Konieczne zmiany w przepisach o rejestracji i nadawaniu uprawnień związkom wyznaniowym – analiza Ordo Iuris

Adobe Stock

· Polska posiada liberalne warunki zarejestrowania nowego związku wyznaniowego, w porównaniu z wieloma innymi państwami.

· Wszystkie funkcjonujące w Polsce wspólnoty religijne, w chwili zarejestrowania, uzyskują niemal takie same uprawnienia.

· W wielu krajach Unii Europejskiej przyznanie związkom wyznaniowym przywilejów uzależnione jest od każdorazowej decyzji politycznej.

· Instytut Ordo Iuris przygotował analizę w tej sprawie.

· Jej autorzy postulują podniesienie warunków rejestracji nowych związków wyznaniowych poprzez zwiększenie liczby członków koniecznej do rejestracji wspólnoty religijnej.

· Instytut rekomenduje także uzależnienie nadania wspólnotom religijnym uprzywilejowanego statusu od każdorazowej decyzji parlamentu.

PRZECZYTAJ ANALIZĘ - LINK

Warunki jakie należy spełnić w celu rejestracji nowych wspólnot religijnych w Polsce jawią są bardzo liberalne. W zasadzie wystarczy złożenie wniosku przez grupę co najmniej 100 obywateli, w którym to wniosku kluczowym elementem podlegającym ocenie jest informacja o dotychczasowych formach życia religijnego i metodach działania związku wyznaniowego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także o podstawowych celach, źródłach i zasadach doktrynalnych, obrzędach religijnych. Dla porównania, na dużo mniejszej od Polski Słowacji, wspólnota religijna musi wykazać posiadanie 50 tys. wiernych. W obliczu planowanych zmian związanych z obywatelską inicjatywą ustawodawczą „W obronie wolności Chrześcijan”, Instytut Ordo Iuris wskazuje, że należałoby pochylić się nad sposobem, w jaki kościoły i związki wyznaniowe powinny być rejestrowane w Polsce oraz jakie powinny mieć uprawnienia i jak szeroka ochrona prawna powinna im przysługiwać.

Wiele państw Unii Europejskiej uzależnia przyznanie wspólnotom religijnym daleko idących przywilejów od decyzji politycznej. Przykładowo w Czechach wspólnota religijna musi wykazać się 10 latami działalności zgodnej z prawem i transparentnej finansowo oraz posiadać liczbę wiernych odpowiadającą co najmniej 0,1 proc. populacji Czech. Dopiero wówczas wspólnota taka otrzymuje uprawnienia do nauczania religii w szkołach publicznych, ustanawiania szkół kościelnych, sprawowania opieki duszpasterskiej w więzieniach i wojsku, a także błogosławieństwa małżeństw religijnych wywołujących skutki w prawie świeckim. Prawo do tajemnicy spowiedzi, przysługuje zaś, jeśli wspólnota religijna może udowodnić, że taka tajemnica funkcjonowała przez ostatnie 50 lat.

W świetle liberalnych kryteriów rejestracji związków wyznaniowych obowiązujących w Polsce, Instytut Ordo Iuris rekomenduje zmiany w polskim prawodawstwie zmierzające do podniesienia warunków rejestracji nowych związków wyznaniowych. Autorzy analizy postulują m.in. zwiększenie liczby członków koniecznej do zarejestrowania wspólnoty religijnej. Instytut wskazuje też na potrzebę uzależnienia nadania związkom wyznaniowym uprzywilejowanego statusu od każdorazowej decyzji parlamentu, wyrażającej się uchwaleniem ustawy partykularnej. Do przywilejów jakie mogłyby zostać nadane w drodze takiej ustawy należą m.in. ustanawianie małżeństw wywołujących skutki w prawie świeckim, zakładanie szkół wyznaniowych czy możliwość odliczeń od podatku od darowizny na cele kultu religijnego.

- Warunki rejestracji nowych kościołów i innych związków wyznaniowych obowiązujące w Polsce jawią się jako dość liberalne. Należy rozważyć podniesienie wymogów stawianych nowym związkom wyznaniowym wzorując się na obowiązujących już w innych państwach Unii Europejskiej, bardziej wymagających rozwiązaniach prawnych - zaznacza Łukasz Bernaciński, członek Zarządu Instytutu Ordo Iuris.