Umieszczanie lekcji religii przed lub po lekcjach z innych przedmiotów tylko ze względu na jej wyznaniowy charakter stanowi wyraz dyskryminacji

· Ustawodawstwo polskie nie przewiduje obowiązku umieszczenia lekcji religii na początku lub na końcu zajęć w danym dniu.

· Nauka religii jest jedynym przedmiotem mającym konstytucyjne gwarancje obecności w szkole.

· Religia jest równoprawnym przedmiotem szkolnym względem innych zajęć lekcyjnych.

· Za dyskryminujące może zostać uznane zwolnienie nauczycieli religii tylko z powodu prowadzenia przedmiotu „wyznaniowego”.

 

Sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Katarzyna Lubnauer w wywiadzie udzielonym 2 stycznia 2024 r. dla Radia Zet, zapowiedziała, że od 1 września 2024 r. w szkołach nastąpi zmiana organizacji w zakresie edukacji religijnej. Według słów posłanki, od nowego roku szkolnego lekcje religii mają się odbywać po lub przed lekcjami z innych przedmiotów^[1]. Powyższa propozycja pozostaje w sprzeczności zarówno z prawem polskim, w szczególności z Konstytucją RP, jak i z regulacjami prawa międzynarodowego.

 

Podstawy prawne organizacji lekcji religii

Pochylając się nad kwestią organizacji edukacji religijnej, w pierwszej kolejności wskazać należy, że przyjęty w polskim systemie prawnym model nauczania religii należy rozumieć jako wyraz wolności religijnej. Kwestię tę reguluje zarówno Konstytucja RP^[2], ratyfikowane umowy międzynarodowe, jak i ustawodawstwo zwykłe. Na poziomie ustawy zasadniczej na uwagę zasługuje art. 53. Gwarantowana w nim wolność sumienia i religii powiązana jest z art. 48 ust. 1 (prawo rodziców do religijnego wychowania dzieci) oraz art. 25 (zasady relacji państwa z kościołami i innymi związkami wyznaniowymi). Uszczegółowienie przepisów konstytucyjnych w odniesieniu do wolności religijnej w kontekście nauczania religii odnajdujemy również w art. 12 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z 1993 r.^[3] Na poziomie ustawodawstwa zwykłego kwestię nauczania religii w szkołach reguluje m.in. art. 12 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty^[4].

 

Konstytucja RP

Dokonując wykładni art. 53 Konstytucji RP (wolność sumienia i religii) należy przyjąć, że ustrojodawca nałożył na państwo m.in. obowiązek zapewnienia organizacji edukacji religijnej przez organy władz oświatowych na zasadzie analogicznym jak w przypadku pozostałych przedmiotów^[5]. Powyższe stanowisko znajduje umocowanie w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, który na konieczność traktowania lekcji religii tak jak innych przedmiotów zwrócił uwagę w wyroku Wielkiej Izby z 29 czerwca 2007 r. w sprawie Folgerø i in. przeciwko Norwegii, skarga nr 15472/02. W uzasadnieniu orzeczenia stwierdzono, że art. 2 podpisanego w 1952 r. Protokołu nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności^[6] „nie pozwala na rozróżnianie pomiędzy nauczaniem religii a nauczaniem innych przedmiotów”^[7]. Również przedstawiciele doktryny polskiego prawa konstytucyjnego wskazują na powiązanie edukacji religijnej, której to nie można dyskryminować tylko ze względu na odrębności metodologiczne od innych przedmiotów, z prawem do nauki (art. 70 Konstytucji). Ponadto konstytucjonaliści trafnie zauważają, że nauka religii jest jedynym przedmiotem mającym konstytucyjne gwarancje nauczania^[8]. Na tę okoliczność zwraca uwagę w analizie opracowanej dla Instytutu Ordo Iuris Łukasz Bernaciński, stwierdzając, że właśnie ze względu na wspomniane powyżej gwarancje konstytucyjne nauczanie religii nie może być traktowane w sposób gorszy niż inne formy działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły, w tym obowiązkowe zajęcia edukacyjne, np. poprzez „szczególną” ekspozycję w podziale godzin lekcyjnych, czyli umieszczenia ich jedynie na początku lub końcu dnia zajęć^[9].

W kontekście analizy art. 53 Konstytucji RP ważną rolę odgrywa orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, zdaniem którego skoro nauczanie religijne wynika wprost z wolności sumienia i religii. W konsekwencji to obowiązkiem państwa jest zapewnienie realizacji w tym aspekcie potrzeb religijnych obywateli. Jak zauważył Trybunał Konstytucyjny, zwrot „szkoły publiczne organizują naukę religii na życzenie rodziców bądź samych uczniów” użyty w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty odnosi się do spraw formalnych, porządkowych, organizacyjnych, administracyjnych^[10]. Tym samym obowiązek ów obejmuje m.in. prowadzenie edukacji religijnej w ramach szkolnego planu lekcji oraz w placówkach edukacyjnych^[11].

Dokonując analizy art. 53, nie sposób pominąć art. 25 ust. 2 Konstytucji RP (zasada bezstronności światopoglądowej władz publicznych), gdyż oba przepisy mają charakter komplementarny i winny być rozpatrywane jako pewna całość, zwłaszcza że nauczanie religii jest jednym z elementów wolności religii poręczonej w art. 53 Konstytucji RP.  Jak zauważają Marcin Olszówka oraz Konrad Dyda, omawiana zasada bezstronności polega przede wszystkim na zakazie wyprowadzania przez władze publiczne jakichkolwiek konsekwencji prawodawczych czy jurysdykcyjnych z przekonań religijnych obywateli lub ich braku. Stąd też bezstronność światopoglądowa władz publicznych odnosi się do sfery władczej działalności państwa. W związku z tym za sprzeczne z zasadą bezstronności należy uznać podejmowanie przez państwo – zarówno na etapie tworzenia, jak i stosowania prawa – jakichkolwiek rozstrzygnięć, których podstawę stanowiłby stosunek obywateli do religii czy innych przekonań światopoglądowych bądź filozoficznych. Bezstronność władz publicznych w żadnym wypadku nie może jednak oznaczać zaangażowania się ich w jakiekolwiek działania laicyzacyjne czy promujące określone światopoglądy „sekularne”. Taka sytuacja jest wprost sprzeczna z zasadą bezstronności zawartą w art. 25 ust. 2 Konstytucji RP, gdyż oznacza aktywne wsparcie określonej ideologii, a wręcz jej afirmowanie (w zależności od intensywności podejmowanych działań laicyzacyjnych). Ponadto zgodnie z literalnym brzmieniem analizowanego przepisu władze publiczne – w tym władze szkolne – są zobowiązane do zapewnienie każdemu możliwości swobodnego wyrażania poglądów – w tym religijnych – w życiu publicznym, a więc także w szkole. W świetle tych regulacji władze publiczne mają obowiązek przyjąć rolę gwaranta możliwości ekspresji religijnej w przestrzeni publicznej^[12].

 

Konkordat

Uszczegółowienie przepisów konstytucyjnych w odniesieniu do wolności religijnej w kontekście nauczania religii odnajdujemy również w art. 12 Konkordatu z 1993 r.^. W umowie międzynarodowej ze Stolicą Apostolską nałożono na państwo obowiązek organizowania w szkole publicznej lekcji religii. Kompetencje przysługujące organom władzy kościelnej i organom władzy państwowej w przedmiocie nauczania religii w przedszkolach i szkołach publicznych polegają na tym, że nauczyciele religii w sprawach treści nauczania i wychowania podlegają przepisom i zarządzeniom kościelnym, a w innych sprawach przepisom państwowym (art. 12 ust. 4). Natomiast program nauczania religii katolickiej oraz podręczniki opracowane przez stronę kościelną powinny być przekazane do wiadomości kompetentnej władzy państwowej (art. 12 ust. 2).

Tym samym szczegółowe regulacje dotyczące katechezy zawarte w art. 12 Konkordatu gwarantują, że publiczne szkoły i przedszkola zorganizują naukę religii w ramach planu zajęć. I choć z tego przepisu nie wynika wprost, że religia nie może być na początku albo końcu dnia zajęć szkolnych, ale można przyjąć, że zwrot „w ramach” nie oznacza tego samego co „na początku lub na końcu” (w kontekście czegoś dodatkowego), co pozwalałoby z kolei uruchomić art. 28 Konkordatu. Ten zaś wprowadza zasadę, że strony będą usuwać w drodze dyplomatycznej zachodzące między nimi różnice dotyczące interpretacji i stosowania konkordatu. Tym samym istnieje możliwość rozpoczęcia konstruktywnych rozmów w tym zakresie. Zwłaszcza, że uwzględniając powyższe oraz regulacje konstytucyjne (w tym zasadę bilateralizmu) należy przyjąć, że w relacjach państwo – kościół zostało wykluczone jednostronne określanie statusu Kościoła rzymskokatolickiego (a także i innych związków wyznaniowych) przez stronę państwową. Ustrojodawca założył zatem, że u podstaw odpowiednich aktów normatywnych będzie konsens stron co czyni kościoły i inne związki wyznaniowe partnerami państwa^[13].

 

Ustawodawstwo zwykłe

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty publiczne przedszkola i szkoły podstawowe organizują naukę religii na życzenie rodziców bądź samych uczniów po osiągnięciu przez nich pełnoletności. Jak zauważają przedstawiciele Komisji Wychowania Konferencji Episkopatu Polski, choć religia jest przedmiotem do wyboru, to z chwilą złożenia stosownego oświadczenia przez rodziców lub pełnoletnich uczniów staje się jednak przedmiotem obowiązkowym^[14].

Warunki i sposób wykonywania przez szkoły zadań określonych we wspomnianym art. 12 ust. 1 określone zostały w drodze rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. (ostatnio znowelizowanego w 2017 r.)^[15]. Zgodnie z jego postanowieniami w przedszkolach zajęcia religii uwzględnia się w ramowym rozkładzie dnia. W myśl zasady ogólnej, w szkołach zajęcia religii i etyki uwzględnia się w tygodniowym rozkładzie zajęć (§ 1 ust. 1a). Przedszkole i szkoła mają obowiązek zorganizowania lekcji religii dla grupy nie mniejszej niż siedmiu uczniów danej klasy lub oddziału (wychowanków grupy przedszkolnej). Dla mniejszej liczby uczniów w klasie lub oddziale (wychowanków w grupie) lekcje religii w przedszkolu lub szkole powinny być organizowane w grupie międzyoddziałowej lub międzyklasowej (§ 2 ust. 1). Jeżeli w przedszkolu lub szkole na naukę religii danego wyznania lub wyznań wspólnie nauczających zgłosi się mniej niż siedmiu uczniów (wychowanków), organ prowadzący przedszkole lub szkołę, w porozumieniu z właściwym kościołem lub innym związkiem wyznaniowym, organizuje naukę religii w grupie międzyszkolnej lub w pozaszkolnym (pozaprzedszkolnym) punkcie katechetycznym (§ 2 ust. 2)^[16].

Omawiając rozporządzenie MEN z 1992 r., na uwagę zasługuje jeszcze jedna kwestia. Otóż § 1 ust. 3 rozporządzenia stanowi, że uczestniczenie lub nieuczestniczenie w szkolnej nauce religii lub etyki nie może być powodem dyskryminacji przez kogokolwiek i w jakiejkolwiek formie. Natomiast § 3 ust. 3 omawianego rozporządzenia wskazuje na sytuacje, w których uczeń niekorzystający z lekcji religii pozostaje w tym czasie na terenie szkoły. Analizując oba przepisy nasuwają się dwa wnioski. Po pierwsze, § 1 ust. 3 w zestawieniu z § 3 nie stanowi podstawy prawnej, aby lekcje religii organizować na pierwszych lub ostatnich godzinach lekcyjnych^[17]. Po drugie, w kontekście § 1 ust. 3 za dyskryminację należy uznać planowanie lekcji religii w podziale godzin ze względu na jej w dominującej mierze wyznaniowy charakter^[18].

Drugą interesującą nas ustawą jest ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe^[19]. Zgodnie z brzmieniem art. 109 ust. 1 tej ustawy podstawowymi formami działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły są: obowiązkowe zajęcia edukacyjne; dodatkowe zajęcia edukacyjne; zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych; zajęcia prowadzone w ramach kwalifikacyjnych kursów zawodowych; zajęcia prowadzone w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej; zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia uczniów, w szczególności w celu kształtowania ich aktywności i kreatywności oraz zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego. Katalog ten nie jest zamknięty, a ustawodawca zaliczył do niego także lekcje religii związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej oraz lekcje języka oraz historii i kultury mniejszości narodowej i etnicznej (art. 109 ust. 2 w zw. z art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty). Jak wykazała wspominana już analiza autorstwa Marcina Olszówki i Konrada Dydy, ponieważ ustawodawca w żaden sposób nie różnicuje statusu tychże zajęć, stąd nie ma podstaw prawnych do tego, aby poszczególne formy działalności dydaktyczno-wychowawczej były różnicowane, np. ze względu na ich szczególną ekspozycję w podziale godzin lekcyjnych bądź umieszczenia ich jedynie w określonych porach dnia^[20].

Powyższą tezę potwierdzają nie tylko unormowania dotyczące tworzenia harmonogramu pracy szkoły, ale i preambuła Prawa oświatowego (wcześniej obowiązywała jako preambuła ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty), w której wskazano, iż nauczanie i wychowanie ma respektować chrześcijański system wartości za podstawę przyjmując uniwersalne zasady etyki. Jak konkludują przywołani eksperci, zarówno brzmienie obowiązujących przepisów prawa oświatowego, jak i dyrektywy ich wykładni wynikające z przywołanej preambuły w żaden sposób nie uprawniają do dyskryminacji lekcji religii w stosunku do innych przedmiotów bądź zajęć szkolnych, np. poprzez umieszczanie ich w planie zajęć jedynie na początku lub końcu zajęć danego dnia^[21].

 

Sytuacja katechety w przypadku zmniejszenie liczby godzin lekcji religii

Jedną z konsekwencji zmiany organizacji lekcji religii może być zmniejszenie liczby godzin edukacji religijnej (np. z powodu braku uczniów) co będzie skutkowało ograniczeniem zatrudnienia nauczycieli religii (zmniejszenie wymiaru pensum lub rozwiązanie stosunku pracy).

Warto zauważyć, że mimo, iż zatrudnienie nauczyciela religii wymaga uzyskania misji kanonicznej, to jednak zasady nawiązywania (jak i rozwiązywania) stosunku pracy są takie same jak w przypadku innych nauczycieli^[22]. Oznacza to, że jeżeli  w czasie trwania zatrudnienia nauczyciela religii nastąpią zmiany organizacyjne, które powodują zmniejszenie liczby godzin pensum nauczyciela, należy postąpić tak samo, jak w przypadku każdego nauczyciela innego przedmiotu. I tak, nauczycielowi religii zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na podstawie mianowania, można zaproponować ograniczenie zatrudnienia (do wymiaru nie niższego niż 1/2 etatu i proporcjonalnego zmniejszenia wynagrodzenia) na podstawie art. 22 ust. 2 Karty Nauczyciela^[23] a nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę można zaproponować zawarcie porozumienia zmieniającego warunki zatrudnienia. W razie braku ich zgody zastosowanie ma art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela. Natomiast nauczycielowi religii zatrudnionemu w niepełnym wymiarze zajęć można zaproponować zawarcie porozumienia zmieniającego warunki zatrudnienia albo wręczyć wypowiedzenie zmieniające warunki pracy na podstawie art. 42 Kodeksu pracy^[24].

Zmniejszenie liczby godzin religii nie musi jednak skutkować redukcją etatów. W tym temacie z pomocą przychodzi bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego^[25]. W myśl stanowisk sędziowskich nie można rozwiązać stosunku pracy z nauczycielem religii, jeśli pozostali nauczyciele religii mają w planie organizacyjnym szkoły przydzieloną taką liczbę godzin ponadwymiarowych, że możliwe byłoby zatrudnianie zwalnianego nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć. Konieczne jest jednak także porównanie kwalifikacji nauczycieli religii zarówno formalnych, jak i praktyki w nauczaniu przedmiotu. Jeśli dyrektor stwierdzi, że nauczyciel posiada kwalifikacje zawodowe równe z kwalifikacjami innych nauczycieli, może zwolnić nauczyciela, którego praca i osiągnięcia w nauczaniu oraz wychowaniu uczniów są najniżej oceniane. Ponadto jeśli dyrektor na skutek wadliwej polityki kadrowej dotychczas zatrudniał zbyt dużą ilość nauczycieli religii, nie może w omawianym trybie zwolnić jednego z nich^[26].

 

Dozwolone kryteria doboru nauczycieli do zwolnienia

Kryteria doboru nauczycieli do zwolnienia ustala dyrektor szkoły, ale zarówno przepisy prawa pracy jak i orzecznictwo nie pozwala na dowolność i uznaniowość w tym zakresie. Podniesiono to w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z 11 stycznia 2005 r. stwierdzając, że kryteria doboru nauczyciela do zwolnienia powinny być obiektywne, niedyskryminujące, jasne i czytelne dla zainteresowanych. W pierwszej kolejności powinny one dotyczyć dorobku zawodowego (staż pracy, ocena pracy, kwalifikacje formalne i faktyczne), ale mogą się też odnosić do sytuacji materialnej nauczyciela (uwzględnienie stanu rodzinnego, posiadania innych źródeł dochodu, np. emerytury)^[27]. Podobnie w wyroku z 9 lutego 2021 r. Sąd Najwyższy uznał, że „zasadniczo najważniejszymi kryteriami doboru do zwolnienia powinny być: przydatność pracownika do pracy, jego kwalifikacje i umiejętności zawodowe, doświadczenie zawodowe, staż i przebieg dotychczasowej pracy, dyspozycyjność wobec pracodawcy”^[28].  

Niedopuszczalnymi natomiast kryteriami doboru do zwolnienia pracownika są te o charakterze dyskryminującym, np. dotyczące płci, wieku, niepełnosprawności, rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych. Podkreślił to w uchwale z 7 grudnia 2006 r. Sąd Najwyższy stwierdzając, że wybór nauczyciela do zwolnienia „nie może być dowolny oraz nie powinien naruszać zasady równego traktowania pracowników (nauczycieli) lub zakazu dyskryminacji (art. 11² i 18^3a KP w związku z art. 91c Karty Nauczyciela)”^[29].

 

Zwolnienie nauczyciela religii ze względu na zmniejszenie godzin religii a dyskryminacja

W prawie polskim zakaz dyskryminacji ze względu na religię został zagwarantowany w Konstytucji RP (art. 32 ust. 2), a także wynika m.in. z ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy^[30]. W tym ostatnim przypadku na szczególną uwagę zasługuje art. 11²  KP, art. 11³ KP, a także art. 18^3a–18^3e KP. Zasada niedyskryminacji (równego traktowania w zatrudnieniu) wyrażona w art. 11³ KP  rozwinięta w art. 18^3a KP nie jest tożsama z określoną w art. 11² KP zasadą równych praw (równego traktowania) pracowników jednakowo wypełniających takie same obowiązki, a ich naruszenie przez pracodawcę rodzi różne konsekwencje. Te dwie zasady pozostają jednak ze sobą w ścisłym związku, który polega na tym, że jeżeli pracownicy wypełniają tak samo jednakowe obowiązki, a traktowani są nierówno ze względu na przyczyny określone w art. 11³ i art. 18^3a KP, to wówczas mamy do czynienia z dyskryminacją^[31].

Pewne ułatwienia dla osoby, która stawia zarzut dyskryminacji wprowadziła nowelizacja z 2019 r., zgodnie z którą katalog przesłanek dyskryminacji został otwarty także na inne nieuzasadnione przyczyny co oznacza, że obecnie za dyskryminację można uznać każde nieuzasadnione obiektywnymi przyczynami nierówne traktowanie osób zatrudnionych. Co istotne, omawiana nowela wprowadziła jeszcze dodatkowe dwie zmiany. Po pierwsze, katalog przyczyn dyskryminacyjnych (art. 11³ KP) stał się otwarty nie tylko w stosunku do cech (właściwości) osobistych pracownika, lecz także warunków zatrudnienia. W konsekwencji zabroniona jest więc jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu oraz nierówne traktowanie w nawiązywaniu i rozwiązywaniu stosunku pracy, czy warunkach zatrudnienia, awansowaniu oraz dostępie do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych. W ocenie przedstawicieli doktryny prawa pracy na skutek nowelizacji treść omawianej normy prawnej stała się nie tylko jasna i precyzyjna, ale i łatwiejsza do wyegzekwowania^[32].

Po wtóre, z tego względu, że wyliczenie kryteriów niedopuszczalnej dyskryminacji ma charakter przykładowy, a nie enumeratywny, poszerzono ochronę osób zatrudnionych przed dyskryminacją. W rezultacie osoby stawiające zarzut dyskryminacji mogą żądać odszkodowania z art. 18^3d KP z różnych przyczyn dyskryminacji, a nie tylko tych nazwanych w kodeksie pracy. W praktyce oznacza to, że wiele niewymienionych w kodeksie pracy kryteriów dyskryminacji, na podstawie których dotychczas pracownicy bezskutecznie wnosili roszczenia do sądów pracy, może zostać uznanych za przyczyny dyskryminacji w rozumieniu art. 18^3a §1 KP.

W  kontekście podjętych w tej analizie rozważań w szczególności za dyskryminujące może zostać uznane zwolnienie nauczyciela religii jeśli np. kryterium doboru pracownika do zwolnienia stanowić będzie tylko prowadzenie przedmiotu „wyznaniowego” (który to znajduje się w planie zajęć i jak wyżej wykazano ma taki sam status jak inne przedmioty).

Na korzyść pracownika przemawia również okoliczność, iż w  postępowaniach sądowych, których przedmiotem jest ustalenie, czy doszło do dyskryminacji pracownika, mamy do czynienia z zasadą odwróconego ciężaru dowodu^[33]. Oznacza to, że osoba, która stawia zarzut dyskryminacji, będzie musiała jedynie uprawdopodobnić fakt naruszenia zasady równego traktowania, a gdy to uczyni, to podmiot, któremu zarzucono naruszenie zasady równego traktowania, będzie zobowiązany wykazać, że nie dopuścił się jej naruszenia. Uprawdopodobnienie w praktyce może polegać np. na przedstawieniu wiarygodnej wersji wydarzeń, podczas gdy udowodnienie musiałoby polegać np. na przedstawieniu świadków zdarzenia.

 

Podsumowanie

Ustawa zasadnicza w połączeniu z innymi źródłami prawa powszechnie obowiązującego tworzy kompleksowy system regulacji stosunków między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi w Polsce. Jednym z jego przejawów jest prawo związków wyznaniowych o uregulowanej sytuacji prawnej do nauczania religii w szkołach publicznych. Prawo to pozostaje w ścisłym związku z korzystaniem z prawa do wolności sumienia i religii oraz prawem rodziców do wychowania dzieci w zgodzie ze swoimi przekonaniami. Dlatego jakiekolwiek ograniczenia w tym względzie czy utrudnianie uczestnictwa w tego typu zajęciach stanowią ograniczenia jednego z fundamentalnych praw człowieka. Ponadto takie działania stanowią naruszenie konstytucyjnej zasady bezstronności światopoglądowej władz publicznych^[34]. Na uwagę zasługuje również możliwość uznania za dyskryminujące zwolnienie katechety tylko z powodu prowadzenia przedmiotu „wyznaniowego”. Za tezą tą przemawia fakt, że dodatkowe, istotne kryteria dyskryminacji, wprowadziła nowelizacja kodeksu pracy z 2019 r. otwierając katalog przyczyn i nie różnicując tego, czy kryteria te odnoszą się do cech osobowych i społecznych pracownika lub jego wyborów życiowych niemających związku z wykonywaną pracą, czy też dotyczą one wykonywanej przez niego pracy.

 

Dr Kinga Szymańska – analityk Centrum Badań i Analiz Ordo Iuris