaniowych oraz bezstronność światopoglądową władz publicznych. Zaakcentowano rozdział kościoła i państwa zapominając o konstytucyjnej zasadzie współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego.

Jest to niepokojący sygnał zmiany praktyki realizacji Konstytucji opierającej się na wybiórczym uznawaniu jej postanowień. Tym bardziej rażący, że kościoły i inne związki wyznaniowe to jedyne podmioty wymienione expressis verbis w Konstytucji jako partnerzy państwa we współdziałaniu na rzecz dobra wspólnego.

Rozdział Kościoła od państwa w Polsce, oparty na zasadzie określonej w art. 25 ust. 3 Konstytucji RP, pozostaje istotnym elementem naszego systemu politycznego i samej ustawy zasadniczej. Bez odwołania do ogólnoludzkich wartości mających swe podwaliny w tradycji chrześcijańskiej, nie byłoby możliwe osiągnięcie celu, jakim jest demokracja i poszanowanie praw człowieka i obywatela. Warto podkreślić, że każda decyzja w tej kwestii powinna być podejmowana z poszanowaniem demokratycznych zasad i przestrzeganiem praw obywateli, niezależnie od ich przekonań religijnych czy światopoglądowych. Natomiast w chwili obecnej mamy jedynie niepokojącą deklarację marginalizacji Kościoła, kleru oraz wartości chrześcijańskich. Jak wiemy z historii, nie przyniesie to korzyści ani demokracji, ani rządzącym.

Kinga Szymańska - analityk Centrum Badań i Analiz Ordo Iuris

Wyniki wyborów parlamentarnych nie pozostawiają złudzeń – stajemy wobec groźby powstania parlamentarnej większości, która uderzy w najważniejsze prawa i wolności chronione Konstytucją RP i prawem naturalnym.

Groźba wdrożenia niebezpiecznych postulatów

Wyborcze obietnice niedoszłych koalicjantów obejmują: aborcję na życzenie w pierwszych trzech miesiącach ciąży, małżeństwa osób tej samej płci połączone z oddawaniem w ich opiekę polskich dzieci, zmianę płci na podstawie prostego oświadczenia (także u osób nieletnich), ograniczenie prawa rodziców do wychowywania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami, przepisy o mowie nienawiści wprowadzające cenzurę myśli oraz słowa w prasie, nauce, edukacji i pracy. Dzisiaj szczególnie groźnie brzmią skierowane do chrześcijan słowa Sławomira Nitrasa: „musimy was opiłować z pewnych przywilejów (…) dlatego, że jeżeli nie, to znowu podniesiecie głowę (…)”. Nie mniej aktualne staje się wspomnienie projektu Lewicy z ostatniej kadencji, który miał wprowadzać obowiązkową, wulgarną edukację seksualną w każdej szkole od etapu kształcenia wczesnoszkolnego (klasy I – III).

Jakby tego było mało, politycy partii przymierzających się do wspólnych rządów poparli przymusowe relokacje nielegalnych imigrantów i przez lata ostentacyjnie atakowali Straż Graniczną i Wojsko Polskie za stanowczą obronę polskiej granicy wschodniej. Na forum Parlamentu Europejskiego ich eurodeputowani są stronnikami federalnej reformy Unii Europejskiej, która ma odebrać Polsce prawo weta oraz podporządkować nasz kraj decyzjom unijnej większości w sprawach dotąd pozostawionych suwerennej polityce Rzeczypospolitej.

Ochrona życia, ochrona małżeństwa, polityka rodzinna, swoboda kultu religijnego i ochrona praw katolików, tak samo jak wolność słowa i wolność akademicka oraz prawo do suwerennego decydowania o polskich sprawach – w kilka tygodni mogą doznać bezprecedensowych ataków.

Jedno jest dzisiaj zupełnie pewne – w przypadku dojścia do władzy lewicowych radykałów, to na nas spoczywać będzie zarówno odpowiedzialność, jak i moralne zobowiązanie do obrony normalności, życia, rodziny, wolności i prawa do swobodnego praktykowania wiary.

Jesteśmy gotowi do nowej walki

Choć niektórzy wyrażają jeszcze nadzieję na powstanie prawicowego rządu, my przygotowujemy się na najgorszy scenariusz. Jako największy w Polsce niezależny ośrodek występujący w obronie konstytucyjnych wartości, jesteśmy gotowi, by stać się najważniejszym, niezależnym krytykiem liberalno-lewicowej większości sejmowej i rządowej.

Wiele wskazuje na to, że większość pozbawionych państwowych grantów organizacji konserwatywnych zaprzestanie swej działalności. Nas to zagrożenie nie dotyczy. W nowych okolicznościach, zabezpieczeniem naszej skuteczności jest stanowcze od lat oparcie działalności Ordo Iuris wyłącznie na ofiarności naszych Darczyńców i Przyjaciół.

Dzięki temu, nasze zespoły analityczne są w pełnej gotowości, by stawić czoła wymierzonym w prawa obywatelskie oraz ład konstytucyjny projektom forsowanym przez nowy rząd i nową większość sejmową. Dla najwyższej skuteczności reakcji, od tego tygodnia rozpoczynamy codzienne monitoringi aktywności legislacyjnej liberałów i lewicy, skupione w sześciu programach:

1. Ochrona życia i bioetyka,
2. Ochrona rodziny i małżeństwa,
3. Ochrona wolności,
4. Ochrona dzieci i edukacji,
5. Obrona chrześcijan,
6. Wolna i suwerenna Rzeczpospolita.

Żaden projekt ani żadna inicjatywa radykałów wymierzona w Polaków lub polską suwerenność narodową, nie ujdzie naszej uwadze i nie pozostanie bez naszej reakcji. Przez 10 lat naszej aktywności sporządziliśmy ponad 500 opinii, raportów i analiz. A jesteśmy gotowi spotęgować tempo naszych prac.

W pierwszej kolejności nasze analizy, opinie i komentarze kierować będziemy do opinii publicznej i naszych Przyjaciół, mobilizując sprzeciw wobec radykalnych projektów. Jednocześnie sięgniemy po wszystkie konstytucyjnie przewidziane środki, służące zablokowaniu złego prawa. Będziemy dostarczać argumentów przemawiających za prezydenckim wetem, którego odrzucenie nie będzie możliwe przy obecnym składzie Sejmu. Będziemy kierować skargi konstytucyjne oraz inspirować wnioski o konstytucyjną kontrolę do Trybunału Konstytucyjnego, wciąż jeszcze gotowego do blokowania rewolucyjnych i niekonstytucyjnych praw. Przed sądami i trybunałami dochodzić będziemy przestrzegania Konstytucji oraz poszanowania dla praw i wolności wszystkich Polaków.

Zagwarantujemy pomoc prawną każdej ofierze rządowej dyskryminacji chrześcijan, rodzicom każdego zgorszonego wulgarną edukacją seksualną dziecka, każdemu dziennikarzowi lub naukowcowi, któremu usta będą zamykać obiecane przez lewicę przepisy o „mowie nienawiści”.

Żadna rodzina, po której dziecko przyjdą urzędnicy wzorowanej na Jugendamt lub Barnevernet administracji, nie pozostanie bez naszego skutecznego wsparcia. Będziemy bronić polskich rodzin aż po Europejski Trybunał Praw Człowieka, gdzie kilkadziesiąt już razy dowiedliśmy systemowego łamania praw człowieka przez Norwegię, stawianą za wzór „ochrony dzieci” przez polityków dotychczasowej polskiej opozycji.

Przez 10 lat naszej wytężonej pracy udzieliliśmy pomocy prawnej w 3310 sprawach. Niech to będzie rękojmią wiarygodności naszej obietnicy, że również dzisiaj nikogo nie zostawimy bez profesjonalnej pomocy. Każdy z programów interwencji procesowej – od wsparcia rodzin zagrożonych rozbiciem przez urzędników, przez pomoc lekarzom sumienia i obronę wolności słowa, po ochronę dobrego imienia Jana Pawła II, Polski i Narodu Polskiego – będą kontynuowane w nowych, trudniejszych warunkach.

Naszą siłą jest unikalne połączenie stabilnego grona sprawdzonych ekspertów oraz wsparcia polskich rodzin, dającego nam finansową niezależność od instytucji państwa, organizacji międzynarodowych i polityków. Tej społeczności Ordo Iuris nie złamie żaden rząd ani żaden nieprzyjaciel.

To będzie bardzo ważny czas. I jesteśmy na ten czas gotowi.

Adw. Jerzy Kwaśniewski – prezes Ordo Iuris